Karadeniz’in Yüzey Suyu Sıcaklığı’ndaki Yakın Zamanlı Isınma Eğilimlerinin Uzaktan Algılama İle Çıkarımı

Date

2016-01-01

Author

Akpınar, Anıl
Fach, Bettina A
Arkın, Şadi Sinan
Oğuz, Temel
Salihoğlu, Barış

Metadata

Show full item record

Item Usage Stats

333
views

0
downloads

Birçok çalışma, Karadeniz’de dahil olmak üzere, bütün dünyada Deniz Yüzey Sıcaklıklarının (DYS) arttığını göstermektedir. DYS’lerin soğuk su oluşumu, karışım olayları ve Karadeniz’in genel akıntı sistemi üzerinde kritik bir rolü vardır. Dolayısıyla da ekosistemin işleyişi ve biojeokimyasal döngüler üzerinde de muhtemel etki oluşturmaktadır. Bu çalışmada, Karadeniz’in ısınma trendleri (eğilimleri) DYS verileri kullanılarak incelenmiştir.1982-2012 zaman aralığı için günlük olarak DYS verileri (AVHRR Pathfinder v5.2, uydu gece geçişi) edinilmiş, düşük kaliteli pikseller analizden çıkarılmış ve son olarak günlük verilerin ortalamaları alınarak aylık veri setine çevrilmiştir. Karadeniz, uygulanan Ampirik Ortogonal Fonksiyon (EOF) analizi sonuçları kullanılarak dokuz farklı bölgeye ayrılmıştır. Doğrusal eğilimler (linear trends) ve deniz suyu sıcaklık anomalileri (DYSA) hem Karadeniz hem de alt bölgeleri için hesaplanmıştır.DYS’nin Karadeniz’deki zamansal değişimi(1982-2012) pozitif bir trende sahip olup 0.078oC/yıl olarak hesaplanmıştır. DYS’nin Karadeniz’in alt bölgelerinin trendleri de 0.078oC/yıl değerine çok yakın değerler olarak bulunmuştur. Yalnızca Kafkasya Kıyısı ve Doğu Siklonik Girdap bölgeleri biraz daha fazla ısınma göstermiştir ve trendleri sırasıyla, 0.086oC/yıl ve 0.083oC/yıl olarak bulunmuştur. DYS standart sapmaları kullanılarak anomalilere 1oC’lik eşik değeri konularak aşırı anomaliler belirlenmiştir. En fazla pozitif anomali 2001,2010 ve 2012 yıllarında, en fazla negatif anomali ise 1985,1987 ve 1993 yıllarında görülmüştür. 1998 öncesinde negatifDYSA’lar, 1998 sonrasında ise pozitif DYSA’lar ağırlıktadır. Bu analiz, 1982-1998 zaman aralığında negatif anomalilerin çoğunlukta, (1996’ya kadar azalan kış sıcaklıklarıyla), ve 1999-2012 zaman aralığında pozitif anomalilerin çoğunlukta olduğunu gösterdiği için 31-yıllık zaman serisi ikiye bölünmüştür. 1982-1998 zaman aralığı için ısınma trendi 0.066oC/yıl ve 1999-2012 zaman aralığı için 0.120oC/yıl olarak bulunmuştur. Tüm zaman aralığı için en kuvvetli ısınma yaz mevsiminde (0.084oC/yıl) ve ilkbahar (0.074oC/yıl) olarak görülmüştür. Bu durum kış sonu-bahar başı soğuk orta tabaka (CIL) oluşumları açısından önemlidir. Karadeniz’in Kuzey Atlantik Salınımı (NAO) ve Doğu-Atlantik Batı-Rusya (EA-WR), indeksleriyle olan ilişkisini değerlendirmek için, DYSA zaman serisine alçak geçirgen filtre (low-pass filter) uygulanmış (12 aylık hareketli ortalama) ve bu indekslerle kıyaslanmıştır. DYSA NAO ile negatifkorelasyon göstermiş, EA-WR indeksi ile ise, bir ay gecikmeli olarak negatifkorelasyon göstermiş olup, EA-WR’nın Karadeniz DYS’si üzerindeki önemine işaret etmektedir.

Subject Keywords

Karadeniz, Deniz yüzey sıcaklığı, Isınma trendleri, DYS anomalileri, EOF analiz

URI

https://hdl.handle.net/11511/74425

Conference Name

Türkiye Deniz Bilimleri Konferansı (31 Mayıs –3 Haziran 2016)

