Date

2007-6-01

Author

Mahmud, Shihabuddin

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

223
views

158
downloads

Cite This

Kentlerin merkezlerinde yer alan geleneksel mahallelerdeki dönüşümün nedenlerinin büyük ölçüde küreselleşmenin getirdiği etkilerden kaynaklandığı; kent merkezlerindeki iş gücünün niteliğinin bu doğrultuda hızla değiştiği; karmaşık kültüre sahip geçici toplulukların bu merkez mahallelerdeki konutları yoğun biçimde kullandığı, söylenebilir. Bu geçici işgücü nüfusu, geleneksel merkezleri ve geleneksel mahalleleri akılalmaz bir hız ve boyutta dönüştürmektedir. Bunun sonucunda yaşanan dönüşüm kaçınılmaz biçimde merkezdeki konut içi ve çevresi niteliklerini hırpalamakta, topluluk yaşamını tehdit etmekte, özgün mahalle ve konut niteliklerini ortadan kaldırarak kimliksizleştirilmiş çevrelerin ortaya çıkışını hızlandırmaktadır. Bangladeş ve Suudi Arabistan’da iki tarihi şehir olan Dakka (Dhaka, Bangladeş’in başkenti) ve Hofuf (Al-Hofuf ya da El-Hufuf), kendine özgü nitelikleri olan iki eski İslam şehri olarak, son yıllarda özellikle eski merkez mahallelerinin geçirdiği kapsamlı dönüşümler nedeniyle burada birlikte ele alınıp karşılaştırılmaya çalışılmaktadır. Dakka’nın merkez mahallerindeki eski konutların sahipleri, evlerini alt birimlere bölerek kira gelirini artırmanın yolunu bulmuşa benzemektedirler. Benzeri bir biçimde Hofuf’taki ev sahipleri de, geleneksel evlerini yatakhane biçiminde bir kullanıma ya da ticari mekanlara dönüştürerek, onları ülke dışından gelen düşük gelirli gruplara kiralamaktan kaçınmamaktadırlar. Hofuf’ta bir zamanlar bir topluluğa ait olma hissini yaratan ve aynı zamanda onun sonucu olan mekan bağımlı fereej sistemi, yavaş yavaş ortadan kalkmaktadır. İki ülke, iki farklı sosyo-ekonomik oluşum ve iki farklı kültüre sahip iki toplum tarafından kullanılıyor olsa bile iki eski kent merkezindeki geleneksel konutların yaşadığı dönüşümler, benzerlikler göstermekte ve küreselleşmenin etkilerini taşımaktadır. Ortaklık yalnızca dönüşümün örüntülerinde değil, mahalle kimliğinin yitiminde de yaşanmaktadır. Çalışma, Dakka ve Hofuf kentlerinin merkezindeki geleneksel mahallelerde bulunan aynı sosyo-ekonomik ve kültürel yapıya sahip olan kullanıcılar tarafından yerleşilen eski yapıların karşılaştırılmasını amaçlamaktadır. Alan araştırması ve gözlemlere dayalı olarak geliştrilen çalışmada, ayrıca bu konutların kullanımları süresince nasıl bir dönüşüme uğradıkları ve bunun nedenleri, geleneksel mahallelerin bugünkü kullanımının zorunlu olarak ortaya çıkardığı kimlik yitiminin altında yatan gelişme ve nedenler tartışmaya açılmaktadır.

Subject Keywords

Transformation of old dwellings, Neighbourhood identity, Traditional housing, Domestic spaces, Dhaka, Hofuf

URI

http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/2007/cilt24/sayi_2/37-56.pdf
https://hdl.handle.net/11511/50963

Collections

Department of Architecture, Article