Çevrimiçi iletişimde disinhibisyon etkisi: pilot çalışmanın psikometrik bulguları

Date

2018-11-14

Author

Mısır, Selin
Çapa Aydın, Yeşim

Metadata

Show full item record

Item Usage Stats

365
views

0
downloads

Çevrimiçi Disinhibisyon etkisi, yüz yüze iletişimde söz konusu olan sosyal kısıtlamaların çevrimiçi ortamlarda serbest kalması anlamına gelmektedir. Son yıllarda birçok araştırma, bireylerin çevrimiçi ortamlarda ve yüz-yüze ortamlarda farklı davranabildiğini göstermiştir. Alanyazında çevrimiçi disinhibisyon etkisini ölçen Türkçe bir ölçme aracı bulunmadığı için, bu çalışma, Lea ve Spears tarafından geliştirilen SIDE modelinden yola çıkarak bir psikolojik durum olarak kavramsallaştırarak bir ölçek geliştirmeyi amaçlamaktadır. Önçalışması üniversite öğrencileri ile yapılan çalışmaya dair psikometrik bulgular sunulacaktır. Yöntem: Ölçek geliştirme sürecinde hazırlanan madde havuzu için uzman görüşü alınmıştır. Sesli düşünme protokolü izlenerek yapılan görüşmelerde maddelerin anlaşılırlığı değerlendirilmiştir. 15 maddeden oluşan taslak ölçek, kriter olarak kullanılacak Beş Faktör Kişilik Ölçeği’nin içedönük alt ölçeği ve Gözden Geçirilmiş Cheek ve Buss Utangaçlık Ölçeği ile birlikte 130 üniversite öğrencisine (88 Kadın, 42 Erkek) uygulanmıştır. Örnek maddeler şunlardır: “Yazışırken mesajlara hemen cevap vermek zorunda olmamak iletişimi kolaylaştırıyor” “Birine hakaret içerikli mesaj yazarsam, aynısını yüz yüze söylemeye göre kendimi daha az suçlu hissederim.”. Bulgular: Açımlayıcı faktör analiz sonucunda özdeğerlerin birden yüksek olması kriterine göre, ikili faktör yapısı gözlenmiş; açıklanan toplam varyans %47,55’dir. Maddelerden biri, herhangi bir faktöre yüklenmediği için elenmiştir. Cronbach alfa katsayısı “İletişim Kolaylığı” boyutu (9 madde) için .85, “Olumsuz Sonuçların Sorumluluğunun Azalması” boyutu (5 madde) için .86’dır. Eş zamanlı geçerlik kanıtı olarak ölçek boyutlarının, içedönük kişilik özelliği ve utangaçlık ile anlamlı pozitif korelasyon gösterdiği (r =.15, .35) bulunmuştur. Tartışma: Elde edilen ön bulgular iki faktörlü yapının uygun olduğuna işaret etmektedir. “İletişim Kolaylığı” boyutundan alınan yüksek puan kişinin çevrimiçi iletişimde, yüz yüze iletişime göre kendini daha iyi ifade etmesi ve daha fazla açması anlamına gelirken, “Olumsuz Sonuçların Sorumluluğunun Azalması” boyutu bireylerin çevrimiçi iletişimde yaptığı olumsuz hareketlerin sonuçlarını daha az hissettiğini gösterir. Bir sonraki adımda, ön bulgulara dayanarak yapılabilecek değişiklikler göz önünde bulundurularak ölçek, daha geniş bir örneklem üzerinde test edilmelidir.

