Menderes Masifi’nde Ar-Ar Mika Yaşları ve Tektonik Önemleri

2016-04-11
Menderes Masifi bölgesel dağılımlı, kıtasal ölçekli, uzun ekseni KD-GB uzanımlı elips şekilli büyük bir metamorfik kompleks olup, Batı Anadolu’nun en önemli jeolojik birliğini oluştur-maktadır. Masif, kuzeyde İzmir-Ankara-Erzincan Kenet Kuşağı, güneyde ise Likya Napları ile tektonik olarak üzerlenirken, yaklaşık D-B uzanımlı aktif Gediz ve Büyük Menderes gra-benleri ile kuzey (Gördes), merkezi (Ödemiş-Kiraz) ve güney (Çine) olmak üzere başlıca üç as-masife bölünmüştür. Menderes Masifi (1) köken kayacı Prekambriyen yaşlı granitler olan ortognayslar (yaygın olarak bilinen adı ile çekirdek gözlü gnaysları); (2) çoğunlukla Paleo-zoyik şistleri ile Mesozoyik mermerlerinden oluşan örtü birimleri olmak üzere iki farklı kaya toplulukları ile temsil edilir.Masif, son şeklini Barroviyen tipli bölgesel Alpin (Eosen? Ana Menderes metamorfizması) metamorfizması sırasında almış, bu deformasyon sırasında me-tamorfizma üst amfibolit fasiyesinden yeşilşist fasiyesine kadar değişen koşullara ulaşmıştır. Takip eden dönemde, masif düşük açılı normal faylar (sıyrılma fayları) ve/veya genişlemeli makaslama zonlarının taban bloklarında ilkin sünümlü, sonrasında gevrek deformasyona uğ-rayarak hızla yükselmiş, ve yüzeye çıkmıştır. Sıyrılma faylarının tavan bloğundaki ‘supradeta-chment’ havzalarda ise deformasyonla yaşıt Neojen sedimanları çökelmiştir. Masifi etkileyen farklı deformasyon evrelerini tarihlendirmek, masifin yüzeylemesini (soğu-masını) yaşlandırmak ve Batı Anadolu’daki genişlemeli tektonizmanın yaşını ortaya koyabil-mek için masif genelinde mikalar üzerine ayrıntılı ve sistematik bir Ar-Ar jeokronolojik ça-lışma yürütülmüştür. Dokuz farklı alanda (Simav, Demirci-Borlu, Gördes, Alaşehir, Ödemiş, Kiraz, Aydın, Çine ve Yatağan) gerçekleştirilen çalışmadan elde edilen yeni mika yaşlarını başlıca Paleosen-Eosen, geç Erken Oligosen-geç Oligosen ve Erken Miyosen yaşları olmak üzere üç dönemde değerlendirmek mümkün. Bu yaş konakları masif genelini etkileyen ana Menderes metamorfizmasının yaşı ile soğuma tarihçelerini ortaya koyması açısında önemlidir. Yeni Ar-Ar mika yaşları masifin değişik kesimlerinin farklı zaman dilimlerinde yükseldikleri-ni, özellikle as-masiflerin soğuma tarihçelerinin farklı olduklarını, dolayısıyla farklı tektonik süreçleri temsil ettiklerini ortaya koymaktadır.
69. Türkiye Jeoloji Kurultayı ( 11-15 Nisan 2016 )

Suggestions

Menderes Masifi’nin soğuma tarihçesi: Ar-Ar Mika yaşlarının önemi
Bozkurt, Erdin (2018-04-23)
Menderes Masif is a regional, crustal-scale elogated metamorphic culmination with its long axis trending in NE−SW direction; it forms the most important geological unit in Western Anatolia. The Massif is tectonically overlain by İzmir-Ankara-Erzincan suture zone in the north and Lycian Nappes in the south. It is divided into northern (Gördes), central (Ödemiş-Kiraz) and southern (Çine) submassifs by the Gediz and Büyük Menderes grabens. The massif comprises (1) orthogneisses (they are deformed and metamorph...
Synorogenic eocene leucogranite magmatism in the southern menderes massif and its tectonic significance
Bozkurt, Erdin; Quentin G, Crowley (null; 2015-04-06)
Güney Menderes Masifi’nde üst düzeylerin güneye hareket ettiği normal bileşenli Güney Menderes makaslama zonunun (GMMZ) taban bloğunda yer alan ortognayslar ile onları yapısal olarak üzerleyen metasedimanlar lökogranit kütleleri tarafından kesilirler. Bu lökogranit kütlelerinden birisi geç Orta Eosen (U-Pb zirkon yaşı) yaşındadır. Bu veri GMMZ’ndaki sinorojenik normal hareketin başlama yaşı olarak yorumlanmıştır. En yaşlı uyumsuz sedimanlar masifin erken Miyosen’de yüzeye çıktığını göstermektedir. Ortognasy...
The structure of the Palaeozoic schists in the southern Menderes Massif, western Turkey: a new approach to the origin of the main Menderes Metamorphism and its relation to the Lycian Nappes
Bozkurt, Erdin (1999-01-01)
The Early Eocene to Early Oligocene tectonic history of the Menderes Massif involves a major regional Barrovian-type metamorphism (M-1, Main Menderes Metamorphism, MMM), present only in the Palaeozoic-Cenozoic metasediments (the so-called "cover" of the massif), which reached upper amphibolite facies with local anatectic melting at structurally lower levels of the cover rocks and gradually decreased southwards to greenschist facies at structurally higher levels. it is not present in the augen gneisses (the ...
First Balanced Cross Section Across the Taurides Fold-Thrust Belt: Geological Constraints on the Subduction History of the Antalya Slab in Southern Anatolia
McPhee, Peter J.; Altıner, Demir; van Hinsbergen, Douwe J. J. (2018-10-01)
Eastern Mediterranean subduction accommodated Africa-Eurasia convergence since Mesozoic time and produced multiple subducted slab fragments in the mantle below Anatolia. These included the north dipping Cyprus and ENE-dipping Antalya slabs, which are currently separated by an upper mantle slab gap. Segmentation of these slabs, and associated mantle flow, may have contributed to <8 Ma uplift of the Central Anatolian Plateau. The western Central Taurides fold-thrust belt in southern Turkey is in the upper pla...
Palaeoenvironmental and chronological constraints on the Tuglu Formation (Cankiri Basin, Central Anatolia, Turkey)
Mazzini, Ilaria; Hudackova, Natalia; Joniak, Peter; Kovacova, Marianna; Mikes, Tamas; Mulch, Andreas; Rojay, Fuat Bora; Lucifora, Stella; Esu, Daniela; Soulie-Maersche, Ingeborg (2013-01-01)
The Cankiri Basin, located in the northern part of the Central Anatolian Plateau, is a large Tertiary basin where thick Miocene to Quaternary continental sediments overlay the Cretaceous-Tertiary units. This investigation focuses on the Tuglu Formation, an Upper Miocene succession mainly composed of dark grey silty and organic rich clays. The type section of Tuglu has been sampled for an array of multidisciplinary analyses. The palaeontological proxies included ostracod, foraminifer, nannoplankton, pollen, ...
Citation Formats
E. Bozkurt, “Menderes Masifi’nde Ar-Ar Mika Yaşları ve Tektonik Önemleri,” presented at the 69. Türkiye Jeoloji Kurultayı ( 11-15 Nisan 2016 ), MTA Kültür ve Kongre Merkezi, Ankara, Türkiye, 2016, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/71582.