Olay Sonrası Yanlış Bilgi Paradigması: Yaşlanma ve Stresin Etkisi

Date

2014-06-01

Author

Mısırlısoy, Mine

Metadata

Show full item record

Item Usage Stats

475
views

0
downloads

Modern bellek çalışmaları belleğimizde temsil edilen olayların, geçmişin birebir kopyası olmayıp, yeniden yapılandırıcı süreçlere dayandığı göstermektedir. Bu kapsamda, bireylerin hangi durumlarda bellek yanılsamalarına daha yatkın, hangi durumlarda ise daha dayanıklı oldukları ilgi görmüş bir araştırma konusudur. Loftus ve arkadaşları tarafından başlatılan araştırmalarda görgü tanıklığı durumlarında yanlış bilgiyle karşılaşma olasılığına dikkat çekilmiş ve olay sonrası bilginin bellek üzerindeki etkileri incelenmiştir. Olay sonrası yanlış bilgi etkisinde yanlış bilgiye maruz kaldıktan sonra orijinal bellek izine ne olduğunu açıklamak üzere bir takım kuramlar öne sürülmüştür. Bu hipotezlerden bazıları bellek bozukluğunu ima etmekte, bazıları erişilebilirlik, tahmin etme stratejileri, ya da kaynak karışıklığına yatkın olma gibi faktörlere odaklanmaktadır. Araştırmalar kaynak karışıklığının yanlış bilgi telkinine yatkınlık konusunda temel bir role sahip olduğunu göstermektedir. Bu derlemede, olay sonrası yanlış bilgi paradigması, yanlış bilgi etkisini açıklayan kuramlar ve bu etkiye katkıda bulunan stres ve yaşlanma faktörleri tartışılmıştır. Stresin insan belleği ve özellikle yaşlılar üzerindeki etkilerini daha detaylı incelemek, stresli durumların ortaya çıkarabileceği olumsuzlukları engellemek ve bu durumlarla başa çıkmak için daha iyi yollar bulunmasını sağlayacaktır. Bu etkilerin doğasını, nasıl ve neden oluştuklarını anlamak, görgü tanıklığı ya da psikoterapi gibi alanlardaki hataları önleyecek stratejileri geliştirmeye katkıda bulunacağı için, sadece kuramsal olarak değil uygulamalı bir araştırma konusu olarak da önemlidir.

Subject Keywords

Bellek yanılsamaları, Olay sonrası yanlış bilgi, Stres, Yaş, Yaşlanma, Derleme, Memory illusions, Misinformation, Stress, Age, Aging, Review

URI

https://hdl.handle.net/11511/79440
https://www.psikolog.org.tr/tr/yayinlar/dergiler/1031828/tpy1301996120140000m000083.pdf

Journal

Türk Psikoloji Yazıları

Collections

Department of Psychology, Article

Suggestions

OpenMETU
Core

Hayatta Kalma Bağlamının Bellek Yanılmaları Üzerindeki Etkisi The Effects of Survival Context on False Memories Mısırlısoy, Mine; Atalay, Nart Bedin (2016-12-01) Bellek çalışmalarından elde edilen sonuçlar, bazı kodlama yöntemlerinin diğerlerine nazaran daha etkili olduğunu göstermiştir. Ancak yakın zamanda hayatta kalma bağlamının diğer bağlamlardan daha etkili bir kodlama yöntemi olduğu iddia edilmiştir. Bu çalışmanın temel amacı, hayatta kalma bağlamının olay sonrası yanlış bilgi yöntemiyle ortaya çıkan bellek yanılmaları üzerindeki etkisini incelemektir. Katılımcılar bağlam ile ilgisi olmayan bir hikâye içinde geçen kelimeleri hayatta kalma, taşınma veya hoşluk ...
Hayatta kalmaya dair bağlamın bellek yanılsamaları üzerindeki etkisi Atalay, Bedin Nart; Mısırlısoy, Mine(2013) Research on human memory has shown some encoding procedures to be better than others. Recent studies by Nairne et al. proposed that survival context might provide the best encoding conditions identified in human memory research. In this project, we investigated whether survival processing provides an advantage for source memory and whether it decreases suggestibility to misinformation. In addition, the predictions of the Source of Activation Confusion (SAC) model were compared with the experimental findings...
Age related changes in recognition memory for emotional stimuli Kılıç, Aslı; Gökçay, Didem; Department of Cognitive Sciences (2007) Recognition memory - a type of episodic memory in long term memory - is known in the literature to be affected by emotion, aging and the modality of the presented stimuli. The major aim of this study was to investigate whether emotional stimuli enhances recognition memory. Another goal was to observe whether modality and aging effects are present and differentiable in a non-Western subject sample. In literature, emotion studies were based on mainly two dimensions of emotions: valence and arousal. However, t...
Tanıma Belleğinde Kriter Belirleme ve Tepki Yanlılığı Değişimlemeleri Pala, Cavit Deniz; Kılıç Özhan, Aslı (2020-06-01) Tanıma belleği, geçmişte deneyimlenen uyaranları diğerlerinden ayırt etme becerisidir. Tipik bir tanıma belleği görevinde bir dizi uyaranın katılımcıya sunulduğu çalışma aşamasının ardından test aşamasında sorulan maddelerin çalışma listesinde bulunup bulunmadığının ayırt edilmesi beklenir. Sinyal belirleme kuramına (Macmillan ve Creelman, 2005) göre test maddeleri bellek izleriyle kıyaslanarak bir bellek gücü değeri elde edilir. Bu bellek gücü değeri öznel karar kriterini aşıyorsa madde tanınır. Test pefor...
Examining autobiographical memory characteristics through relationship stories: the role of gender and memory type Kara, Demet; Şahin Acar, Başak; Bauer, Patricia J.; Department of Psychology (2021-2-09) Autobiographical memories have often been investigated in self context whereas other-related memories are important components of self-in-relation to others. This study explored young adults’ personally significant and relationship memories. Forty-six young adults from Turkey and 31 young adults from the USA, aged 18-25, participated in Study 1A and 1B, respectively. In these two studies, participants narrated about their sibling relationship quality and turning points in their relationships. The major purp...

Citation Formats

M. Mısırlısoy, “Olay Sonrası Yanlış Bilgi Paradigması: Yaşlanma ve Stresin Etkisi,” Türk Psikoloji Yazıları, pp. 60–73, 2014, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/79440.