Türk Patent Enstitüsü Verileri Üzerinden Türkiye’de Endüstriyel Tasarım Mesleğinin Bir Uzmanlık Alanı Olarak Kabulünün Araştırılması

2016
İdemen, Elif
Er, Özlem
Endüstriyel tasarım dünyada giderek artan bir değere sahip olmakla birlikte, kapsamı ve uygulanması bakımından Türkiye’deki birçok üretici firma tarafından tam olarak anlaşılabilmiş değildir. Türk Patent Enstitüsü (TPE) verilerine bakıldığında son on yılda ortalama 33.000 endüstriyel tasarım tescili alındığı görülmektedir. Endüstriyel tasarım tescil sayısının fazlalığı ile tasarım farkındalığının aynı oranda olmadığı yönündeki yaygın kanı konuyu araştırmaya muhtaç kılmaktadır. Bu bildiride, TPE verilerini analiz ederek, endüstriyel tasarımcılık mesleğinin Türk üretim sektöründe ne kadar kabul gördüğü ve bir uzmanlık alanı olarak benimsendiğini incelemeyi amaçlamış bir yüksek lisans tez çalışmasının bulguları paylaşılmaktadır. Bu araştırma kapsamında 2009-2014 tarihleri arasındaki endüstriyel tasarım tescil verileri TPE’nin İnternet üzerinden ulaşılabilen veri tabanından alınmıştır. Bunun dışında, firmalar hakkında bilgi edinmek amacıyla firmaların İnternet sayfalarından, firma yetkilileriyle yapılmış görüşmelerden, çeşitli gazete ve dergi haberlerinden yararlanılmıştır. Tescillerde adı geçen isimler ise yine İnternet üzerinden araştırılmış, çeşitli sosyal ağlar yardımıyla bilgi toplanmıştır. 2009-2014 tarihleri arasındaki verilerin değerlendirilmesiyle ulaşılan genel duruma bakıldığında %71 (428 firma içinde 316 firma) gibi büyük bir oranda firmaların, endüstriyel tasarım tescillerinde tasarımcı olarak yönetim kurulu başkanı ünvanlı isimleri gösterdikleri görülmektedir. Buna karşılık firmaların sadece %21’inin (85 firma) endüstriyel tasarım tescillerinde tasarım eğitimi almış isimlerle karşılaşılmıştır. Bu da, endüstriyel tasarım mesleğinin Türk üretim sektöründe bir uzmanlık alanı olarak kabul görmesinde bazı sorunların olduğu sonucuna götürmektedir.

Suggestions

Türkiye’de Endüstriyel Tasarımcıların Kariyer Tatmini
Kaygan, Pınar(2018-12-31)
Ülkemizde her geçen gün artmakta olan endüstriyel tasarım lisans programı ve mezunu sayısı, endüstriyel tasarımcıların aldıkları lisans eğitimi sonrasındaki iş hayatları ve istihdam koşulları konusunda güncel bilginin gereğini ortaya koymaktadır. Ayrıca endüstriyel tasarımcıların çalışma alanları, biçimleri ve koşulları açısından çeşitlilik gösterdiği bilinmekle birlikte Türkiye özelinde endüstriyel tasarımcıların kariyer haritası ve sektör dağılımına dair güncel bir veri bulunmamaktadır. Oysaki bu etkenler...
Türkiye'de 2000'li yıllarda mesleğe katılan endüstriyel tasarımcıların serbest çalışma koşulları ve deneyimleri
Kaygan, Pınar(2016-12-31)
Türkiye'de son on yılın endüstriyel tasarım literatürü, endüstriyel tasarım mesleğinin 2000'li yıllardan itibaren hem eğitim hem de endüstri alanında önem ve görünürlük kazandığını vurgular. Ancak endüstriyel tasarımcıların çalışma biçimlerinin ve koşullarının tasarım araştırmacılarının bugüne dek yeterince ilgilenmediği bir konu olmasından dolayı, literatürde olumlu bir dille altı çizilen mesleğin yükselişiyle endüstriyel tasarımcıların gündelik iş deneyimleri arasındaki ilişkiyi tespit edemiyoruz. Bu araş...
Türkiye’de Tüketicilerin Tasarım Farkındalığı
Ay, Utku; Kaygan, Pınar (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2016)
Meslek üyeleri, akademisyenler, araştırmacılar, öğrenciler ve endüstri ile olan ilişkisi ile endüstriyel tasarım Türkiye’de neredeyse 50 yıllık bir geçmişe sahiptir. Bu süreci anlatan kaynaklar, özellikle 2000’li yılların başından itibaren endüstride ve eğitimde, tasarıma yönelik talebin hızla arttığından bahsetmektedir. Bu kaynaklarda Türkiye özelinde yoğunlukla tasarımcı-endüstri ilişkisi, bu ilişkideki problemler, tasarım eğitimi, tasarımcı kimliği, endüstriyel tasarımın tarihi ve kullanıcı araştırmaları...
Aktif Yaşam için Ürün-Servis Çözümleri: Fiziksel Aktivitelerin Takibine Yönelik Akıllı Bilekliklerin Tasarım ve Kullanım Araştırması
Şener Pedgley, Bahar; Pedgley, Owaın Francıs(2018-12-31)
Sağlık sektöründeki teknolojik ilerlemeler her ne kadar yaşam süremizin uzaması anlamına gelse de, bir yandan da gerçekten sağlıklı olarak geçirdiğimiz süre gittikçe kısalmakta. Fiziksel olarak hareketli olmanın önemi bu kadar vurgulanmaktayken, global olarak nüfusun daha aktif olmasını teşvik etmek için araştırmacılar, sağlık çalışanları ve dünyanın her yerinden politika oluşturucular bu problemlere yenilikçi çözümler aramakta ve kimi düşünceleri hayata geçirmekte. Nüfusun büyük bir oranının günlük yaşamla...
Nesnelerin İnterneti İçin Tasarım
Hasdoğan, Gülay Fatma(2018-12-31)
Bu projenin amacı, kullanıcılara daha anlamlı deneyimler sunabilmek için birbirine bağlı nesnelerin hangi durumlarda otonom karalar verebileceğine ya da yetkiyi kullanıcılara devretmesi gerektiğine dair bilgi toplamak ve bu bilgileri, tasarım sürecinde etkili bir şekilde kullanılabilecek girdiye dönüştürmektir. Bu nesnelerin incelenmesi ve nesnelerin interneti kavramının araştırılması için ev ortamı öne çıkar. Ev ortamı içerisinde ise mutfak, ev içi sosyalleşmenin de merkezinde olduğundan, nesnelerin bu so...
Citation Formats
E. İdemen and Ö. Er, “Türk Patent Enstitüsü Verileri Üzerinden Türkiye’de Endüstriyel Tasarım Mesleğinin Bir Uzmanlık Alanı Olarak Kabulünün Araştırılması,” ODTÜ Mimarlık Fakültesi, Ankara, 2016, p. 17, Accessed: 00, 2022. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/97795.