Karadeniz’de Pelajik Larva Yayılım Modellemesi : Ekolojik Bağlantısallığın Mevsimsel Ve Yıllararası Değişkenliği

Date

2016-07-15

Author

Fach Salihoğlu, Bettina Andrea
Salihoğlu, Barış

Metadata

Show full item record

Item Usage Stats

216
views

0
downloads

Yayılımpelajik balık populasyonlarının çoğunda, henüz aktif yüzme yetisine sahip olmadıkları erken evrelerde, özellikle larval dönemde, deniz akıntıları tarafından yatay taşınım(adveksiyon) yoluyla gerçekleştirilir. Bu nedenle geniş-ölçekli sirkülasyon kaynaklı yataytaşınım, erken yaşam evrelerinde ve sonrasındaki populasyon başarısı ve devamlılığındaki etkisiyle, yayılımınyönü ve boyutunu belirlemede güçlü bir etkiye sahiptir. Bu nedenle, bölgeler arasındaki canlı takasının(ekolojik bağlantısallığın) ölçeğini tanımlamak ve bunu kontrol edenfaktörleri araştırmak balık populasyon dinamiklerini anlamak açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmada, Karadeniz’e bırakılan pelajik balık larvalarının dağıtım mekanizmaları paralel konfigürasyonlu Princeton Okyanus Modeli (sbPOM)’den elde edilen yüzey akıntılarının kullanıldığı Lagranj parçacık gidişizi simülasyon serileri ile üç yıl süresince (2001-2003) incelenmiştir. Pelajik balık larvasını temsil eden parçacıklar her yıl değişik mevsimlerde (kış, ilkbahar, ve yaz) Karadeniz’in değişik bölgelerine bırakılarak mevsimsel ve yıllararası değişkenlik araştırılmıştır. Parçacıklar Karadeniz için önem arz eden, hamsi, istavrit ve çaça gibi farklı pelajik türlerin geniş larva süresi yelpazesini temsil edecek şekilde 30 ila 70 gün arasında değişen sürelerde taşınımatabi tutulmuştur. Simülasyonlardan bu türlerle ilişkili dağıtım ve ekolojik bağlantısallık paternleri tahminleri elde edilmiştir.Simülasyonlarda Kuzeybatı kıta sahanlığının kuzey bölgesinde sürekli çok yüksek (> 80%) tutulma oranları görülmekte olup, buna karşın Kırım Yarımadası bölgesindeneredeyse hiç tutulma olmadığı, yerine bu bölgeden Kuzeybatı kıta sahanlığı üzerine yer değiştirme gerçekleştiği ortaya çıkmıştır. Larvaların esas taşınımı Çevre Akıntısı (Rim Current) üzerinden sağlanıyor olup, kıyısal alanlardan Çevre Akıntısı’na taşınım orta-ölçekli girdaplar yardımıyla sağlanmaktadır. Pelajik larvalar en fazla >1000 km uzaklık içerisinde dağıtım gösterebiliyor olsa da simülasyonlardaparçacıkların ortalama 200 -400 km taşındığı görülmektedir. Bunun yanısıra, simülasyonlar Kuzeybatı sahanlığındaki parçacıkların taşınımsüresi ve yönünün kuvvetli olarak kuzeyde Dnieper nehri ve güneybatıda İstanbul Boğaz akıntısından etkilendiğini göstermiştir. Bu nehir ağzı bölgelerinde larval taşınımmevsime bağlı olup yıldan yıla değişkenlik göstermektedir. Karadeniz’in kuzeydoğusunda Kerch Boğazı’ndan gelen akıntı larval yerdeğişim için daimi bir kaynak arz etmekte olup ve bu bölgedeki ekolojik bağlantısallığı etkileyebilen bir faktördür.

