İnce Belli Çay Bardağının Kansei Mühendisliği Yöntemi ile Duygusal Tasarım Analizi

2022
Erol, Ayşe
Leblebici Başar, Deniz
Geleneksel ince belli çay bardağı, Türkiye'de yaygın olarak kullanılan, kültürel açıdan değerli ve duygu yüklü bir ürün olarak kabul edilmekte ve günümüzde hala tasarımcılara çağdaş uyarlamalar için ilham vermeye devam etmektedir. Bu çalışmanın amacı, ince belli çay bardağının duygusal tasarım özelliklerini belirlemektir. Çalışmada, 1970'lerde Japonya'da geliştirilmiş olan Kansei Mühendisliği (Kansei Engineering) yöntemi uygulanmıştır. Kullanıcının bir ürüne yönelik duygu ve algılarını (Kansei) tespit ederek tasarım kriterlerine dönüştürmek için geliştirilen bu yöntem dünyada birçok farklı ürün grubu için uygulanmaktadır. Mevcut çalışmada, kullanıcıların çay içme deneyimi ve çay bardağına yönelik fikir ve duygularını anlamak için ilk aşamada 573 katılımcıyla çevrimiçi bir anket yapılmış ve kullanıcıların Kansei’leri toplanmıştır. Sonrasında üç uzman tasarımcı ile gerçekleştirilen derinlemesine görüşmeler neticesinde çay bardağı ile ilgili en önemli Kansei Sözcükleri ve çalışma için kritik olan tasarım kriterleri belirlenmiştir. Farklı tasarım özelliklerine sahip piyasada sık görülen ürünler toplanarak fotoğraflanmıştır. Toplam 18 ürün, 90 katılımcı tarafından dokuz Kansei Sözcüğü için semantik farklılıklar ölçeği kullanılarak bir çevrimiçi anket ile değerlendirilmiş ve sonuçlar Kansei Mühendisliği metodolojisi doğrultusunda sıralı lojistik regresyon (ordinal logistic regression) modeli ile analiz edilmiştir. Önerilen modelin bulguları doğrultusunda insanların duyguları ile çay bardağının tasarım özellikleri arasındaki ilişkiler belirlenerek endüstriyel tasarımcıların ve araştırmacıların kullanımına sunulmuştur.

Suggestions

Türk Patent Enstitüsü Verileri Üzerinden Türkiye’de Endüstriyel Tasarım Mesleğinin Bir Uzmanlık Alanı Olarak Kabulünün Araştırılması
İdemen, Elif; Er, Özlem (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2016)
Endüstriyel tasarım dünyada giderek artan bir değere sahip olmakla birlikte, kapsamı ve uygulanması bakımından Türkiye’deki birçok üretici firma tarafından tam olarak anlaşılabilmiş değildir. Türk Patent Enstitüsü (TPE) verilerine bakıldığında son on yılda ortalama 33.000 endüstriyel tasarım tescili alındığı görülmektedir. Endüstriyel tasarım tescil sayısının fazlalığı ile tasarım farkındalığının aynı oranda olmadığı yönündeki yaygın kanı konuyu araştırmaya muhtaç kılmaktadır. Bu bildiride, TPE verilerini a...
Türkiye’de Endüstriyel Tasarımcıların Kariyer Tatmini
Kaygan, Pınar(2018-12-31)
Ülkemizde her geçen gün artmakta olan endüstriyel tasarım lisans programı ve mezunu sayısı, endüstriyel tasarımcıların aldıkları lisans eğitimi sonrasındaki iş hayatları ve istihdam koşulları konusunda güncel bilginin gereğini ortaya koymaktadır. Ayrıca endüstriyel tasarımcıların çalışma alanları, biçimleri ve koşulları açısından çeşitlilik gösterdiği bilinmekle birlikte Türkiye özelinde endüstriyel tasarımcıların kariyer haritası ve sektör dağılımına dair güncel bir veri bulunmamaktadır. Oysaki bu etkenler...
Tıbbi cihaz tasarımında aktörler arası ilişkiler
Kaygan, Harun(2018-12-31)
Sağlığın ve sağlık teknolojilerinin küresel düzeyde önemi artarak sürmekte, tasarım mesleklerinin de bu alanla ilişkileri yoğunlaşarak özelleşmektedir. Türkiye özelinde çok sayıda sektör raporu, sağlık teknolojilerinde ar-ge ve tasarıma olan ihtiyaca işaret ederken Ankara'da tıbbi cihaz sektörü endüstri ürünleri tasarımcılarının önemli bir müşterisidir. Ar-ge ve tasarım yatırımları, teknoloji ve ürün geliştirme amaçlı üniversite sanayi işbirlikleri ve kümelenmeler gibi tıbbi cihaz sektöründeki güncel dönüşü...
Çalıştay 6. Açık Tasarım: Mutfak Pratikleri
Bakırlıoğlu, Yekta; Oğur, Dilruba; Turhan, Senem (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2016)
Bu çalıştay açık bir paylaşım ortamını taklit ederek, açık ve sürdürülebilir tasarım çözümlerinin bu geniş ve şeffaf beraber yaratım sürecinde nasıl geliştiğini veya değiştiğini keşfetmeyi amaçlamıştır. Çalıştay sürdürülebilir tasarım kapsamında ürün ve parça ömrünün uzatılması konusuna odaklanmıştır. Bu konuyla ilişkili olarak kişiselleştirme için tasarım, duygusal dayanıklılık, kullanım sonrası süreçler için tasarım (bakım, tamir, yeniden kullanım, yenileme) ve parça standartlaşması gibi konular da irdele...
Türkiye'de 2000'li yıllarda mesleğe katılan endüstriyel tasarımcıların serbest çalışma koşulları ve deneyimleri
Kaygan, Pınar(2016-12-31)
Türkiye'de son on yılın endüstriyel tasarım literatürü, endüstriyel tasarım mesleğinin 2000'li yıllardan itibaren hem eğitim hem de endüstri alanında önem ve görünürlük kazandığını vurgular. Ancak endüstriyel tasarımcıların çalışma biçimlerinin ve koşullarının tasarım araştırmacılarının bugüne dek yeterince ilgilenmediği bir konu olmasından dolayı, literatürde olumlu bir dille altı çizilen mesleğin yükselişiyle endüstriyel tasarımcıların gündelik iş deneyimleri arasındaki ilişkiyi tespit edemiyoruz. Bu araş...
Citation Formats
A. Erol and D. Leblebici Başar, “İnce Belli Çay Bardağının Kansei Mühendisliği Yöntemi ile Duygusal Tasarım Analizi,” Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kültür ve Kongre Merkezi Ankara, Türkiye, 2022, p. 321, Accessed: 00, 2022. [Online]. Available: https://utak.metu.edu.tr/utak-2022/.