Kişilik Bozukluğu İnanışlarının Kişilerarası Döngüsel Model Üzerindeki Temsili Representations of Personality Disorders Beliefs on Interpersonal Circumplex Model

Date

2016-01-01

Author

Akyunus, Miray
Gençöz, Tülin

Metadata

Show full item record

Item Usage Stats

511
views

0
downloads

Literatürde yaygın olarak kabul gören Bilişsel Kuram ve Kişilerarası Döngüsel Model kişilik bozukluklarının bilişsel ve kişilerarası örüntülerini açıklamaktadır. Bu araştırma çerçevesinde, bilişsel kuramın betimlediği kişilik inanışlarının kişilerarası döngüsel düzlem üzerindeki yerleşiminin incelenmesi ve iki modelin entegrasyonunun sağlanması amaçlanmıştır. Toplum örneklemiyle yürütülen araştırmada, psikiyatrik tedavi görmekte ve psikotropik ilaç kullanmakta olan bireylerin dışlanması ile, istatistiksel çözümlemeler 962 kişi (302 erkek, 660 kadın) üzerinden gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara, Kişilik İnanışları Ölçeği ve Kişilerarası Problemler Envanteri internet ortamından uygulanarak, araştırma sonunda kişisel geribildirim verilmiştir. Kişilik inanışlarının kişilerarası döngü üzerinde temsil edilebilmesi için, literatürdeki önceki çalışmalarla benzer istatistiksel yöntemler izlenmiştir. Kişilerarası döngü üzerindeki konumlanmalarına göre, Şizoid, Antisosyal ve Narsisistik kişilik inanışları düşmancıl-baskın çeyreğinde, Sınır ve Kaçıngan kişilik inanışları soğuk-itaatkar çeyreğinde, Bağımlı kişilik inanışları yakın-itaatkar çeyreğinde, Histriyonik kişilik inanışları ise yakın-baskın çeyreğinde temsil edilmiştir. Ayrıca, Paranoid ve Pasif-Agresif kişilik inanışları soğuk-düşmancıl vektörüne yakın konumlanırken, Obsesif-Kompulsif kişilik inanışları baskın-kontrolcü vektör üzerinde konumlanmıştır. Araştırma bulguları, düşünce örüntüsü çerçevesindeki DSM kriterleri ve kişilik bozukluğu tanısını karşılayan hastalarla yürütülen diğer çalışmalardan elde edilen bulgularla da tutarlıdır. Bu bulgular ışığında, kişilik psikopatolojisinin kişilerarası ve düşünce örüntüsünün kişilerarası döngüsel model ve bilişsel kuram ile temsil edilirliğinin yeterliliğinin yanı sıra, bilişsel çarpıtmaların, kişilik bozukluklarındaki kritik rolü de desteklenmiştir

Subject Keywords

Kişilik bozukluğu, Bilişsel, İnanışlar, Kişilerarası ilişkiler, Döngüsel model, Personality disorder, Cognitive, Beliefs, Interpersonal relations, Circumplex model

URI

https://hdl.handle.net/11511/74295
https://www.psikolog.org.tr/tr/yayinlar/dergiler/1031828/tpd1300443320160000m000027.pdf

Journal

Türk Psikoloji Dergisi

Collections

Department of Psychology, Article

Suggestions

OpenMETU
Core

Representations of Personality Disorders Beliefs on Interpersonal Circumplex Model Akyunus, Miray; Gençöz, Tülin (2016-06-01) Cognitive Theory and Interpersonal Circumplex Model explaining cognitive and interpersonal patterns of personality disorders (PD) are well established in personality literature. The main objective of the study is to investigate the representations of personality beliefs defined by Cognitive Theory on the Interpersonal Circumplex space and to integrate these two models. Analyses were conducted with 962 adults of a community sample (302 men, 660 women) after the participants who are on psychiatric treatment o...
Cognitive aspects of personality disorders: influences of basic personality traits, cognitive emotion regulation, and interpersonal problems Akyunus İnce, Miray; Gençöz, Tülin; Department of Psychology (2012) The purpose of the study was to examine the influences of basic personality traits, cognitive emotion regulation and interpersonal problems on the cognitive aspects of personality disorders. 1298 adult participants (411 males and 887 females) between the ages of 18 and 68 (M = 26.85, sd = 7.95) participated in the study. In the first part of the study, Inventory of Interpersonal Problems was adapted to Turkish, and psychometric properties of the adapted inventory as well as Cognitive Emotion Regulation Ques...
Duygu düzenleme becerisi bağlamında temel kişilik özellikleri ve kişilik bozuklukları Gençöz, Tülin (Türkiye Klinikleri, 2020-12-01) Duygu düzenleme, psikopatolojinin ortaya çıkmasında tanılararası ortak bir değişken olarak önerilmektedir. Duygu düzenlemenin kişilik özelliklerini ve kişilik bozukluklarını yordayıcı gücü görgül destek almıştır. Mevcut derlemenin amacı, duygu düzenlemenin temel kişilik özellikleri ve kişilik bozuklukları üzerindeki kritik rolünü incelemektir. Gözden geçirilen alan yazın, bağlanma organizasyonun duygu düzenleme kapasitesini ve kişilik örgütlenmesini şekillendirmedeki önemini ve bu ilişkide mentalizasyon yet...
Algılanan Ebeveynlik Biçimlerinin Kişiler Arası Döngüsel Model Üzerinde Temsili Akyunus, Miray; Akbay, Sergen (ODTÜ- AYNA Klinik Psikoloji Destek Ünitesi, 2022-2) Şema Terapi Kuramına göre farklı ebeveynlik biçimleri, çocukluk çağında karşılanmayan veya fazlasıyla karşılanan temel psikolojik ihtiyaçlar aracığıyla erken dönem uyumsuz şemaların gelişiminde önemli bir rol oynamaktadır. Bu şemaların da farklı psikolopatolojilerin gelişiminde ve kişiler arası işlevselliğin bozulmasında etkili olduğu öne sürülmektedir. Bu çalışmada, algılanan farklı ebeveynlik biçimlerinin özgül kişiler arası problem türleri ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya, yaşları 1...
Parental acceptance-rejection/control and sypmtoms of psychopathology : mediator roles of personality characteristics Yakın, Duygu; Gençöz, Tülin; Department of Psychology (2011) The purpose of the present study was to examine the relationships between parental acceptance-rejection/control, personality constructs and symptoms of psychopathology. In this regard, 801 university students (440 females and 361 males) between the ages of 18 and 47 (M = 21.85, SD = 2.59) participated in the present study. The data of the study were collected by a package of questionnaires consisting of Demographic Information Sheet, Mother Form of Parental Acceptance-Rejection/ Control Questionnaire, Fathe...

Citation Formats

M. Akyunus and T. Gençöz, “Kişilik Bozukluğu İnanışlarının Kişilerarası Döngüsel Model Üzerindeki Temsili Representations of Personality Disorders Beliefs on Interpersonal Circumplex Model,” Türk Psikoloji Dergisi, pp. 1–7, 2016, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/74295.