Collections

Graduate School of Marine Sciences, Conference / Seminar

Suggestions

OpenMETU
Core

Levant Baseni'nin yüzey suyu sıcaklığı'ndaki yakın zamanlı ısınma eğilimleri Akpınar, Anı; Fach, Bettina A; Arkın, Şadi Sinan; Oğuz, Temel; Salihoğlu, Barış (null; 2016-01-01) Deniz Suyu Yüzey Sıcaklıkları (DYS) bütün dünyada artış göstermekte olup, Akdeniz’de yapılan çalışmalar, bu bölgede de DYS’leri arttığına işaret etmektedir. DYS’ler karışım olayları ve Akdeniz’in genel akıntı sistemi üzerinde kritik bir rol oynamakta ve dolaylı olarak ta ekosistemin işleyişi ve biojeokimyasal döngüler üzerinde de muhtemel etkileri olmaktadır. Bu çalışmada, Akdeniz’in ısınma trendleri (eğilimleri) DYS verileri kullanılarak incelenmiştir.1982-2012 zaman aralığı için günlük olarak DYS verileri...
Karadeniz'de ağır metal kirliliği Ünsal, Mustafa; Çağatay, Namık; Bekiroğlu, Yılmaz; Kıratlı, Nur; Alemdağ, Nigar; Aktaş, Muammer; Sarı, Erol(1998) Bu rapor, Türkiyenin doğu ve bat Karadeniz kıyılarında cıva, bakır, kurşun, kadmiyum ve çinkonun karasal kaynaklarım belirlemek amacıyla yapılan çalışmaların sonuçlarını içermektedir. Bunun için doğu Karadeniz'de 6 kaynak ve 4 referans istasyonundan Ağustos, Ekim ve Aralık aylarında alınan midye ve sediman örneklerinde, batı Karadeniz'de 2 karnak ve 2 referans istasyonundan Aralık ayında alınan sediman ve deniz suyu örneklerinde adı geçen bu metaller ölçülmüştür. Elde edilen sonuçlara göre doğu Karadeniz'de...
Karadeniz' de yaşayan Mnemiopsis' in solunum yoluyla harcadığı enerji miktarının belirlenmesi Kıdeyş, Ahmet Erkan(1996) Bu çalışmada Karadeniz'e 1980'li yılların sonunda Atlantikten kazara taşınan ktenofor Mnemiopsism oksijen tüketimi değişik sıcaklıklarda tesbit edildi. Oksijen tüketiminin Mnemiopsis'in vücut hacmi ile orantılı olarak arttığı gözlendi. Mnemiopsis'te kuru ağırlık (mg) ile oksijen tüketimi (R; $\mu$ l birey^{-1} saat^{-1}$ ) arasındaki ilişki 20 °C için; Log10 R = 0.46 + 0.86 Kuru Ağırlık, ve 8 °C için; Log10 R = 0.46 + 0.86 Kuru Ağırlık, denklemleri ile tanımlandı. Karadeniz'de Mnemiopsis'in boy dağılımı...
Karadeniz’de Pelajik Larva Yayılım Modellemesi : Ekolojik Bağlantısallığın Mevsimsel Ve Yıllararası Değişkenliği Fach Salihoğlu, Bettina Andrea; Salihoğlu, Barış (2016-07-15) Yayılımpelajik balık populasyonlarının çoğunda, henüz aktif yüzme yetisine sahip olmadıkları erken evrelerde, özellikle larval dönemde, deniz akıntıları tarafından yatay taşınım(adveksiyon) yoluyla gerçekleştirilir. Bu nedenle geniş-ölçekli sirkülasyon kaynaklı yataytaşınım, erken yaşam evrelerinde ve sonrasındaki populasyon başarısı ve devamlılığındaki etkisiyle, yayılımınyönü ve boyutunu belirlemede güçlü bir etkiye sahiptir. Bu nedenle, bölgeler arasındaki canlı takasının(ekolojik ba...
Karadeniz Kıyılarında Deniz Kaynaklı Doğal Afetlerin Modellenmesi için Yeni Araçlar ve Risk Değerlendirmesi Yalçıner, Ahmet Cevdet; Güler, Işıkhan; Ergin, Ayşen; Özyurt Tarakcıoğlu, Gülizar(2016) Karadenizde, kapalı bir havza olmasına rağmen, aşırı şiddetli fırtınalar ve fırtınakabarmaları, tsunami, ender dalgalar ve hortumlar periyodik olarak görülmektedir. Ekstremfırtınaların frekansında son yıllarda artış olduğu düşünülmektedir. Projenin genel amacı, doğalafetlerle (tsunami, fırtınalar ve ender dalgalar) ilişkili olan uzun dönemli dalgaları modellemekve kıyıda yarattıkları etkileri yeni araçlar ve sayısal analiz teknikleri ile çalışılmış ve yeniyazılım ve araçlar üretilmiştir. Fırtına kabarmasını...

Citation Formats

A. Akpınar, B. A. Fach, Ş. S. Arkın, T. Oğuz, and B. Salihoğlu, “ Karadeniz’in Yüzey Suyu Sıcaklığı’ndaki Yakın Zamanlı Isınma Eğilimlerinin Uzaktan Algılama İle Çıkarımı,” presented at the Türkiye Deniz Bilimleri Konferansı (31 Mayıs –3 Haziran 2016), ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi, Ankara, Türkiye, 2016, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/74425.