Kısa Süreli Görsel ve İşitsel Bellek Yanılsamaları Kaynaklı Beyin Salınım Analizi

2015-10-01
Özkurt, Tolga Esat
Melnik, Natalia
Mapelli, Igor
Yanılsamalı bellek fenomeni, bir olayın önceden olmadığı hâlde olduğu sanılarak hatırlanması durumuna karşılık düşen, ilgi çekici bir bellek hatası türüdür. Proje çalışmamız kısa sürede (saniyeler mertebesinde) indüklenen yanılsamalı belleğin mekanizmalarını beyin salınımları üzerinden karakterize etmeyi amaçlamıştır. Bu doğrultuda, işleyen belleğin iki temel modülüne binaen işitsel ve görsel duyusal girişler kabul eden iki farklı EEG deneyi tasarladık. İşitsel deney anlamsal olarak ilintili sözcüklerden oluşan Deese-Roediger– McDermott (DRM) listelerini temel almıştır. Hazırlanan listeler Türkçe’de seslendirilerek, tasarlanan paradigmaya uygun olarak işitsel sunulurken, deneklerden EEG verileri toplanmıştır. İstatiksel olarak yanılsamalı bellek oranının diğer hatalardan daha yüksek olduğu görülmüştür. Bunun altında yatan zihinde üretilmiş olan anlamsal karmaşa, ilintili ve ilintisiz koşullar arasındaki fark yakalanarak beyin frekans – zaman – mekan düzleminde belirlenmiştir. Hedef bellek biriminden hemen önce, paryeto-oksipital kanallarda ilintili koşulda üst alfa bant salınımlarının (~ 10 – 12 Hz) ilintisiz koşula göre daha düşük olduğu gösterilmiştir. Halbuki yanılsamalı bellek denemelerinde aynı bant ve zaman aralığında güç değerleri oldukça yüksektir. Bu bulgu, yanılsamalı belleğin anlamsal karmaşanın alfa salınımları kanalıyla bastırılamaması sonucu ortaya çıktığı hipotezini doğrulamaktadır. Bu hipotez, son yıllarda kabul gören alfa bastırım teorisiyle de desteklenmiştir. Alfa güç değerlerinin deneklerin cevap süreleriyle negatif korelasyonu tezimizi güçlendirmiştir. Görsel deney, kategorik somut objelerin farklı temsillerinin resimler eşliğinde sunulmasına dayanmaktadır. Objelerin temsil edildiği sağ yarımküredeki paryetal ve oksipital kanallarda alfa / beta bantlarında hedef birimden önce gücün doğru cevaplara göre daha yüksek olduğu gözlendi. Ayrıca bellek kodlaması safhasında teta bandında istatiksel fark saptandı. Kanallar arası bağlanırlık analizi merkez yürütücüyü temsil ettiği düşünülen frontal kanallarla oksipital kanallar arasında gereğinden fazla bir uyumluluk olduğunda, bellek hatasının da arttığını gösterdi. Her iki deney için de bulunan yanılsamalı belleği karakterize eden salınımlar denek henüz cevap vermeden önceki aralıklara denk düşmektedir. Çalışmamız hem işitsel hem de görsel algıdan kaynaklı yanılsamalı belleğin beyin salınımları ile öngörülebileceğini ortaya koymuştur.

Suggestions

Olay Sonrası Yanlış Bilgi Paradigması: Yaşlanma ve Stresin Etkisi
Mısırlısoy, Mine (2014-06-01)
Modern bellek çalışmaları belleğimizde temsil edilen olayların, geçmişin birebir kopyası olmayıp, yeniden yapılandırıcı süreçlere dayandığı göstermektedir. Bu kapsamda, bireylerin hangi durumlarda bellek yanılsamalarına daha yatkın, hangi durumlarda ise daha dayanıklı oldukları ilgi görmüş bir araştırma konusudur. Loftus ve arkadaşları tarafından başlatılan araştırmalarda görgü tanıklığı durumlarında yanlış bilgiyle karşılaşma olasılığına dikkat çekilmiş ve olay sonrası bilginin bellek üzerindeki etkileri i...
Examining autobiographical memory characteristics through relationship stories: the role of gender and memory type
Kara, Demet; Şahin Acar, Başak; Bauer, Patricia J.; Department of Psychology (2021-2-09)
Autobiographical memories have often been investigated in self context whereas other-related memories are important components of self-in-relation to others. This study explored young adults’ personally significant and relationship memories. Forty-six young adults from Turkey and 31 young adults from the USA, aged 18-25, participated in Study 1A and 1B, respectively. In these two studies, participants narrated about their sibling relationship quality and turning points in their relationships. The major purp...
Tanıma Belleğinde Kriter Belirleme ve Tepki Yanlılığı Değişimlemeleri
Pala, Cavit Deniz; Kılıç Özhan, Aslı (2020-06-01)
Tanıma belleği, geçmişte deneyimlenen uyaranları diğerlerinden ayırt etme becerisidir. Tipik bir tanıma belleği görevinde bir dizi uyaranın katılımcıya sunulduğu çalışma aşamasının ardından test aşamasında sorulan maddelerin çalışma listesinde bulunup bulunmadığının ayırt edilmesi beklenir. Sinyal belirleme kuramına (Macmillan ve Creelman, 2005) göre test maddeleri bellek izleriyle kıyaslanarak bir bellek gücü değeri elde edilir. Bu bellek gücü değeri öznel karar kriterini aşıyorsa madde tanınır. Test pefor...
Edmund Burke’de Yüce ve Jouissance, Lacancı bir okuma
Birlik, Nurten (Akdeniz University; 2018-05-18)
Burke’çü anlamda yüce, şiir kişisinin, doğada gördüğü tekil nesnelere odaklanıp bu nesnelerin arkasında yatan bütüncül metafizik yapının izlerini görebilme ya da doğada görülen nesneler aracılığıyla aşkınlığı deneyimleme çabası olarak tanımlanabilir. Bu deneyim aynı zamanda modernitede, ampirizm ve pozitivizm ile birlikte ortaya çıkan insan ve doğa kategorilerini epistemolojik bağlamda sorunsallaştırır çünkü ikisi arasında oluşmuş kopukluğu gidermeye hizmet eder. Bu bildiri odak noktası ...
Encoding processes related to specific and overgeneral recall of the autobiographical memories in non-clinical depression
Güzel, Mehmet Akif; İmamoğlu, Emine Olcay; Department of Psychology (2007)
The purpose of the present study was to investigate the overgenerality phenomenon and to draw some inferences on possible encoding problems of autobiographical memories (ABMs) in a non-clinically depressed sample. Eighty-eight university students (25 male, 63 female) participated in the experiment using the Autobiographical Memory Test (AMT; Williams & Broadbent, 1986). The effects of depression level (low or high), cue emotional valences (positive, negative and neutral) and cue number (one or two at each s...
Citation Formats
T. E. Özkurt, N. Melnik, and I. Mapelli, “Kısa Süreli Görsel ve İşitsel Bellek Yanılsamaları Kaynaklı Beyin Salınım Analizi,” 2015. Accessed: 00, 2022. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/95853.