Date

1976

Author

Tekeli, İlhan

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

184
views

119
downloads

Cite This

Önerme bir arada bulunmakta, ve varlıklarını sürdürmektedir. Bu kuramları belirli gruplar içinde sınıflandırmak kabil olsa bile, gruplar arasında kesin ayırımlar yoktur, kolayca birinden diğerine geçilebilmektedir. Bugün elimizde, birbirleriyle ilişkileri kolayca kurulabilen önerme gruplarının teşkil ettiği yapı bloklarından oluşan oldukça esnek bir bölgesel büyüme kuramı olduğu söylenebilir. Bu durum yeterli bir kuramın geliştirilmemiş olmasından çok, bölgesel kalkınma kuramlarının belirli bir tek soruya değil oldukça farklı yapıdaki değişik sorulara birden cevap vermeye çalışmasından doğmaktadır. Böyle esnek bir kuramsal alandaki yapılaşmayı teşhis edebilmek için önce kuramın cevaplamaya çalıştığı sorunların neler olduğunun açıkça belirlenmesi gerekir. Sonra, bu kuramsal alandaki önermeler bu sorulara cevap vermesi açısından sınıflandırılarak, bölgesel kalkınma kuramları alt gruplara ayrılabilir ve kendi içlerinde tutarlı kuramsal bütünler haline getirilebilir. Bu yazıda yukarıda özetlenen yaklaşım izlenerek, Önce bölgesel kalkınma kuramlarının cevaplandırmaya çalıştığı sorular beş grupta toplanmıştır. Daha sonra bu soruların hangi politik rejimlerde anlamlı oldukları araştırılarak, bulunacak çözümlerin ne tür mekan organizasyonu politikaları geliştirmekte kullanılabileceği ortaya konulmuştur. Bir anlamda bu kuramsal alanın pragmatiği kurulmuştur. Beş grupta toplanan bu sorulara paralel olarak, kaç grup bölgesel kalkınma kuramı geliştirilebileceğini incelemeden Önce, bu kuramlarda kullanılan temel kavramlar ve yaklaşım seçimleri üzerinde durulmuştur. Ele alınan konular, etkinlik, kavramı, var olan nüfus dağılımının optimum yerseçimine etkisi, firma düzeyindeki normatif yerseçimi teorisinden, davranışsal yerseçimi teorisine geçiş, hareketsizlik derecesi kabulünün bölgesel kalkınma kuramlarına etkisi, ülkesel mekan organizasyonu politikası ile diğer ülkesel gelişme politikaları arasındaki ilişkiler, bölgesel gelişme kuramlarında yeterli çok yönlülük derecesinin sağlanmasında siyasal boyutun rolü, dengeli ya da dengesiz bir kalkınma stratejisi seçilmesinin sorunları ve bölgesel kalkınmanın bölge içi gayretlere hassasiyet derecesidir. Bu sayıda yayınlanan yazı çalışmanın bu bölümüne kadar kesimini kapsamaktadır. Yazının bundan sonraki sayıda yayınlanacak kısmında ise, altı ayrı bölgesel kalkınma kuramı verilmektedir, 1) aşamalı bölgesel kalkınma kuramı, 2) ekonomik temel kuramı, 3) üretim fonksiyonu tipi gelişme kuramları,4) bölgeler arası kayma kuramı,5) büyüme kutbu kuramı, 6) polarize gelişme kuramı. Aynı yazıda her bir kuramın çekirdeği ile bu çekirdeğin yan Önermelerle nasıl zenginleştirileceği gösterilecek, ve kuramlar arası ilişkiler kurulacaktır.

URI

http://jfa.arch.metu.edu.tr/archive/0258-5316/1976/cilt02/sayi_1/97-112.pdf
https://hdl.handle.net/11511/51378

Collections

Department of Architecture, Article