Batılılaşma Döneminde Osmanlı Sağlık Kuruluşları

Download

123-142.pdf

Date

1988

Author

Yavuz, Yıldırım

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

720
views

1980
downloads

Üçüncü Selim'in 1789'da tahta geçmesiyle başlayan Batılılaşma dönemine kadar Osmanlı sağlık kuruluşları hem tıp uygulamaları, hem sağlık koşulları, hem de hastane yapılan açısından ortaçağda geçerli olan ilkel görünümlerini korumuşlardır. Kendinden önceki Selçuklu tıp uygulamalarına dayanan Osmanlı sağlık kuruluşları, biçimsel olarak da Selçuklu sağlık yapılarını yinelemişler, bu nedenle, Osmanlı hastaneleri, medrese planlarını anımsatan, bir orta avlu çevresine dizili odalardan oluşmuş geleneksel formlarını Batılılaşma dönemine kadar sürdürmüşlerdir (Bolak, 1950, 31). Bimarhane, Dâr-üş Şifâ, Timarhâne gibi adlarla tanımlanan Osmanlı sağlık kuruluşlarının personeli cerrah, hekim, eczacı ve kehhal (göz hekimi) gibi uzmanları da içermekteydi. Osmanlı toplumunda bir sosyal yardım kurumu olarak benimsenen sağlık kuruluşları, devletin sağlamayı yükümlendiği resmi servis birimleri olarak değil, saltanat soyluları ile varlıklı vatandaşların, vakıf yolu ile topluma bağışladıkları hayır kurumlan olarak gerçekleştirilmişlerdir (Fişek, 1971, 9). Bu durum ondokuzuncu yüzyıl başlarına dek süregelmiş, ancak bundan sonra sağlık kuruluşlarının devlet sorumluluğu altında yeniden düzenlenmesine, Batı'daki çağdaş tıp anlayışına uygun sağlık Örgütlerinin ve yeni hastanelerin gerçekleştirilmesine başlanmıştır.

Subject Keywords

Hastaneler, Batılılaşma, Osmanlı Mimarisi

URI

http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/1988/cilt08/sayi_2/123-142.pdf
https://hdl.handle.net/11511/51273

Journal

ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi

Collections

Department of Architecture, Article

Suggestions

OpenMETU
Core

Osmanlı İktisat Tarihinin Konusu Olarak İstanbul'un Hububat, Et ve Deri İhtiyaçlarının Tedariki: Kurum ve Uygulamalar (1744-1807) Han, Ayhan; Yıldırım, Onur; Çelik, Güldane; Ağır, Münis Seven; Engin, Hakan(2014) Erken modern dönem Osmanlı iktisadi politikalarına yöne veren iaşecilik anlayışı, on sekizinci yüzyılın ikinci yarısında önemli bir dönüşüm süreci geçirmiştir. İmparatorluğu çepeçevre saran iaşe ağlarının kilit noktasında olan Eflak ve Boğdan gibi bölgelerin siyasi konumunda Küçük Kaynarca (1774)’nın perçinlediği değişiklikler, Osmanlı iaşe politikalarına darbe vuran en büyük gelişme olmuştur. III. Selim dönemi (1789-1807) Osmanlı politik iktisadının yüzyıllardır payandası...
Bi̇r Tasarımın İzi̇nde: Yeni̇ Bulgular Işığında Raimondo d’Aronco’nun İlk İstanbul Projesi̇ Dersaadet Zi̇raat ve Sanayi̇ Sergi̇-i̇ Umumi̇si̇ Adıgüzel, Hatice (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 2019-9-25) Osmanlı sergicilik tarihi içinde ikinci olma umuduyla yolan çıkan, ancak 1894 yılında gerçekleşen büyük İstanbul depremi nedeniyle iptal edilen Dersaadet Ziraat ve Sanayi Sergi-i Umumisi konusuna yoğunlaşan, mimarlık ve sanat tarihi bağlamında sınırlı sayıda araştırma vardır. 1893 yılında hazırlıkları yapılan sergi, Osmanlı mimarisine Raimondo D’Aronco gibi bir mimarı kazandırmasının ötesinde, Batı’nın uluslararası sergilerini model alan yaklaşımıyla, II. Abdülhamid döneminin ekonomik ve sosyal hayatını can...
Ottomans and nature: landscape, architecture and life in the open İskender, Sevgin Deniz; Erzen, Jale; Department of History of Architecture (2002) Ottomans created an understanding of and approach to nature which was unique to themselves in their history. Since the design notions of the Ottomans evolved throughout their history according to the cultural and socio political dynamics of different periods, and since the Ottoman Empire spread over three continents, this research concentrates on the early and the rising- period of the empire; the period between the fourteenth and the seventeenth centuries, and on those areas in Anatolia and Istanbul, the c...
The policies of the Roman emperors in the processof christianisation between the fourth and the sixth centuries Özdemir, Aygül; Soykut, Mustafa; Department of History (2003) This thesis analyzes the Christianisation process of the Roman Empire from the time of Constantine the Great to that of Justinian. The purposes of the ecumenical councils and the codes on the religious issues will be discussed in the framework of the religious policies of the emperors in that time. Between the time of Constantine and that of Justinian the Roman Empire became Christian Roman Empire. The Christianisation of the Roman Empire will be dealt with both from the religious and political point of vie...
Hukuk, Tarih ve Tarihyazımı: 1858 Osmanlı Arazi Kanunnamesi’ne Yönelik Yaklaşımlar Aytekin, Erden Attila (2005-03-01) Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk kapsamlı ve modern arazi kanunu olan 1858 Arazi Kanunnamesi tarihçiler ve sosyal bilimciler arasında pek çok tartışma yaratmıştır. Kanunnameye dair çalışmalar temelde iki konuya odaklanmıştır: kanunnamenin amaçları ve sonuçları. Bu makale ilkin, araştırmacıların kanunun çıkarılma amacı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun arazi kontrolü yapısı üzerindeki somut etkilerine dair söylediklerini ele alıyor ve bazı önemli çalışmaları da ayrıca tartışıyor. Tarihyazımının eleştirisinden sonra,...

Citation Formats

Y. Yavuz, “Batılılaşma Döneminde Osmanlı Sağlık Kuruluşları,” ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, vol. 8, no. 2, pp. 123–142, 1988, Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/1988/cilt08/sayi_2/123-142.pdf.