Date

2008

Author

Salama, Ashraf M.

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

229
views

101
downloads

Cite This

Kahire’de Mart 2005’te yeni tasarlanmış bir açık alan olarak hizmete giren El Ezher Parkı’nı, yerel yönetimler, yatırımcılar, planlama ve tasarım ekipleri, toplumsal, ekonomik ve kültürel sürdürülebilirlik açısından bir katalizör olarak değerlendirdiler; üstelik hemen komşu Darb el-Ahmar bölgesinde yaşayan 200,000 kişi için de sonuçları tahmin edilenden daha büyük olacaktı. 1980’lerin ortasında metropoliten bir park olarak tasarlanırken Kahire sakinlerinin çok gereksinim duyduğu yeşil alan ve açık mekan beklentisi gözönünde tutulmuştu. Ağa Han Vakfı raporlarına göre parkın planlanması, bir ana dolaşım omurgası ve ikincil eksenler çevresinde kurgulanan bir dizi içe-dönük eylem alanından oluşmaktaydı (AKTC, 2004). Projenin kendisi, park açıldıktan sonra ve bugün de, hala büyük bir kabul görüyor: Aralarında yerel gazeteler, turist bilgilendirme dergileri ve tur kitapçıkları ile alanında uzmanlaşmış uluslararası ve bölgesel mimarlık dergileri de bulunan çok değişik dillerdeki 100’ü aşkın farklı yayın organınca park üzerine yayın yapılmış olması bunun en güçlü kanıtı Bu yazı “kamusal basın-yayın organlarında olumlanan projeler, her zaman kullanıcı beklentilerini ya da onların gereksinimlerini karşılar,”biçimindeki varsayıma yeni ve taze bir bakış gündeme getirmeyi amaçlıyor. Bu araştırmanın amacına ulaşmak için çok katmanlı ve üç sorgulama işleyimini gündeme sokan bir yöntemsel yaklaşım benimsendi. Bunlardan ilki, yapılı çevre değerlerini iyileştirmek için eleştirel bakışa ve kullanıcı değerlendirmesi sistemine önem veren bir bakış açısıdır. Bu bağlamda, projenin basın yayın organlarında yer alışı mimarlık eleştirisi alanında kalırken, bu araştırmanın ekseni kullanıcı değerlendirmesinde bulunmaktadır. İkincisi, 64 sayısal ve basılı yayın örneğini değerlendirenbir içerik analizine dayanmaktadır; bu yayınlar yalnızca duyuran/haber veren, betimleyen ve analiz yapan türdeki malzemeden oluşmaktadır. Bu işlemin amacı, projenin basın-yayın organlarında yeralışını ayırt etmek ve öne çıkarılıp övülen yönleri serimlemektir. Üçüncü işleyim ise parka ilişkin, orada yeralan etkinliklere ve parkın işletimine ilişkin kullanıcı tepkilerini derleyen söyleşi-sorgu amaçlı bir yöntemdir: Bu işleyimle basın-yayın organlarında yeralan değerlendirmeler kullanıcıyla yeniden buluşturularak 184 kullanıcı değerlendirmesi ele alınmıştır. El Ezher Parkı kullanıcı ve ziyaretçilerinin projeyi nasıl algıladıkları ve planlama ile mimari tasarım özelliklerinin onların gereksinimlerini nasıl çözdüğü üzerine bilgi edinmek, projenin tasarım değerleri hakkında derinlikli görüşler oluşturmaya yardımcı olmuştur. Bunun yanında, parkın farklı özelliklerini ele almak, daha sonra giderilebilecek tikel olumsuz noktaları ve zayıf olan yönleri de ortaya çıkarmıştır. Bu yazıda tartışılarak benimsenen ve seçenek olan, ancak tamamlayıcı bir paradigma da oluşturabilen ‘kullanıcı değerlendirmesi’ yöntemi, öznel sonuçları olan kullanıcı değerlendirme yöntemlerinden ciddi biçimde farklılaşmaktadır. Yine de belirtmek gerekir ki; kesin tercihlerin kullanılacağı bir durum sözkonusu değildir; farklı ölçeklerde tasarım kalitesinin ve tasarım kararlarının iyileştirilmesi ve uyumlu bir çevrenin yaratılması için hem eleştiri ve hem de değerlendirme ortamları ve araçlarının kullanılması gereklidir.

Subject Keywords

Al Azhar Park, Criticism, Post Occupancy Evaluation (POE), Architectural media, Old Cairo

URI

http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/2008/cilt25/sayi_1/105-125.pdf
https://hdl.handle.net/11511/50861

Collections

Department of Architecture, Article