Analysis Of The Geometry Of Stalactites: Buruciye Medresesi In Sivas

Download
1991
Özdural, Alpay
El-Kaşi'nin mukamaşlarla ilgili olarak bize aktardığı tipoloji, tanım ve kuralların Anadolu'daki örneklere uygunluğunu irdelemek amacıyla Sivas Buruciye Medresesi'ndeki 'portal' içi mukarnas örtüsü inceleme konusu olarak ele alınmıştır. Analiz sürecinin hazırlık aşamasını oluşturan rölöve en güvenilir teknik olan fotogrametri tekniğiyle elde edilmiştir. Mukarnasın en alt sırasını oluşturan yarım altıgen yıldızların değişmeyen ara mesafesi olan 56 cm binada kullanılan 'arşın' olarak kabul edilmiş ve analizin ilerki aşamaları bu varsayıma dayandırılmıştır. Bu arşının 24 'parmak'a (veya 'boğun') bölündüğü düşünüldüğünde, mukarnas planının yedi parmak ve sekiz parmaklık iki modüle dayanan üç bölgeye ayrıldığı gözlenmektedir. Orta bölge 45 derecelik açı sistemine, çevresel bölge tanjantı 1/2 olan açı sistemine, ikisinin birleştiği bölge ise otuz derecelik açı sistemine dayanan bir düzenlemeyle tasarlanmıştır. Bu açı sistemlerinin gerektirdiği irrasyonel oranların, taş işçileri için çok daha pratik ve ulaşılabilir bir yol olan yaklaşık seriler aracılığıyla ifade edildiği varsayılmaktadır. Yaklaşık serilerin tarihin ilk çağlarından beri bilindiği ve pratik alanlarda kullanıldığı yolunda elde çeşitli kaynaklar vardır. Burucıye'de bu serilerden 'kare kök 2' ilişkileri için 7/5, 'kare kök 3' ilişkileri için 7/4 oranının kullanıldığı gözlenmektedir. Taş sıralarının önce yerde 1/1 ölçeğinde çizildiği ve hazırlandığı, bunlardan inşa edilen mukarnasın üzerinde alıştırma ve ayrıntılı süslemelerin gerçekleştirildiği düşünülmektedir. Sıra yüksekliklerinin herbirinin, el-Kaşi*nin belirttiği üzere, iki modüle eşit olduğu görülmektedir. Buruciye mukarnas planının el-Kaşi'nin aktardığı kurallara uygunluğu ikisinin de aynı geleneğe bağlanmasıyla izah edilebilir. Öte yandan, yaklaşık oranların Buruciye'de kullanıldığının gözlenmesi bu konudaki hipotezimizin cesaret verici ilk örneği olarak kabul edilebilir.

Suggestions

Terminology Relating To ‘Buildings That Have Combined Functions’ In Anatolian Seljuk Architecture
İpekoğlu, Başak (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 1993)
This research aims to assess the validity of a classification of architectural edifices, based on a new terminology developed for groups of buildings from the Anatolian Seljuk period. These groups of buildings are often combinations of mosques, 'turbe's, 'medrese's and 'darüşşifa's which have distinct design characteristics of the Seljuk period of Anatolia, and which seem to have evolved later into the Ottoman period. In some of these groups of buildings in this period, either two or three different functio...
A History of the Development of Conservation Measures in Turkey: From The Mid 19th Century Until 2004
Kurul, Esra; Şahin Güçhan, Neriman (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 2009-01-01)
Bu makale, Avrupa Birliği’ne uyum sürecinde kapsamlı yasal ve yapısal dönüşümlere sahne olan Türkiye’de, özellikle 2004 yılındaki değişimlerin eşiğinde, Osmanlı’nın son döneminde gündeme gelen ve 2004 yılına kadarki süreçte evirilerek gelişen mimari ve kentsel koruma alanının yasal ve idari kurumlaşma çerçevesinin gelişimini tanımlamak ve mevcut duruma ilişkin bir ön değerlendirme yapmayı amaçlar.
Investigation of pre-service teachers’ self-efficacy beliefs and attitudes toward teaching profession through canonical analysis
Tarkın, Ayşegül; Kondakçı, Esen (2012-03-01)
Bu çalışmanın amacı öğretmen adaylarının özyeterlik inançları ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışmaya son sınıfta öğrenim görmekte olan 315 öğretmen adayı katılmıştır. Veri toplamak için Öğretmen Özyeterlik Ölçeği ve Öğretmenlik Mesleğine Karşı Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Kanonik korelasyon analizi sonuçları öğrenciyi derse katmaya ve öğretim yöntemlerini kullanmaya dair yüksek özyeterliğe sahip öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini daha çok sevdiğini gö...
Gıyaseddin Jemshid El-Kashi And Stalactites
Özdural, Alpay (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 1990)
Giyaseddin Cemşid el-Kaşi'nin Miftah el-Hisab adlı kitabında sözünü mukarnas ölçeği mukarnasların karmaşık görünen geometrisini çözümlemekte anahtar görevi görebilir. Kitaptaki konuyla ilgili bölümün çevrisini ve analizini yapmadan önce el-Kaşi'yi daha derinlemesine incelemeyi gerekli gördük. Kaşan'da doğan el-Kaşi aynı kentte 1407-1416 yılları arasında astronomi ile ilgili dört risale yazar. Bu sıralarda Semerkand Uluğ Bey'in önderliğinde yoğun bir bilim etkinliğine sahne olmaktadır. Uluğ Bey 1420 yılında ...
ILLUMINATING AN EMPIRE: SOLAR SYMBOLISMS IN MUGHAL ART AND ARCHITECTURE
Thomas, Robin; Peker, Ali Uzay; Department of History of Architecture (2021-9-2)
Studies on Mughal art and architecture and studies on the solar symbolisms and sacred kingship separately constitute established routes in academia and continue to inform our understanding of both the topics with established points of convergence and divergence. However, these two lines of scholarly analysis have seldom interacted and converged. Within this framework, in order to attempt to bridge this gap, the thesis aims to contextualize the characteristics of solar symbolisms that had developed and evolv...
Citation Formats
A. Özdural, “Analysis Of The Geometry Of Stalactites: Buruciye Medresesi In Sivas,” ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, vol. 11, no. 1-2, pp. 57–71, 1991, Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/1991/cilt11/sayi_1_2/57-71.pdf.