Vitamin D, Vitamin D Reseptörü ve Vitamin D Metabolizmasında Rol Alan CYP450 İzozimlerinin Hayvan Modelinde Multipl Skleroz (MS) Hastalığının Patofizyolojisine Etkilerinin Moleküler Düzeyde Araştırılması

2016-12-31
Adalı, Orhan
Evin, Emre
Evin, Emre
Durukan, Özlem
Multipl skleroz (MS), santral sinir sistemi beyaz cevherinin karmaşık, tekrarlayıcı, sıklıkla progressif seyirli inflamatuar demiyelinizan hastalığıdır (Noseworthy, Lucchinetti, Rodriguez, & Weinshenker, 2000). Hastalık 20-40 yaş arasında, kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülmektedir. Hastalık riski ekvatoral kuşaktan uzaklaştıkça artmaktadır ve prevalansı 100.000 de 2 ile 200 arasında değişmektedir (World Health Organisation, 2008). Ekvatoral kuşakta MS hastalığının prevalansının düşüklüğünün güneş ışınlarının Vitamin D biyosentezi için daha elverişli olmasından kaynaklanabileceği düşünülmüş ve vitamin D ile MS arasında bağlantı bulan birçok yayın yapılmıştır. İmmünizasyon ile MS modeli oluşturulmuş hayvanlarda yapılan çalışmalarda vitamin D takviyesinin MS hastalığının ataklarındaki şiddeti azalttığı gözlemlenmiştir (Farias et al., 2013). Ayrıca MS hastaları ve sağlıklı bireylerden alınan kanlarda Vitamin D miktarları karşılaştırıldığında vitamin D miktarının hastalarda önemli oranda düşük olduğu rapor edilmiştir (van der Mei et al., 2007). Vitamin D dört halkadan oluşan bir sterol türevidir. İki önemli formda bulunur. Bunlar diyet ile alınan bitkisel kökenli ergosterolden türeyen ergokalsiferol (vitamin D2) ve hayvansal kökenli olup deride kolesterolün oksitlenme ürünü olan 7-dehidrokolesterolden türeyen kolekalsiferol (vitamin D3). İnsan vücudunda sadece vitamin D3 sentezlenir. Deride üretilen ya da diyet ile alınan vitamin D2 ve D3 dolaşım sistemine girerek karaciğerde CYP27A1 enzimi ile hidroksilasyona uğrar. Bu enzimatik reaksiyon sonucunda 25-hidroksivitamin D2 ve 25-hidroksivitamin D3 ara ürünleri oluşur. Daha sonra bu ara ürünler böbrekte CYP27B1enziminin katalizörlüğünde 1,25-dihidroksivitamin D2/D3’e dönüştürülür. 1,25-dihidroksivitamin D3 aktif vitamin metaboliti olarak kabul edilmektedir. Bu metabolit hormon özelliği göstermekte olup vitamin D reseptörüne bağlanarak birçok genin ekspresyonunu kontrol eder. Ancak bu aktif metabolit CYP24A1 enzimi tarafından inaktif edilerek kalsitorik asit olarak safra ile vücuttan atılır. Vitamin D ile multipl skleroz hastalığı arasında ilişki olduğu gösterilmişse de bu ilişkinin moleküler düzeyde incelendiği çalışma sayısı çok azdır. Ayrıca MS hayvan modelinde Vitamin D’nin patofizyolojik etkilerinin, Vitamin D reseptörü ve Vitamin D metabolizmasında rol alan CYP27A1, CYP27B1 ve CYP24A1 enzimlerinin mRNA ve protein ekspresyonları düzeyinde inceleneceği ilk çalışma olacaktır. Vitamin D metabolizmasında rol alan enzimlerin ve vitamin D reseptörünün hastalık ile bağlantısının ortaya konması ile hastalığın tedavisine dönük ilaç üretilmesinde hedef olabilecek yeni bir yolak belirlenmiş olacaktır.

