AFYON ZONU ÖRTÜ KAYALARININ MAKSİMUM ÇÖKELME YAŞI VE TEKTONİK ÖNEMİ: U-PB KIRINTILI ZİRKON JEOKRONOLOJİSİ VERİLERİ

Date

2018-04-23

Author

Bozkurt, Erdin

Metadata

Show full item record

Item Usage Stats

282
views

0
downloads

Anadolu-Toros bloğunun en önemli tektonik birlikleri arasında yeralan Afyon Zonu Pan-Afrikan metamorfiktemeli ile metamofikleri bölgesel bir uyumsuzlukla üzerleyen erken Triyas−erken Tersiyer yaşlı düşük dereceli örtü metasedimanları ile temsil edilir. Örtü istifi, temel birimlerinin üzerine kalın bir taban metaçakıltaşı ile gelir. Metaçakıltaşı kuvars çakıllı ve karbonat çakıllı olmak üzere başlıca iki farklı litoloji ile temsil edilirken, üstte doğru tedrici olarak kumtaşı-şeyl-çamurtaşı ve kuvarsit ardaşımından oluşan bordo-mor-kırmızımsı-gri-alacalı kalın bir metakırıntılı istife geçer. İstifin üst kesimlerine doğru tane boyu incelir ve karbonat oranının artmasına bağlı olarak killi kireçtaşı ardalanması egemen olmaya başlar.Örtü birimleri, çoğunlukla dolomitik kireçtaşlarından oluşan karbonatlarla sonlanır; metakarbonatlar ise üst kesimlerinde Rozetta mermer ve çört arakatkılarıda içerir. Metamorfik temelin üzerine gelen metaçakıltaşları ile onları uyumlu olarak üzerleyen metakırıntılı istifin yaşı literatürde Skitiyen olarak ifade edilirken, bu yaklaşımı destekler veri dağarcığı oldukça sınırlıdır. Dolayısıyla, Afyon metakırıntılı isitifinin yaşı ve kaynak alanları konusunda daha sağlıklı bir değerlendirme yapabilmek için birimden ayıklanan kırıntılı zirkonlar üzerine ayrıntılı ve sistematik birjeokronolojik (U-Pb) çalışma yürütülmüştür. Uyumlu (%90−110) zirkon yaşlarından oluşan popülasyonda Neoproterozoyik zirkonları (%54.5) en baskın topluluğu oluştururken, Paleozoyik (%13.7) ikinci, Paleoproterozoyik (%12.8) ise üçüncü büyük zirkon topluluğunu temsil ederler. Mezoproterozoyik (%8.6) ve Arkeen (%5.5) zirkonlarının varlığı da önemlidir. Triyas zirkonları (%4.3) oldukça fazla bulunurken nadir Jura zirkonları metakırıntılı istifin maksimum çökelim yaşını Geç Triyas(Retiyen) − Erken Jura olarak önermektedir. BiriminNeotetis okyanusunun kuzey kolunun açılması ile korele edilmesi yeni yaş verilerinin tektonik anlamı ve önemini artırmaktadır. Edikaran ve Cryogeniyan (%40.0) yaşlarının baskın olması, Toniyen (%14.5) ve Siteniyen (%6) kırıntılı zirkonlarının birlikteliği, Paleoproterozoyik (%12.8) ve Mezoproterozoyik 116 71. Türkiye Jeoloji Kurultayı 23-27 Nisan/April 2018 71st Geological Congress of Turkey (%8.6) zirkonlarının varlığı Gondwana süper-kıtasının kuzeyinde Avaloniyan-Kadomiyan magmatik yayı ile Arap-Nubiyan Kalkanı’nı kaynak alan olarak önermektedir. Arkeen zirkonlarıbu hipotezi desteklerken, Sahara Metakratonu ve Batı Afrika Kratonu’ndan türemiş olmalıdırlar.Benzer şekilde, Menderes Masifi’nin ortognaysları, Afyon Zonu’nun temelini oluşturan metamorfikler özellikle Prekambriyen zirkonları için en güçlü kaynak alanı olarak önerilebilinirler. Kambriyen, Ordovizyen ve Permiyen zirkonları da Menderes Masifi’nden kaynaklanmış olabilirler. Sakarya Kıtası Ordovizyen zirkonlarına da kaynaklık etmiş olabilir. Devoniyen ve Karbonifer zirkonları ise Anadolu-Torid platformundan rapor edilmediği için farklı alan(- lar)dan, olasılıkla Sakarya Kıtası, Kitlatlar veya Rodop Masifi’nden gelmiş olabilirler. * Bu araştırma TÜBİTAK 110Y069 kod nolu proje tarafından desteklenmiş

Subject Keywords

Kırıntılı zirkon,, U-Pb jeokronolojisi,, Afyon Zonu,, Neotetis

URI

https://www.jmo.org.tr/etkinlikler/kurultay/etkinlik_metin.php?etkinlikkod=120&metin_kod=755
https://hdl.handle.net/11511/81885