Subject Keywords

Çevrimiçi disinhibisyon, İnternet, Sosyal benlik, Ölçek geliştirme

URI

https://hdl.handle.net/11511/73703

Conference Name

20. Ulusal Psikoloji Kongresi, (15 - 17 Kasım 2018)

Collections

Department of Educational Sciences, Conference / Seminar

Suggestions

OpenMETU
Core

Çevrimiçi Disinhibisyon Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması Mısır, Selin; Çapa Aydın, Yeşim (2021-12-01) Bu çalışmada, bireylerin yüz yüze iletişim ve çevrimiçi iletişimde farklı hissetmesi ve davranması ile ilişkili olan çevrimiçi iletişimde disinhibisyon düzeyinin ölçülmesi için bir ölçek geliştirme çalışması gerçekleştirmek amaçlanmıştır. Bu nedenle, Kimlik Belirsizliğinin Sosyal Benlik modelinden (Social Identity Model of Deindividuation; SIDE) yola çıkarak 15 maddelik bir taslak ölçek hazırlanmıştır. Açımlayıcı faktör analizi (AFA) için gerçekleştirilen pilot çalışmaya 130 üniversite öğrencisinden (88 Kad...
Çevrimiçi Sanatla Grup Terapisinin Üniversite Öğrencilerinin Kişisel ve Duygusal Farkındalıkları Üzerine Etkileri: Nitel Bir Çalışma Bodur Atalay, Gizem (ODTÜ- AYNA Klinik Psikoloji Destek Ünitesi, 2022-10) Bu araştırmanın amacı, bir grup üniversite öğrencisi ile gerçekleştirilen çevrimiçi sanatla grup terapinin öğrencilerin kişisel ve duygusal farkındalıkları üzerindeki etkilerini incelemektir. 6 hafta süresince uygulanan çevrimiçi sanatla grup terapi atölyeleri öncesinde tüm katılımcılara duygusal öz farkındalık, kaygı ve depresyon ön değerlendirme testleri uygulanmıştır. Ön değerlendirme için kullanılan ölçekler, geçerlilik ve güvenirliği ispatlanmış olan “Duygusal Öz Farkındalık Ölçeği-10” ve “Hastane Anks...
Çocukların Sosyal Ağlarda Kişisel Bilgi Paylaşım Eğilimleri Çağıltay, Kürşat; Kaşıkçı, Duygu Nazire; Kurşun, Engin; Karakuş Yılmaz, Türkan (2017) Bu betimleyici çalışma, çocukların sosyal ağlarda kişisel bilgi paylaşım eğilimleri, sosyal ağları kullanma alışkanlıkları ve potansiyel riskli davranışlarını belirlemeyi hedeflemektedir. Bu çalışma Türkiye'nin en büyük üç şehrinde (İstanbul, Ankara ve İzmir) gerçekleştirilmiş olup, veriler rastgele seçilen 9 ile 16 yaş aralığındaki sosyal ağ kullanıcısı 524 çocuk ve velileri ile yüz yüze görüşmeler yapılarak toplanmıştır. Bu görüşmeler esnasında her çocuk ve yanında bulunan velisine 25 sorusu çocukların so...
Çevri̇miçi Yansımalı Etki̇leşimler: Endüstri̇yel Tasarım Stüdyo Dersi̇nde İletişimi Desteklemek İçin Sosyal Ağ Sitelerinin Kullanımı Hough, Simge; Timur Öğüt, Şebnem (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2014) Tasarım eğitiminin temeli olan tasarım stüdyosu dersinde öğrenme ve öğretme süreçleri yansımalı sosyal bir ortamda gerçekleşir. Öğrencilerin diğer öğrenciler ve stüdyo hocaları ile sosyal etkileşim ve iletişim içinde bulundukları bu sosyal ortam tasarım eğitiminde esastır. Bu etkileşim ve iletişim süreçlerinin başında hocaların öğrencileri projeleri üzerine yönlendirdikleri stüdyo kritikleri gelir. Bu alanda yapılan bazı çalışmalar, stüdyodaki iletişim süreçlerinin, bir başka deyişle yansımalı etkileşi...
Quality Enhancement of Computed Tomography Images of Porous Media Using Convolutional Neural Networks Yıldırım, Ertuğrul Umut; Uğur, Ömür; Glatz, Guenther; Department of Scientific Computing (2022-2-11) Computed tomography has been widely used in clinical and industrial applications as a non-destructive visualization technology. The quality of computed tomography scans has a strong effect on the accuracy of the estimated physical properties of the investigated sample. X-ray exposure time is a crucial factor for scan quality. Ideally, long exposure time scans, yielding large signal-to-noise ratios, are available if physical properties are to be delineated. However, especially in micro-computed tomography ap...

Citation Formats

S. Mısır and Y. Çapa Aydın, “Çevrimiçi iletişimde disinhibisyon etkisi: pilot çalışmanın psikometrik bulguları,” presented at the 20. Ulusal Psikoloji Kongresi, (15 - 17 Kasım 2018), Ankara, Türkiye, 2018, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/73703.