Kuzeydoğu Akdeniz’de Çözünmüş Besin Elementlerinin Dağılımı

2018-05-09
“İnsan Kaynaklı ve Doğal Değişimlerin Kilikya Baseni (KKTC-TC Arası) Deniz Ekosistemi Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesi Projesi (Proje No:114Y139)” ve Kuzeydoğu Akdeniz’de açık deniz izleme çalışmaları için yürütülen “DEKOSİM Projesi (Deniz Ekosistem ve İklim Araştırmaları Merkezi, Proje Kodu: BAP-08-11-DPT.2012K120880)” kapsamında Kuzeydoğu Akdeniz Kilikya Baseni sularında besin elementleri dağılımı 2015- 2017 dönemi arasında incelenmiştir. Mersin-Anamur arası kıta sahanlığından Kıbrıs karasuları sınırına kadar uzanan kıyı ve açık suların günümüz oşinografik özeliklerini ve mevsimsel değişim seviyelerini belirlemek amacıyla belirlenen istasyonlarda yüzeyden tabana kadar uzanan su kolonunda hidro-kimyasal (tuzluluk, sıcaklık, besin elementleri, çözünmüş oksijen, klorofil-a) ölçümler yapılmış ve sonuçları incelenmiştir. Yüzey sularında ilkbahar-sonbahar döneminde düşük olan inorganik besin tuzu konsantrasyon değerleri (fosfat (PO4): 0.02-0.05 µM; nitrat (NOx): 0.05-0.10 µM; silikat (Si): 0.40-0.50 µM ve toplam fosfor (TP): 0.08-0.1 µM), kalıcı haloklin tabakasının gözlendiği derin bölge dip sularında belirgin artış göstermiştir ve doğu Akdeniz genel özelliklerine benzer seviyelerdedir (PO4: 0.18-0,.28 µM; NO3:5.0-6.8 µM; Si: 7.5-10.6 µM). Fitoplankton biyokütle göstergesi olan Klorofil-a (Chl-a) değerleri açık deniz yüzey suların yaz-sonbahar döneminde çok düşüktür (0.01-0.08 µg/L); nehir sularının beslediği kuzeydoğu kıta sahanlığı sularında ise 0.10-0.12 µg/L seviyesine ulaşmıştır. Kış sonu-ilkbahar başı dönemde yükselen nehir debilerinin ve artan yağışların getirdiği besin elementleri yüklerinin artışıyla plankton üretiminin artış gösterdiği kıta sahanlığı yüzey sularında biyokütle (klorifil-a) tepe değerlere ulaşmıştır (0.12-0.18 µg/L). Çözünmüş oksijen (DO) konsantrasyonları deniz suyu fiziksel (sıcaklık, tuzluluk) ve biyolojik özelliklerine bağlı olarak yüzey sularda yaz döneminde göreceli daha düşük 6.30 mg/L (doygunluk yaklaşık %100 seviyesinde) ile kış döneminde soğuyan sularda 7.20-7.64 mg/L seviyesine kadar artış göstermiştir. Çözünmüş oksijen değerleri, klorofil-a konsantrasyonlarının gözlendiği fotik tabakada yüksektir. Derin sularda ise mevsimsel olarak 5.5-6.8 mg/L seviyesine kadar azalmıştır; aynı sularda inorganik besin elementleri konsantrasyonları artmıştır. Doğu Akdeniz’in belirgin özelliklerinden biri olan ilkbahar ve sonbahar dönemi Derin Klorofil Maksimum (DCM) oluşumu, bölgede 80-120 m arasında gözlenmiştir. Kış döneminde fiziksel karışımın etkisiyle kaybolmuştur. Besin elementleri değerlerinden hesaplanan molar oran sonuçlarına göre; fotosentezin var olduğu üst tabaka sularında NOx/PO4 ve Si/NOx oranları, sırasıyla 0.7- 60 ve 0.2-44 aralığında değişmiştir. Yüksek N/P oranları kıta sahanlığında karasal girdilerin arttığı kış döneminde gözlenmiştir. Derin sularda ise N/P oranı yüksektir ve yıl boyunca 25- 30 arasında değiştiği hesaplanmıştır. Kuzeydoğu Akdeniz dip suları için hesaplanan N/P oranı klasik Redfield Oranı’ndan (N/P: 16) büyüktür ve açık deniz sistemindeki fitoplankton üretiminde fosforun öncelikli sınırlayıcı faktör olduğunun temel göstergesidir.
III. Ulusal Deniz Bilimleri Konferansi, (9 - 12 Mayıs 2018)