Conference Name

71. Türkiye Jeoloji Kurultayı, (23 - 28 Nisan 2018),

Collections

Department of Geological Engineering, Conference / Seminar

Suggestions

OpenMETU
Core

Afyon zonu örtü birimlerinin yaşı ve tektonikönemi u pb kırıntılı zirkon jeokronolojisi Bozkurt, Erdin (TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası; 2016-04-11) Afyon Zone in the Anatolide-Tauride block is represented by a Pan-African metamorphic basement and unconformably overlying lower Triassic-lower Tertiary low-grade metamorphic cover rocks. The cover sequences commences with a thick basal metaconglomerate. It comprises two distinct lithologies, characterized by quartz pebbles and carbonate pebbles, and grades into a wine red-purple-reddish-gray-mottled metaclastic sequence, made up of a sandstone-shale-mudstone and quartzite alternation. The grain size decrea...
GEOCHEMISTRY AND PETROGENESIS OF THE ARC-RELATED KÖSDAĞ METAVOLCANICS, SOUTHERN CENTRAL PONTIDES, NORTHERN TURKEY Berber, Faruk; Sayıt, Kaan; Department of Geological Engineering (2021-12-27) The Kösdağ Metavolcanics (KM) in the southern Central Pontides crops out between the Izmir-Ankara-Erzincan Suture Zone (IAESZ) in the south and the Sakarya Composite Terrane in the north. The unit is represented by a low-grade metamorphic assemblage including meta-basics, meta-intermediates, and meta-felsics, interlayered with recrystallized limestone, mudstone, and chert. While the unit is bounded to the north by the North Anatolian Fault Zone (NAFZ), the Dikmen Formation stratigraphically overlie the unit...
KRETASE DENIZEL YAMAÇ ISTIFLERININ SEDIMANTOLOJIK ÖZELLIKLERI, MUDURNUGÖYNÜK HAVZASI, ORTA SAKARYA Yılmaz, İsmail Ömer (null; 2018-09-09) Mudurnu-Göynük havzasında yaygın yüzlek veren Soğukçam Kireçtaşı ve Yosunlukbayırı Formasyonları birbirlerinden kalsitürbidit fasiyeslerinin yoğunluğundan ve tiplerinden ayırt edilirler. Yosunlukbayırı Formasyonu kalın tabakalı, kaba taneli kalsitürbidit fasiyesleri ve yer yer küçük ve büyük ölçekli slump yapıları ile karakterize olurken sratigrafik olarak üzerleyen Soğukçam Kireçtaşı ince taneli ve ince-orta tabakalı pelajik kireçtaşı ve yer yer ince-orta taneli kalsitürbidit fasiyesleri ile tanımlanabilir...
Orta Anadolu Geç Pliyosen İklimi: Pınarbaşı Tufalarından (D Kayseri) Sedimantolojik, Mikroskopik ve İzotopik Bulgular Ocakoğlu, Faruk; Yılmaz, İsmail Ömer (2015-11-08) 100 km-long, NE-running Pınarbaşı basin (Central Anatolia, E Kayseri) comprises sporadic, km-scale tufa deposits at its uppermost stratigraphic levels in vicinity of basin margin. Tufa deposits are covered by well-dated, extensive Valibaba tepe ignimbrite (2.52 Ma) following several metres thick fluvial sediments. Sedimentological, stable isotopic, microscopic and magnetic susceptibility (MS) data from tufa outcrops in vicinity of Samağır village at the north of basin provide important con...
Menderes Masifi’nde Ar-Ar Mika Yaşları ve Tektonik Önemleri Bozkurt, Erdin (2016-04-11) Menderes Masifi bölgesel dağılımlı, kıtasal ölçekli, uzun ekseni KD-GB uzanımlı elips şekilli büyük bir metamorfik kompleks olup, Batı Anadolu’nun en önemli jeolojik birliğini oluştur-maktadır. Masif, kuzeyde İzmir-Ankara-Erzincan Kenet Kuşağı, güneyde ise Likya Napları ile tektonik olarak üzerlenirken, yaklaşık D-B uzanımlı aktif Gediz ve Büyük Menderes gra-benleri ile kuzey (Gördes), merkezi (Ödemiş-Kiraz) ve güney (Çine) olmak üzere başlıca üç as-masife bölünmüştür. Menderes Masifi (1) köken kayacı Preka...

Citation Formats

E. Bozkurt, “AFYON ZONU ÖRTÜ KAYALARININ MAKSİMUM ÇÖKELME YAŞI VE TEKTONİK ÖNEMİ: U-PB KIRINTILI ZİRKON JEOKRONOLOJİSİ VERİLERİ,” presented at the 71. Türkiye Jeoloji Kurultayı, (23 - 28 Nisan 2018), Ankara, Türkiye, 2018, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://www.jmo.org.tr/etkinlikler/kurultay/etkinlik_metin.php?etkinlikkod=120&metin_kod=755.