Sıvılaşabilir zeminler üzerinde yer alan binalarda sıvılaşma etkisinin doğal sismik taban izolatörü olarak kullanılması

Download
2006
Yılmaz, Tolga M.
Bakır, Bahadır Sadık
1985 Meksika depreminde Mexico-City’de ve 1999 Kocaeli Depreminde Adapazarı’nda, suya doygun silt-kil karışımları üzerinde yer alan sığ radye temeller kalıcı deplasmanlara maruz kalmıştır. Yumuşak yüzey zeminleri, sığ yer altı suyu, kısıtlı temel derinliği, ve derin alüvyon çökelleri her iki durumda temel deplasmanlarına ilişkili olarak görülen ortak özelliklerdir. Edinilen deneyime bağlı olarak, düzgün temel oturmaları aşırı olması durumunda dahi bina türü yapıların deprem sonrası kullanılabilirliğini etkilemediği, ancak temellerde meydana gelecek eğilmelerin yapının kullanılabilirliği bakımından özellikle sorun yarattığı bilinmektedir. Bu çalışmada, ince daneli zeminler üzerinde yer alan sığ radyelerin sismik yükler altındaki kalıcı eğilme potansiyelinin öngörülebilmesi amacıyla basitleştirilmiş bir yöntem geliştirilmiştir. Adapazarı’nda temel deplasmanlarının belirgin olarak meydana geldiği sahalarda karşılaşılan silt-kil karışımlarının drenajsız kayma ve deformasyon davranışları, anisotropik olarak konsolide edilmiş doğal zemin örnekleri üzerinde bir dizi standart ve hızlı monotonik, ve gerilme-kontrollü çevrimsel üç eksenli testler gerçekleştirilerek incelenmiştir. Test sonuçları, bu zeminlerin kayma dayanımının Kocaeli depremi ile kıyaslanabilir yükler altında önemli oranda değişmediğini; ancak plastik birim deformasyon özelliklerinin, yükleme moduna ve yük seviyesinin monotonik kayma dayanımına göre seviyesine bağlı olduğunu ortaya koymaktadır. Laboratuvar sonuçlarına bağlı olarak, doğrusal olmayan zemin-temel-yapı sisteminin tepkisi tekderece-serbestisi olan elastik-mükemmel plastik titreşir sistem davranışına indirgenmiştir. Bu idealize sistemin doğal peryodu basit zemin-yapı-etkileşimi denklemlerine bağlı olarak ifade edilmiştir. Temelde taşıma kapasitesi yenilmesine sebep olan ve yapısal kütleye uygulanan pseudo-statik akma ivmesi, sonlu elemanlar yöntemi ile tahmin edilmektedir. Neticede, temellerin dönme potansiyeli sistemin doğrusal olmayan tepkisi kullanılarak tahmin edilmektedir. Deprem hız dalgası peryodunun saha peryodu ile tutarlı olduğu derin alüvyon sahaların sismik mukabelesinin, düşük taşıma kapasitesine sahip temel sistemlerinin elastik olmayan davranışı üzerindeki etkisi belirgindir. 1 Geliştirilen yöntemin öngörü kapasitesi vaka verileri kullanılarak denenmiştir. Yöntemin, düşük sismik taşıma kapasitesinin söz konusu olduğu durumlar dışında dışında, kalıcı temel eğilmesi potansiyelini tutarlı olarak tahmin edebildiği gözlemlenmiştir. Sapmalar, düşük mukavemetli sistemlerin asimetrik davranışa olan hassasiyeti ve sismik talepteki belirsizlik ile açıklanmıştır.

Suggestions

Seismically induced tilting potential of shallow mats on fine soils
Yılmaz, Mustafa Tolga; Bakır, Bahadır Sadık; Department of Civil Engineering (2004)
Occurrence of displacements of shallow mat foundations resting on saturated silt-clay mixtures were reported in Mexico City during 1985 Mexico Earthquake, and in Adapazari during 1999 Kocaeli (Izmit) Earthquake. Soft surface soils, shallow ground water, limited foundation embedments and deep alluvial deposits were the common features pertaining to such foundation displacements in either case. Experience shows, while uniform foundation settlements, even when excessive, do not limit post earthquake serviceabi...
Probabilistic seismic hazard assessment of Ilgaz - Abant segments of North Anatolian fault using improved seismic source models
Levendoğlu, Mert; Gülerce, Zeynep; Department of Civil Engineering (2013)
Bolu-Ilgaz region was damaged by several large earthquakes in the last century and the structural damage was substantial especially after the 1944 and 1999 earthquakes. The objective of this study is to build the seismic source characterization model for the rupture zone of 1944 Bolu-Gerede earthquake and perform probabilistic seismic hazard assessment (PSHA) in the region. One of the major improvements over the previous PSHA practices accomplished in this study is the development of advanced seismic source...
GIS-based structural performance Assessment of Sakarya City after 1999 Kocaeli-Turkey earthquake from geotechnical and earthquake engineering point of view
Yılmaz, Zeynep; Çetin, Kemal Önder; Department of Civil Engineering (2004)
The August 17, 1999 Kocaeli-Turkey Earthquake (Mw=7.4) caused severe damage to the structures and lifelines in the Marmara region. Soil liquefaction was identified as one of the major causes of this damage. The aim of this study is to determine geotechnical and earthquake engineering factors that contribute to the structural damage observed in Sakarya city after 1999 Kocaeli Earthquake. For this purpose, the results of an extensive field investigation program compiled by General Directorate of Disaster Affa...
Development of a software for seismic damage estimation : case studies
Küçükçoban, Sezgin; Yakut, Ahmet; Department of Civil Engineering (2004)
The occurrence of two recent major earthquakes, 17 August 1999 Mw = 7.4 Izmit and 12 November 1999 Mw = 7.1 Düzce, in Turkey prompted seismologists and geologists to conduct studies to predict magnitude and location of a potential earthquake that can cause substantial damage in Istanbul. Many scenarios are available about the extent and size of the earthquake. Moreover, studies have recommended rough estimates of risk areas throughout the city to trigger responsible authorities to take precautions to reduce...
A Comparative assessment of seismic soil liquefaction triggering relationships
Ilgaç, Makbule; Çetin, Kemal Önder; Department of Civil Engineering (2015)
Starting with 1964 Niigata and Alaska Earthquakes, seismic soil liquefaction behavior has become a major research stream in geotechnical earthquake engineering. Since then, a number of investigators (e.g.: Seed et. al. (1984), Liao et. al. (1988, 1998), Toprak et. al. (1999), Cetin et. al. (2004) and Idriss and Boulanger (2004, 2008, 2012)) introduced deterministic and probabilistic liquefaction triggering assessment methodologies. The scope of this study is to develop an SPT-based seismic soil liquefaction...
Citation Formats
T. M. Yılmaz and B. S. Bakır, “Sıvılaşabilir zeminler üzerinde yer alan binalarda sıvılaşma etkisinin doğal sismik taban izolatörü olarak kullanılması,” 2006. Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: https://app.trdizin.gov.tr/publication/project/detail/TnpJek5EUT0.