Suggestions

Güney Karadeniz’de (Sinop) 2002-2004 Yıllarında Mesozooplankton Mevimselliği
Üstün, Funda; Bat, Levent; Şahin, Fatih; Satılmış, Hasan Hüseyin; Birinci Özdemir, Zekiye; Kıdeyş, Ahmet Erkan (null; 2016-05-30)
Mevcut çalışmada, Sinop İç Liman’da (güney Karadeniz) belirlenen zooplanktonun aylık bolluğu, bioması ve taksonomik kompozisyonu 2002-2004 yıllarında incelenmiştir.Zooplankton örneklemeleri aylık olarak dikey çekim yöntemiyle standart tip plankton kepçesi kullanılarak gerçekleştirilmiştir (210μm ağ göz açıklığı ve 50 cm kepçe ağız açıklığı).Mevcut çalışmada, toplam 27 zooplankton grubu tanımlanmıştır. Mesozooplanktonun en yüksek bolluk değeri Şubat 2003’te (193 500 birey m-2) Pseudocalanus elong...
The impact of individual differences on executives’ use of intuitive decision-making style: the moderating role of Covid-19 anxiety syndrome
Erdoğan, Melisa Pırıl; Acar, Feride Pınar; Department of Business Administration (2022-5)
This study has two purposes: (1) to investigate direct relationships between individual differences namely age, gender, education level, psychological capital, risk propensity, affective orientation and executives’ use of intuitive decision-making style and (2) to reveal whether there exists moderating role of Covid-19 Anxiety Syndrome on existent relationships. Based on these purposes, an online survey is conducted and data is obtained by snowball sampling from executives in Turkey (N= 327). As a result, f...
Kuzey Anadolu fay hattında jeotermal kaynaklarının izotop bileşimlerinin izlenmesi
Hılton, David; Güleç, Nilgün Türkan; Mutlu, Halim; Koçyiğit, Ali; Çifter, Candan; Süer, Selin(2005)
KAF Zonu üzerinde 800 km'lik bir hat boyunca yer alan 9 adet sahada, jeotermal akışkanların kimyasal ve izotopik bileşimleri 3 yıl boyunca (yılda 3 kez örnekleme yapılarak) izlenmiş ve zamansal değişimler, sismik etkinlikler ile ilişkileri açısından incelenmiştir. Bu bağlamda en anlamlı zamansal değişimler Yalova ve Efteni sahalarından elde edilmiş, Cl, Ca, $^3H , \delta^{13}C ve CO_2/^3 He$ en duyarlı parametreler olarak belirlenmiştir. İleride yapılacak izleme programlarına temel sağlayacak bir veri taban...
Kuzey Kıbrıs Ekonomisinin Yapısal Analizi ve Hızlı Büyüme İçin Politika Önerileri
Çiftcioğlu, Serhan (ODTÜ GELİŞME DERGİSİ, 2000-1-01)
Bu çalışmada, Kuzey Kıbrıs ekonomisinin zaman içerisinde, nasıl bir yapısal dönüşüme uğradığı analiz edilmiş, ve bu yapısal dönüşümün ortalama büyüme hızının düşmesinde önemli bir etken olduğu tezi temelinde, uzun vadede hızlı büyüme sağlayabilecek politikaların neler olabileceği irdelenmeye çalışılmıştır: 90’larda artan ortalama enflasyon oranına paralel olarak ortalama büyüme hızı bir önceki döneme göre ciddî bir düşüş göstermiştir. Ortalama büyüme hızının göreceli olarak düşmüş olduğu bu dönemde imalat s...
Akdeniz Türkiye Kıyıları Fitoplankton Dinamikleri
Uysal, Zahit (2018-05-12)
Denizlerimizde “Bütünleşik Kirlilik İzleme Programı (2014-2017)” kapsamında Akdeniz kıyı sularımızı temsilen toplam 25 istasyonda yüzey ve alt derinliklerde fitoplankton dağılımı çalışılmıştır. Fitoplankton numuneleri glutaraldehit ile sabitlenmiş ve farklı hacimlerdeki çöktürme silindirleri kullanılarak ters-bakan mikroskopta hücre sayım ve tanımlamaları yapılmıştır. Plankton Bu sunum kapsamında fitoplanktonun kıyı boyunca sıklık dağılımları, farklı grupların temsiliyet oranları, komünite yapısı (çeşitlili...
Citation Formats
İ. Akçay, H. Örek, and B. Salihoğlu, “Kuzeydoğu Akdeniz’de Çözünmüş Besin Elementlerinin Dağılımı,” presented at the III. Ulusal Deniz Bilimleri Konferansi, (9 - 12 Mayıs 2018), İzmir, Türkiye, 2018, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/85843.