Subject Keywords

Yayılım, Pelajik balık larvası, Karadeniz, Bağlantısallık

URI

https://hdl.handle.net/11511/71695
http://old.ims.metu.edu.tr/pdf/2099.pdf

Conference Name

Türkiye Deniz Bilimleri Konferansı ( 31 May - 03 June 2016)

Collections

Graduate School of Marine Sciences, Conference / Seminar

Suggestions

OpenMETU
Core

Comparison of numerical models and application to tropical cyclone Dorian Ömeroğlu, Gökçe; Yalçıner, Ahmet Cevdet; Department of Civil Engineering (2021-6-30) Coasts are important areas where the vast majority of the world's population lives, have important natural resources and ecosystems, and provide socio-economic opportunities for societies. However, coastal areas are under threat due to different natural disasters such as storms, tsunamis and floods that cause loss of life and property. With the rapid development of hardware and software technologies, many programs that play an important role in the assessment of the natural disasters have achieved to perfor...
Karadeniz’in Yüzey Suyu Sıcaklığı’ndaki Yakın Zamanlı Isınma Eğilimlerinin Uzaktan Algılama İle Çıkarımı Akpınar, Anıl; Fach, Bettina A; Arkın, Şadi Sinan; Oğuz, Temel; Salihoğlu, Barış (2016-01-01) Birçok çalışma, Karadeniz’de dahil olmak üzere, bütün dünyada Deniz Yüzey Sıcaklıklarının (DYS) arttığını göstermektedir. DYS’lerin soğuk su oluşumu, karışım olayları ve Karadeniz’in genel akıntı sistemi üzerinde kritik bir rolü vardır. Dolayısıyla da ekosistemin işleyişi ve biojeokimyasal döngüler üzerinde de muhtemel etki oluşturmaktadır. Bu çalışmada, Karadeniz’in ısınma trendleri (eğilimleri) DYS verileri kullanılarak incelenmiştir.1982-2012 zaman aralığı için günlük olarak DYS veri...
Karadeniz' de gerçek zamanlı dolaşım ve soğuk ara sularının oluşumunun sayısal modellerle incelenmesi Beşiktepe, T. Şükrü(2002) Karadeniz'in sahip olduğu değişik fiziksel, kimyasal ve biyolojik oşinografik özellikler onu diğer denizlerden farklı kılar ve üretken ve sığ tatlı su tabakası altında yer aln büyük anoksik tuzlu tabakalaşma için tek örnektir. Farklı ölçeklerdeki değişik işlemlerin varlığı Karadeniz'i modeller için mükemmel bir test alanı yapar. Su-tuz dengesi, hemen hemen kapalı olması ve sınırlı büyüklüğü gibi özel karakteristikleri nedeniyle kıyı açıkdeniz etkileşimi araştırmalrı için olduğu kadar karasal, orta ölçekli v...
An investigation of school walkability in different neighborhood contexts in Ankara with the proposed GIS tool Reyhan, Simge; Severcan, Yücel Can; Akyürek, Sevda Zuhal; Department of Geodetic and Geographical Information Technologies (2022-2-01) Children walking to school contributes to the daily required physical activity recommended by health guidelines and makes them less prone to obesity and mental health problems. Urban form characteristics such as distance, density, diversity that have the potential to encourage children to walk to school are essential for the public health and livability of cities. The main aim of this study is to analyze and compare the school walkability in the different neighborhoods to understand the role of neighborhood...
Spatial Modelling of Urban Mobility Induced Air Pollution: A Case Study of Istanbul Şenay Boyacı, Revnak; Şenyel Kürkçüoğlu, Müzeyyen Anıl; Department of City and Regional Planning (2022-11-22) Air pollution can be defined as the increase of pollutants in the atmosphere to the levels that are harmful to humans, other living organisms and the environment which occurs during production and consumption activities. The problem of air pollution is increasing all over the world as a result of various factors such as drought, topographic conditions, inversion and climatic characteristics, as well as reasons such as population growth in cities, increasing urbanization and industrialization. Similar to the...

Citation Formats

B. A. Fach Salihoğlu and B. Salihoğlu, “Karadeniz’de Pelajik Larva Yayılım Modellemesi : Ekolojik Bağlantısallığın Mevsimsel Ve Yıllararası Değişkenliği,” ODTÜ KKM Ankara, Türkiye, 2016, p. 213, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/71695.