Ondokuzuncu Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda Köylüler Ve Göç : Bir Direniş Ve Protesto Yöntemi

Date

2010-12-31

Author

Aytekin, Erden Attila

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

6
views

0
downloads

Yaygın kanının aksine on dokuzuncu yüzyılda Osmanlı topraklarında pek çok köylü isyanı yaşanmıştır. Köylülerin ve diğer kırsal doğrudan üreticilerin isyan hareketleri esnasında sıkça başvurdukları bir yöntem de göç etmekti. Köylü isyanları sırasında ya da hoşnutsuzlukları neticesinde yaşanan göçler tarihsel literatürde yeterince derinlemesine incelenmemektedir. Göç ya son anda ümitsizce gösterilen bir çaba, ya da resmi belgelerdeki yaklaşımın tesirinde kalınarak dış güçlerin kışkırtması sonucu gerçekleşen bir gaflet olarak görülmektedir. Burada önerilen araştırma projesi göçleri köylü direniş ve protesto stratejileri çerçevesinde ele alan bir yaklaşımı, iki örnek vaka, 1841 Niş İsyanı ve ondokuzuncu yüzyılın ortalarında Canik bölgesinde yaşanan geniş çaplı ve uzun vadeli toplumsal huzursuzluk üzerinden geliştirmeye çalışacaktır. Proje çalışması esasen konuyla ilgili belgeleri barındıran üç arşivde yapılacak çalışmalara dayanmaktadır. Başbakanlık Osmanlı Arşivi'ndeki belgelere ek olarak, Niş isyanı esnasında yaşanan Sırbistan'a göç olgusu, Belgrad kentinde bulunan Sırbistan Milli Arşivleri'nde (Arhiv Srbiye) bulunan belgeler üzerinden araştırılacaktır. Canik'le ilgili çalışma yeni adı National Archives olan Londra'daki Birleşik Krallık arşivinde (Public Record Office-Foreign Office) yürütülecektir. Amaç, göç girişimlerinin bir umutsuzluk ya da kışkırtılmanın ürünü olmayıp, köylülerin toplumsal mücadelelerinde başvurdukları radikal bir yöntem olduğunu ikna edici biçimde ortaya koymaktır. Diğer taraftan, köylülükle sınırlı kalınmayarak, göç olgusu, büyük toprak sahipleri, Osmanlı devleti, yerel otoriteler, ve yabancı güçlerin de aralarında bulunduğu çok taraflı bir denklemin parçası olarak analiz edilecek ve böylelikle diğer aktörlerin tavır ve eylemlerinin anlaşılmasına yönelik ipuçları çıkarılmaya çalışılacaktır.

URI

https://hdl.handle.net/11511/61768

Collections

Department of Political Science and Public Administration, Project and Design