Arkeolojik Alanlardaki Anıt Yapıtaşlarının Taş Ocaklarının Araştırılması

2011-12-31
Bu çalışma, bir arkeolojik alandaki anıt yapıtaşlarının o dönemlerde hangi taş ocaklarından alındığını bulma konusunda geçerli veriler toplamayı amaçlamaktadır. Antik anıt yapıtaşlarının kaynağı olan taş ocaklarını belirleme çalışmaları, anıt taşlarının özelliklerinin çevrede bulunan olası taş ocağı kaynaklarının özellikleri ile karşılaştırılarak yapılmaktadır. Antik ocaklarda taşçıların kullandığı alet izlerinin kaybolmamış olması, taş blokların çıkarıldığı boşlukların tespiti eski taş ocaklarını belirlemede kolaylık sağlamaktadır. Bu izlerin kaybolmuş olduğu durumlarda çevrede yapıtaşı olarak kullanılabilecek jeolojik formasyonları araştırmak ve bu formasyonların özellikleriyle anıt taşlarının özelliklerini karşılaştırmak gerekmektedir. Jeolojik formasyonun yapıtaşı olarak dayanıklılık özelliğinin yeterli olması geçmişte taş ocağı olarak kullanıldığı savını arttırır. Dayanıklılık özellikleri, taşların fiziksel ve fizikomekanik özelliklerinin analizi ile ıslanma-kuruma, tuz kristallendirme ve donma-erime döngüleriyle yapılan analizlerle ortaya çıkarılmaktadır. Mineralojik ve petrografik analizler taşların mikroyapı özelliklerini daha iyi ortaya çıkarmaktadır. Jeolojik formasyonlardaki taşlarla anıt taşlarının mineralojik ve petrografik özelliklerinin karşılaştırılması taş ocaklarının belirlenmesinde yararlıdır. Taşların bileşimindeki ana element, az element ve iz elementlerin karşılaştırılması da fayda sağlamaktadır. Ancak bu konuyla ilgili yeterli veritabanı bulunması gereklidir. Çalışma, Çanakkale Gülpınar'da bulunan Helenistik dönem mimarisi Apollon Smintheus Tapınağı'nın tüflerinin taş ocaklarını belirlemek üzere yapılacaktır. Tüfün seçilmesindeki neden tapınağın temelini ve çoğunluğunu oluşturması ve bozulma sorunları olmasıdır. Bu çalışmada Apollon Smintheus tapınağında kullanılan tüf bloklara kaynak olan antik taş ocaklarını belirlemek üzere anıttan alınan örnekler ve çevredeki antik taş ocağı olasılığı olan üç bölgeden alınan örnekler analizlerle karşılaştırılacaktır. Fiziksel ve fizikomekanik analizler ve dayanıklılık analizleri için uluslararası kaya mekaniği standartları ve RILEM standartları kullanılacaktır. Ayrıca, yapılacak minerolojik-petrografik analizler ve tüflerin atmosfere açık yüzeylerinin bozulma özelliklerinin karşılıştırılması da antik ocak olabilecek jeolojik formasyonların belirlenmesinde yararlı olacaktır.

Suggestions

Anıtsal Yapıların Kullanım Sürecinde Değerlendirilmesine Yönelik Bir Model Önerisi
Yaldız, Esra ; Asatekin, N. Gül (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 2016-12-19)
Geçmişten gelen kültürel değerleri yaşatmak ve gelecek kuşaklara aktarmak kaygısı ile sürdürülebilirliği sağlamak ve kültürel mirasın güvence altına alınması, koruma olgusu olarak tanımlanmaktadır. Koruma kapsamında ele alınan ve ortak yaşanmışlığın mekânsal izleri olarak tanımlanan anıtsal yapıların korunması ve değerlendirilmeleri için yeniden kullanımları önem taşımaktadır. Anıtsal yapıların yeniden kullanımı, sürdürülebilirlik anlayışının temelini oluşturmakta ve yeni işlev, yapının sürdürülebilirliğini...
Training Personnel For Architectural Conservation
Erder, Cevat (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 1977)
Efforts to protect historic monuments can be traced to the earliest construction of monumental structures. It is only over the past century, however, that there has been a conscious, , concerted movement to conserve architectural heritage and to train specialists to carry out this task. At an international level there has been persistent, repeated and widespread recognition that the training of these specialists is one of the central issues in the success or failure of conservation prngranrnr^. Yet ironical...
Tarihi mermerlerin korunmasında biyomineralleştirme ve nanotaneler teknolojilerini kullanarak yeni metotlar geliştirme
Saltık, N. Emine Caner(2007)
Anıtların ve arkeolojik alanların atmosferik koşullara açık olan taşları, çeşitli fiziksel, kimyasal ve biyolojik değişimlere uğramaktadırlar. Zaman içinde bu değişimler, taşın mikroyapısında yüzeyden içeriye doğru ilerleyen bozulmalara neden olmakta ve oluşan önemli değişiklikler, toplam gözenekliliğin artması, mekanik özelliklerin azalması, kimyasal bileşim değişimleri ve diğerleri olarak izlenmektedir. Tarihi taşlardaki bozulma değişimleri, görsel olarak da izlenmektedir. Bunlar, renk değişimleri, biriki...
Tarihi Dokuda Yarışma Yoluyla Üretilmiş Modern Mimarlık Ürünleri: Hükümet Konakları Örneği (1965-1985)
Bülbül Bahtiyar, Tuba; Yaldız, Esra (Middle East Technical University Faculty of Architecture, 2021-12-01)
Tarihsel süreç içerisinde bir uygarlığın, bir gelişmenin, tarihi bir olayın tanıklığını yapan yerleşmeler ve yapılar tarihi çevreleri oluşturmaktadır. Bu alanlarda mevcut kimliği oluşturan yapıların korunması ve süreç içerisinde kentsel bütünlüğün devamlılığının sağlanması, yeni eklenen mimari katmanlar ile birlikte ele alınmasını gerekli kılmaktadır. 20. yüzyılda özellikle kent merkezlerinde tarihi dokuda birçok yeni yapı inşa edilmiştir. Bu yapılardan yarışma yolu ile inşa edilen kamu yapıları, bulundukla...
Anıt Kavramının Tarihsel Yolculuğu: Mardin Anıt Şehri Örneği
Bekiroğlu, Sibel; Erdem, Deniz (2022-05-01)
Bu çalışma, toplumsal hafızanın kristalize olduğu yapılar olarak anıtların, tarihöncesi dönemlerden ortaya çıkışıyla başlayan yolculuğunun günümüz modern toplumunda sembolik kapitale dönüşümüne odaklanmaktadır. Arkeolojik değerleriyle birlikte toplumsal hafızanın bir parçası ve toplumsal düzenin önemli yapı taşları olmalarından kaynaklanan kavramsal değeri, anıtları günümüz toplumlarını anlamanın önemli araçlarından kılmaktadır. Bu bağlamda, Mardin Anıt Şehri’nin anıtsal değerlendirilmesi eşliğinde anıt kav...
Citation Formats
E. N. Saltık, “Arkeolojik Alanlardaki Anıt Yapıtaşlarının Taş Ocaklarının Araştırılması,” 2011. Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/58904.