Suggestions

Vitamin D metabolizmasında rol oynayan CYP450 enzimlerinin polimorfizmleri ile iskemik inme riski ilişkisinin araştırılması
Adalı, Orhan(2014-12-31)
Epilepsi, merkezi sinir sisteminde kortikal veya subkortikal bölgelerde yer alan nöronların artmış uyarılabilirliğinden kaynaklanan, ani, hipersenkron, yüksek voltajlı, anormal elektriksel deşarjları sonucu gelişen klinik bir durumdur. Epilepsi, tarihi eski çağlara kadar dayanan, hastanın işlevselliği ve yaşam kalitesini etkileyen, yineleyici nöbetlerle karakterize bir hastalıktır. Epilepsi tüm dünyada en yaygın görülen nörolojik hastalıklardan biridir. Nöroloji pratiğinde çocukluk ve ergenlik çağında en sı...
Antikanser İlaç İçeren Ve Cd 20 Karşıtı Antikor İle Hedefli Lipozomal Sistemin Lösemi Ve Lenfoma Hastalıkları Tedavisinde In Vitro Etkinliğinin Araştırılması.
Keskin, Dilek; Dalgıç, Ali Deniz; Tezcaner, Ayşen(2013-12-31)
Bu projede, kan kanseri (Lösemi) tedavisinde kullanılan ilaçlardan istenilen özellikteki iki ilacın birlikte kullanılmasıyla çift etkili ve aynı zamanda hedefli lipozom ilaç sistemi geliştirilmesi ve özelliklerinin incelenmesi planlanmaktadır. Geliştirilecek sistemin kanserli hücrelere hedeflendirme başarısının optimizasyonu için kanserli ve sağlıklı hücrelerde in vitro araştırmaların yapılması ve konvansiyonel ilaç uygulamaları ile karşılaştırılması amaçlanmaktadır. Lipozom sistemine eklenecek PEG molekül...
Kokain ve Amfetaminle Regüle Edilen Transcript (CART) ile uyarılan fare hipofiz bezi hücre hattında p-ERK yanıtının incelenmesi
Son, Çağdaş Devrim; Mimiroğlu, Didem; Kocabıyık, Semra; Doğan, Musa; İzgü, Kadri Fatih(2017-12-31)
CART santral ve çevresel sinir sisteminde yaygın olarak eksprese edilen, sinir ileticileri ve endokrin faktörleri olarak bilinmektedir. CART beslenme davranışını, ödül mekanizmasını, stres ve endişeyi, kardiyovasküler fonksiyonlarını kontrol etmektedir. Önemli fizyolojik fonksiyonlara sahip olan CART´ın henüz reseptörü bulunamamıştır.CART’ın reseptörüne bağlanmasıyla ilgili yapılan çalışmalarda, CART’in kinaz (ERK) 1 ve 2’ nin doz ve zamana bağlı aktivasyonunu indüklediği tespit edilmiştir. Ayrıca, CART I ...
Kronik myeloid lösemide anti-kanser ilaçlara karşı gelişen ilaç dirençliliğinde 15-Lipoksigenaz-1 enziminin rolünün araştırılması
Gündüz, Ufuk(2017-12-31)
Proje kapsamında, bir KML hücre hattı olan K562’de ve bu hücre hattının doksorubisin (K562-DOX) ve imatinib (K562-IMA) dirençli türevlerinde 15-Lipoksigenaz-1 proteinin mRNA ve protein seviyelerinde ekspresyonları kıyaslamalı olarak belirlenecektir. Protein seviyelerindeki olası farklılıkların enzim aktivitesini nasıl etkilediği, literatürde belirtilen (1) yöntemle tespit edilecektir. Daha sonra, protein ekspresyonu az olan hücre hatlarında, dizayn edilecek ekspresyon vektörü yardımıyla proteinin aşırı eks...
Hekzokinaz II proteininin prostat kanseri hücre hatlarındaki expresyonunun antidiyabet ve antikanser ilaç kombinasyonlarına bağlı değişimi
Adalı, Orhan; Akkulak, Merve; Evin, Emre; Güray, Nülüfer Tülün(2018-12-31)
Prostat kanseri, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde en sık görülen kanser türlerinden biridir. Günümüzde prostat kanseri tedavisindeki yaklaşımların yeterliliği değişken olmakla beraber bu yaklaşımlar metastaz gelişimine, ilaç direnci oluşmasına ve sağlıklı dokularda toksik etkilere sebep olabilmektedir. Bu nedenle tedavide daha etkili ancak daha az yan etkiye sahip kanser önleyici molekülleri tespit etmek kanser araştırmalarının önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Tasarlanan bu çalışmadaki amaçlardan b...
Citation Formats
O. Adalı, E. Evin, E. Evin, and Ö. Durukan, “Vitamin D, Vitamin D Reseptörü ve Vitamin D Metabolizmasında Rol Alan CYP450 İzozimlerinin Hayvan Modelinde Multipl Skleroz (MS) Hastalığının Patofizyolojisine Etkilerinin Moleküler Düzeyde Araştırılması,” 2016. Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/62031.