1950 2006 yılları arasındaki Türkiye yağış verilerinin tanımlayıcı veri madenciliği yöntemleri ile analizi

2011-05-01
Asar, Özgür
Kartal, Elçin
Aslan, Sipan
Öztürk, Muhammed Zeynel
Yozgatlıgil, Ceylan
Çınar, İsmail
Batmaz, İnci
Köksal, Gülser
Tatlı, Hasan
Turkes, Murat
İstatistiksel analizlere başlamadan önce, mevcut veri kümesinin hem özelliklerini tanıma hem de veri girişi sürecinde yapılmış olması olası hataların belirlenmesi açısından tanımlayıcı istatistiklerin ayrıntılı analizinin yapılması çok önemlidir [1]. Ayrıca tanımlayıcı istatistikler yardımıyla elde edilen aykırı gözlemler incelenerek, gelecekte meydana gelebilecek doğal felaketler için erken uyarı sistemleri geliştirilebilir. Bu amaçla tanımlayıcı veri madenciliği araştırmacılara birçok yöntem sunmaktadır [2]. Bu çalışmada, Türkiye’nin 1950-2006 yılları arasında 277 istasyonunda kayıtlı aylık toplam yağış verisinin herbirinin türdeş olup olmadıkları Friedman Test, Standart Normal Homojenlik Testi (SNHT), Wilcoxon Testi, Tekrarlı Varyans Analizi (RANOVA) gibi yöntemlerle test edilip, türdeş olmayanlar türdeş hale getirildikten sonra tanımlayıcı veri madenciliği yöntemleri ile istatistik analizi yapılmıştır. İlgilenilen belli başlı tanımlayıcı istatistikler aylık seriler üzerinden, maksimum ve minimum değerler, ortalama, standart sapma, kartil ve aykırı gözlem değerleridir. Ayrıca her istasyonun 57 yıllık süreçte aylık kayıp gözlem sayıları ve yüzdeleri de hesaplanmıştır. Bunun yanısıra, aynı veri kümesine kayıp gözlemler, aykırı gözlemler, istasyon tipi (kır, kent) ve istasyonun ait olduğu bölge gözönünde bulundurularak istatistiksel grafik analizler de uygulanmıştır. Kayıp gözlemlerin bölgelere göre dağılışı incelendiğinde en fazla kayıp gö zlemin Doğu Anadolu Bölge’sinde ve toplam gözlenmesi gereken gözlemlerin yaklaşık olarak yüzde 25’i olduğu belirlenmiştir. Doğu Anadolu Bölgesi’ni yaklaşık yüzde 20’lik kayıp gözlem ile İç Anadolu Bölgesi izlemektedir. Diğer bölgeler ise yüzde 10 ile yüzde 15 arasında değişen kayıp gözlemleriyle bu iki bölgeyi izlemektedir. Yıllara göre kayıp gözlemlerin dağılımı incelendiğinde ise 1950-1958 yılları arasında yüzde 50 ve üzerinde kayıp gözlem varken, sonraki yıllarda kayıp gözlem yüzdesi oldukça düşmektedir. Çalışmada bunların yanısıra elde edilen aykırı gözlemler kullanlarak zaman serisi analizi yardımıyla gelecek yıllar için aykırı gözlem ve eğilim tahminleri de yapılmıştır.
7. İstatistik Günleri Sempozyumu, 2010

