Osmanlı İktisat Tarihinin Konusu Olarak İstanbul'un Hububat, Et ve Deri İhtiyaçlarının Tedariki: Kurum ve Uygulamalar (1744-1807)

Download

TVRReU5qZzQ.pdf

Date

2014

Author

Han, Ayhan
Yıldırım, Onur
Çelik, Güldane
Ağır, Münis Seven
Engin, Hakan

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

227
views

712
downloads

Erken modern dönem Osmanlı iktisadi politikalarına yöne veren iaşecilik anlayışı, on sekizinci yüzyılın ikinci yarısında önemli bir dönüşüm süreci geçirmiştir. İmparatorluğu çepeçevre saran iaşe ağlarının kilit noktasında olan Eflak ve Boğdan gibi bölgelerin siyasi konumunda Küçük Kaynarca (1774)’nın perçinlediği değişiklikler, Osmanlı iaşe politikalarına darbe vuran en büyük gelişme olmuştur. III. Selim dönemi (1789-1807) Osmanlı politik iktisadının yüzyıllardır payandası konumundaki iaşeciliğin köklü bir şekilde ele alınmasına tanıklık etmiştir. Bu süreç zarfında Osmanlı yönetici kadroları iaşeyle ilgili politikalarını halkın temel gıda gereksinimiyle saray ve ordunun bellibaşlı ihtiyaçları üzerine yoğunlaştırmak suretiyle geleneksel çok kapsamlı iaşeciliği seçici ve tedrici olarak terk etmeye çalışmışlardır. Bu süreç hiç şüphesiz yüzyıllardır iaşecilik çerçevesinde devletle neredeyse içiçe geçmiş olan İstanbul esnafını derinden etkilemiştir. TÜBİTAK destekli bu proje, Küçük Kaynarca’dan III. Selim’in tahttan indirilişine kadar geçen otuz üç yıllık süreçte üç farklı emtiaya dair iaşe politika ve mekanizmalarında meydana gelen değişiklikleri nicel ve nitel olarak tespit edip; bu emtia üzerine uzmanlaşmış olan esnaf gruplarının geçirdikleri yapısal dönüşümlerin genel bir haritasını çıkarmayı hedeflemektedir. Bu bağlamda söz konusu politikalarda meydana gelen değişikliklerin hububat, et ve deri üzerine üretim yapan esnaf grupları üzerindeki etkilerini belgelemek projenin ana amaçlarından biri olmuştur. Diğer yandan, aynı dönemde Osmanlı mali ve idari kurumlarının geçirdiği dönüşümün iaşe mekanizmalarında ve özellikle esnaf üzerindeki etkileri arşiv kaynaklarından ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Başbakanlık Osmanlı Arşivi’ndeki farklı belge kolleksiyonlarından ve İslam Araştırmaları Merkezi’ndeki İstanbul’un farklı bölgelerine dair kadı sicillerinden elde edilen bilgilere dayanan bu proje, on sekizinci yüzyıl sonu itibariyle geleneksel iaşe kurum ve politikalarının büyük oranda işlevselliğini yitirdiğini; yeni kurumsal bazı düzenlemelerle iaşeciliğin büyük oranda hububata sınırlı hale geldiği; devletin esnafla olan ilişkilerinde kademeli olarak geleneksel korumacı tutumundan vazgeçtiği; ve belki de bütün hepsinden önemlisi, başta malikane ve gedik olmak üzere on sekizinci yüzyılda ortaya çıkan bellibaşlı kurumsal bazı gelişmelerin esnafın geleneksel yapısını geri dönülmez bir şekilde dönüşüme uğrattığı sonuçlarına varmıştır.

Subject Keywords

III. Selim, Osmanlı Ekonomisi, İaşecilik, Esnaf, Balkanlar, İstanbul, Gedik, Zahire Nezareti

URI

https://app.trdizin.gov.tr/publication/project/detail/TVRReU5qZzQ
https://hdl.handle.net/11511/49645

Collections

Department of Economics, Project and Design

Suggestions

OpenMETU
Core

A Critique of world - system inspired historiography of transition to capitalism in the Ottoman Empire Erkurt, Beyhan; Aytekin, Erden Attila; Department of Political Science and Public Administration (2013) This thesis examines world-system inspired historiography on transition to capitalism in the Ottoman Empire that has been developed as a criticism of the modernization theory that was dominant in the analyses of the Ottoman transformation. It is argued that although the world system inspired analyses overcome the restrictions imposed by the modernization analyses that are based on the deficiencies of Ottoman society compared to the West, they are also crippled with their own restrictions. Considering change...
The Celali effect in 17th century - Ottoman transformation Cabar, Oğuz; Orbay, Kayhan; Department of History (2018) This thesis aims to examine the effects of the Celali Revolts -a series of rebellions in Anatolia- in the 17th century Ottoman transformation period. The transformation period refers to a period in which the empire experienced important difficulties and changes in military and financial institutions due to the effects of local developments and external events during the transition from the 16th to the 17th century. In this thesis, the effects of Celali Revolts are examined concentrating especially on demogr...
Two versions of enlightenment state in the late Ottoman era: Protectionist state versus liberal state in the works of Akyiğitzade Musa and Mehmet Cavid Balcı, Sarp; Yalman, Osman Galip; Department of Political Science and Public Administration (2004) The initial concern of this thesis is to understand the historical conditions that conditioned the two writers (Akyigitzade Musa and Mehmed Cavid) who had written on economic issues in the late Ottoman era, in addition to display their perception of state in their essential works. Thus, in order to locate these two writers in a historical time-frame and to explore the understanding and the reality of the Ottoman state at the end of the nineteenth century, the thesis is dealing with the major issues of the O...
The impact of Tanzimat policies on the 19th century civil turmoil in the Vilayet of Şam and the 1860 civil war in Lebanon Atakul, Sarper; Boztemur, Recep; Department of Middle East Studies (2012) The Tanzimat period had been an era of political change and transformation for the Ottoman Empire as it introduced many new new tools in political arena, particularly to reach centralization and the whole period is widely debated in many successful studies. However, the implementation of the Tanzimat reforms in specific provinces are generally ignored. Similarly, 19th century civil turmoil in the Syrian provinces of the Ottoman Empire had been a subject that discussed frequently. However, in many studies th...
Cumhuriyet Dönemi Mimarlığı: Tanımlar, Sınırlar, Olanaklar Altan, Tomris Elvan (2009-01-01) History of the architectural production in the XXth century Turkey began to be written in the 1960s, when new social dynamics affected the country following the early years of the Republic. These pioneering works interpreted the Republican architectural production within the frame of the nation-state formation, and with reference to its modernization process. This article examines the definitions offered by the first generational works of historiography on the Republican architecture, and discusses the limi...

Citation Formats

A. Han, O. Yıldırım, G. Çelik, M. S. Ağır, and H. Engin, “Osmanlı İktisat Tarihinin Konusu Olarak İstanbul’un Hububat, Et ve Deri İhtiyaçlarının Tedariki: Kurum ve Uygulamalar (1744-1807),” 2014. Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: https://app.trdizin.gov.tr/publication/project/detail/TVRReU5qZzQ.