Tarsus bölgesi’nde geleneksel kırsal mimari ve yaşam

2015-06-01
Kurtuluş, Vacide Betül
Şahin Güçhan, Neriman
Birçok uygarlığa ev sahipliği yapan Tarsus, elverişli arazileri ile tarih boyunca Anadolu'nun önemli tarımsal üretim merkezlerinden biri olmuştur. Ancak, endüstri devrimi ile tarımdaki makineleşme ve sonrasında devletin tarımı destekleme politikalarını geri çekmesiyle tarım sektörü giderek önemini kaybetmiştir. Osmanlı'da başlayıp Cumhuriyet döneminde devam eden, özellikle 1950'lerden sonra daha etkili olan bu durum, birçok üretim merkezinde olduğu gibi Tarsus ve çevresinde de tarımsal üretimi güçleştirmiş, büyük bir çoğunluğu kırsal alanlarda yaşayan köylü, kent merkezlerine göç etmiştir. Böylece, bir yandan kırsal alanlardaki yaşam yok olurken, bir yanda da köylünün bulunduğu bölgeye ait yerel kimliğini yansıtan geleneksel mimari / kırsal yapılar terk edilmeye başlanmıştır. Tüm bu zorluklara rağmen yaşamın devam ettiği köylerde ise, kırsal dokunun ve geleneksel mimarinin korunmasına yönelik politikalar geliştirilemediğinden; geleneksel yaşam tarzını yansıtan kırsal mimari örnekleri modern gereksinimlere uygun hale getirilmek üzere değiştirilerek ya da yıkılarak, hızla yok olmaya başlamıştır. Tanımlanan bu sürecin sonuçları, Tarsus'taki kırsal mimariye odaklanan bu araştırmada da saptanmıştır. Tarsus'un erişimi daha kolay olduğu için hızla değişen kıyı ve ova köylerinde kırsal mimari örneklerine hiç rastlanmazken; erişimi daha zor olan dağ köylerinde - sayıları az da olsa - halen özgün nitelikleri koruyan yapılara rastlanır. Bu araştırma, Tarsus kırsalında bulunan ve özgün niteliklerini halen koruyan sınırlı sayıdaki bu konutların mimari özelliklerini ve mevcut durumunu saptamayı amaçlar. Bu çerçevede, bölgenin kırsal tarihine odaklı bir literatür incelemesinden sonra, yaşamın devam ettiği ve tarihi açıdan zengin olan üç dağ köyünde -Ulaş, İhsaniye ve Kale köyleri- alan araştırması yapılmış; Ulaş ve Kale köylerinde üç, İhsaniye Köyü'nde ise dört geleneksel konutun mimari özellikleri ve günlük yaşam düzeni incelenmiştir. Sonuçta, çalışılan yapıların ortak özellikleri ve değişim sürecindeki kırsal yaşamın günümüzdeki durumu tartışılmıştır.

Suggestions

Diyarbakır Surları Ve Kent Tarihi
Parla, Canan (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 2005-1-3)
Tarihi dokusunu en iyi koruyan kentlerden biri olan Diyarbakır’ın, sur ve yapılarını inceleyen çalışmalar giderek çoğalmış olmakla birlikte, kitabe metinlerinin pek dikkate alınmadığı gözlemlenmektedir. Oysa kentin, bugünkü bilgiler ve kitabe verileri ışığında yeniden incelenmesi ve tarihi süreç içerisinde nasıl biçimlendiğinin ortaya konması gerekmektedir. Kuşkusuz böyle bir çalışma, kente egemen olanların, Diyarbakır’a nasıl biçim verdiklerini açıkça gözler önüne serecektir. Bu makalede, başlangıçtan 16. ...
The Neighbourhood Mosque with Wooden Minaret in Bosnia and Herzegovina from 16th and 17th Century: Four Examples of Restoration in Tuzla Region
Jahic, Edin (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 2019-9-25)
The mosque with wooden minaret, porch and hip roof, represents the authentic building type which had been built on a large number through four centuries of the Ottoman period in Bosnia and Herzegovina (1463-1878). These structures were constructed using locally available materials and construction techniques, all done by domestic builders. Sometimes numerous, small neighbourhood (mahalle) mosques constantly decay and disappear in last hundred years, as a result of incompetent appraisal and maintenance, viol...
Innovation Center Proposal in the Context of Sme’s and Problems in Turkish Industry
Gürsu, Hakan (null; 2018-12-26)
Günümüzde ülke sanayisinin yüzde 99.8’ini oluşturan KOBİ’ler küresel rekabet edilebilirlikleri, ülke ekonomisine katma değer sağlamaları ile ülke sanayisinin gelişiminde büyük rol oynamaktadır. Dünya ekonomisinde ürün odaklı, verimlilik artışı sağlayan üretim stratejileri uygulanmaktadır. Bilim, teknoloji ve tabanlı çalışmalarda etkin ve aktif olamayan işletmelerin nitelikli ürüne ulaşmamaları bölgesel ve ülke kalkınmasında hedeflenen gelişmenin yakalanaması sonucunu doğurmaktadır. Türkiye’de 500.000’nin üs...
Coincidence timing accuracy of junior tennis players
Söğüt, Mustafa; Koçak, Mehmet Settar (2009-09-01)
The purpose of the study was to investigate the effects of age and gender on coincidence timing accuracy (CTA) of junior tennis players (ages of 8-9- 10). The Bassin Anticipation Timer Device was administered to measure CTA of participants (n=228). A 3x2 ANOVA was conducted to analyze age groups and gender differences on CTA. Results revealed that 10 year-old players had significantly lower CTA scores than eight year-old players and male players performed more precisely on CTA than their female counterparts...
Tarihi Dokuda Yarışma Yoluyla Üretilmiş Modern Mimarlık Ürünleri: Hükümet Konakları Örneği (1965-1985)
Bülbül Bahtiyar, Tuba; Yaldız, Esra (Middle East Technical University Faculty of Architecture, 2021-12-01)
Tarihsel süreç içerisinde bir uygarlığın, bir gelişmenin, tarihi bir olayın tanıklığını yapan yerleşmeler ve yapılar tarihi çevreleri oluşturmaktadır. Bu alanlarda mevcut kimliği oluşturan yapıların korunması ve süreç içerisinde kentsel bütünlüğün devamlılığının sağlanması, yeni eklenen mimari katmanlar ile birlikte ele alınmasını gerekli kılmaktadır. 20. yüzyılda özellikle kent merkezlerinde tarihi dokuda birçok yeni yapı inşa edilmiştir. Bu yapılardan yarışma yolu ile inşa edilen kamu yapıları, bulundukla...
Citation Formats
V. B. Kurtuluş and N. Şahin Güçhan, “Tarsus bölgesi’nde geleneksel kırsal mimari ve yaşam,” TÜBA-KED, pp. 101–124, 2015, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/77622.