Suggestions

Veri zarflama analizi yöntemi ile hastane verimliliklerinin incelenmesi
Sezen, Bülent; Gök, M. Şahin (Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Ankara, Turkey), 2009-12-1)
Bu çalışmada Türkiye’deki hastanelerin verimliliklerinin sahipliklerine göre incelenmesi amaçlanmıştır. Hastanelerin verimlilik değerlendirilmesinde çoklu girdi ve çoklu çıktıyı analiz edebilen Veri Zarflama Analizi (VZA) yöntemi kullanılmıştır. Hastane girdi ve çıktılarının belirlenmesinde Türkiye’deki doktorlar ile bir ön çalışma yapılmıştır. Türkiye’deki hastane verimliliklerinin sahipliklerine göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı görülmüştür. Ayrıca süper verimlilik (super-efficiency) analizleri kulla...
Türk Zeytin ve Zeytinyağı Sektörel Yenilik Sistemi’ndeki Sistemik Problemler: Kamu Politikası Tasarımı için Tespit Analizi
Pehlivan Gürkan, Nilgün (Science And Technology Policies Research Center, Middle East Technical University (Ankara, Turkey), 2017)
This study aims to identify main problems inhibiting the development of olive and olive oil sector in Turkey i.e. barriers for innovation in the sector. For this aim, weaknesses in structures (i.e. actors, institutions, interactions and infrastructure) that negatively affect functioning of the sector have been underlined with an innovation system (IS) perspective. As the main analytical framework, Functional-Structural Analysis Method proposed by Wieczoreck and Hekkert (2012) is ...
Tedarik zinciri yönetimi verimlilikleri açısından Türk ve Bulgar KOBİ’lerinin karşılaştırılması
Bayraktar, Erkan; Tatoglu, Ekrem; Zaim, Selim (Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Ankara, Turkey), 2009-12-1)
Artan küresel rekabet koşulları, teknolojik gelişmeler ve bilişim sistemlerinin daha yaratıcı kullanımı, firmaların tedarik zinciri yönetimi (TZY) uygulamalarını, başarı için kritik öneme sahip bir hale getirmiştir. Günümüzdeki rekabet, firma bazından çıkıp tedarik zincirleri arasındaki yoğun bir mücadeleye dönüşmüştür. Bu çalışmada KOBİ ölçeğindeki firmaların TZY uygulamalarına ilişkin faaliyetlerini değerlendirme amacıyla bir anket geliştirilmiştir. Ankete katılan 156 Türk ve 95 Bulgar KOBİ’sinden birinci...
Bir Arada Oluşan, Birbirine Dik İki Eksendeki Eğilme Titreşimleri ve Burulma Titreşimlerinin Analitik Modellenmesi
Yaman, Yavuz (1997-01-01)
Bu çalışmada kütle merkezi ve kayma merkezi çakışmayan bir açık kesitli kirişin, zorlanmış titreşimlerinin incelenmesi için geliştirilen yeni bir analitik model tanıtılmaktadır. Kirişin birbirine dik iki eksendeki eğilme titreşimleri ve burulma titreşimleri bir arada oluşmaktadır. Sunulan analitik model, dalga yayınımı teorisi kullanılarak geliştirilmiştir. Bu çalışma, modelin tanıtılması amacıyla yalnız basit mesnetli uçlar için hazırlanmış ve kesitteki buruşmanın etkisi göz önünde tutulmamıştır. Çalışmada...
Genetik algoritma ile akiferlerde tuzlu su girişiminin kontrolünün optimizasyonu
Aksoy, Ayşegül; Çelebi, Emrehan Berkay(2018-12-31)
Bu çalışmada gerçek saha uygulamalarından elde edilecek literatür verileri ile oluşturulacak hipotetik bir saha için tuzlu su girişimini engellemeye odaklı bir optimizasyon modeli oluşturulacaktır. Bu modelin amacı minimum maliyetle tuzlu su girişiminin engellenmesi olacaktır. Sahada farklı kullanımlar için akiferden su çekimi ve tuzlu su girişimini engellemek için geri kazanılmış suların akifere enjeksiyonu göz önünde bulundurulacaktır. Enjekte edilen geri kazanılmış suyun akifer su kalitesini önemli ölçüd...
Citation Formats
Ö. Asar et al., “1950 2006 yılları arasındaki Türkiye yağış verilerinin tanımlayıcı veri madenciliği yöntemleri ile analizi,” presented at the 7. İstatistik Günleri Sempozyumu, 2010, Ankara, Türkiye, 2011, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/87702.