Date

2012-12-1

Author

Pekmezci, Bekir Y.
Kafesçioğlu, Ruhi
Agahzadeh, Ebrahim

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

285
views

221
downloads

Cite This

Dünyanın her köşesinde yoksulların konut sorunlarını çözmeyi amaçlayan çalışmalar yapılmaktadır. Bu kapsamda, yerel malzemeyle yapılabilen ucuz ve hızlı yapı sistemlerine her zaman gerek duyulmuştur. Alker adı verilen ürün de diğer katkılı yapı toprakları gibi, uygulanan bir stabilizasyon işlemi sonunda dokusu ve yapısı değiştirilerek fiziksel ve mekanik nitelikleri geliştirilmiş toprak kökenli bir duvar malzemesidir. Alker üretilirken toprağa alçı ve kireç katılır. Karışıma katılan alçı 20 dakika içinde prizini tamamlarken, kitleye kendi şeklini tutabilecek ve kilin rötresini önleyebilecek güçte rijitlik kazandırmaktadır. Bu makalede, 1980 yılında başlanmış olan, yapı malzemesi olarak kerpicin alçı ve kireçle stabilizasyonu projesinin devamı kapsamında yapılan iki adet deneme yapısından elde edilen sonuçlar aktarılırken, 2011 yılından itibaren yürütülmekte olan çalışma ile, üretilen Alker numuneleri üzerinde güncel standartlar ve yöntemler kullanılarak yapılan deney ve gözlemler sonucunda değerlendirmeler yapılmıştır. Ayrıca, yıllar önce yapılan deneme yapılarından numuneler laboratuvarda üretilen numuneler ile deneysel olarak karşılaştırılmıştır. Mikro yapı incelemeleri ile, alçı ve kireç katkılı Alker’in suya karşı dayanıklılığı ve düşük rötresinin nedenleriortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Deneysel çalışma kapsamında katkısız, sadece alçı katkılı ve alçı-kireç katkılı numuneler üretilmiştir. Deneysel çalışmanın sonucunda; alçı ve alçı kireç katkılı numunelerin ilk bir saat içinde malzemenin kalıptan çıkarılmasını olanaklı kılacak dayanıma sahip olduğu anlaşılmıştır. Elde edilen erken dayanım, ilk yedi gün süresince numunenin rötre direncini artırırken, şekil ve biçim stabilitesinin korunmasını sağlamaktadır. Tüm alçı ve kireç katkılı numunelerin rötre değerleri, katkısız veya sadece alçı katkılı numunelerin rötre değerlerinden daha düşüktür. Zira, alçı kireç katkılı toprak malzeme ile yapılan deneme yapılarında da yıllar sonra yapılan gözlemlerde rötreye bağlı çatlaklara rastlanmamıştır. Alçı ve kireç katkılı numunelerin suya karşı dayanımının da, bu numunelerin içinde oluşan suda çözünmeyen yapıya bağlı olarak, sadece alçı katkılı veya katkısız numunelere göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Alçı ve kireç katkılı numuneler ile sadece alçı katkılı veya katkısız numunelerin basınç dayanımları arasında dikkate değer bir fark tespit edilemezken, alçı ve kireç katkılı numunelerin kayma dayanımları ve rijitlik modüllerinin dikkate değer derecede yüksek olduğu belirlemiştir. Alçı ve kireç katkılı toprak malzemenin katkısız malzemeye göre üstünlüklerinin nedeninin genel olarak malzeme içinde şekillenen alçı ağ ve alçı ağ üzerinde ve arasında oluşan kalsit kristalleri ile C-S-H jellerinden kaynaklanabileceği sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak, alçı ve kireç katkısı kullanılarak üretilen Alker toprak, numuneler ve söz konusu malzeme kullanılarak yapılan yapılar dikkate alındığında bu yapıların, malzeme içinde şekillenen ikincil oluşumlar sayesinde, uzun yıllar dış etkenlere karşı dayanıklı olduğu, rötreden meydana gelebilecek gerilmelerin yanında dış ortam etkileri sebebiyle yapıya zarar verebilecek hasarlara uğramadığı, geleneksel yargının tersine, herhangi bir bakıma gerek duymadan yıllar boyunca sağlam kalabildiği saptanmıştır. Bu konudaki laboratuvar çalışmaları devam etmektedir.

Subject Keywords

Architecture, Gypsum, Lime, Earth construction, Adobe, Stabilization, Building block

URI

http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/2012/cilt29/sayi_2/205-221.pdf
https://hdl.handle.net/11511/50827

Collections

Department of Architecture, Article