Algılanan Ebeveynlik Biçimlerinin Kişiler Arası Döngüsel Model Üzerinde Temsili

Download

10.31682-ayna.995535-1974705.pdf

Date

2022-2

Author

Akyunus, Miray
Akbay, Sergen

Metadata

Show full item record

Item Usage Stats

262
views

93
downloads

Şema Terapi Kuramına göre farklı ebeveynlik biçimleri, çocukluk çağında karşılanmayan veya fazlasıyla karşılanan temel psikolojik ihtiyaçlar aracığıyla erken dönem uyumsuz şemaların gelişiminde önemli bir rol oynamaktadır. Bu şemaların da farklı psikolopatolojilerin gelişiminde ve kişiler arası işlevselliğin bozulmasında etkili olduğu öne sürülmektedir. Bu çalışmada, algılanan farklı ebeveynlik biçimlerinin özgül kişiler arası problem türleri ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya, yaşları 18 ile 65 arasında değişen 498 yetişkin (324 kadın, 174 erkek) katılmıştır. Ölçüm araçları olarak Kişiler Arası Problemler Envanteri, Young Ebeveynlik Ölçeği ve demografik bilgi formu kullanılmıştır. Döngüsel analiz ile anne ve babadan algılanan ebeveynlik biçimlerinin kişilerarası döngü üzerindeki temsilleri incelenmiştir. Sonuçlar, anne ve babadan algılanan cezalandırıcılık ile, babadan algılanan sömürücü/istismar eden ve anneden algılanan aşırı izin verici/sınırsız ebeveynlik biçimlerinin düşmancıl-baskın problemler çeyreğinde, anne ve babadan algılanan koşullu/ başarı odaklı ebeveynlik biçiminin yakın-baskın problemler çeyreğinde, anneden algılanan aşırı koruyucu ebeveynlik biçiminin yakın-itaatkar problemler çeyreğinde, anneden algılanan duygusal bakımdan yoksun bırakma ve babadan algılanan değişime kapalı/duygularını bastıran ebeveynlik biçiminin ise düşmancıl-itaatkar problemler çeyreğinde konumlandığı göstermiştir. Bulgular, şema terapi kuramına sağladığı görgül destek ve klinik doğurguları açısından tartışılmıştır.

Subject Keywords

Kişilerarası problemler, Şema terapi model, Kişilerarası döngüsel model, Ebeveynlik biçimleri

URI

https://dergipark.org.tr/tr/pub/ayna/issue/68692/995535
https://hdl.handle.net/11511/96774

Journal

Ayna Klinik Psikoloji Dergisi

DOI

https://doi.org/https://doi.org/10.31682/ayna.995535

Collections

Department of Psychology, Article

Suggestions

OpenMETU
Core

Prediction of parenting styles from child and maternal temperamental characteristics Gölcük, Merve; Kazak Berument, Sibel; Department of Psychology (2014) The purpose of the current study is to predict parenting styles from child and maternal temperamental characteristics in the scope of Goodness of Fit Theory. Participants were the mothers and teachers of 3 and 4 year-old children recruited from childcare centres in the low, middle and high class communities in Ankara. Mothers completed the scales assessing child temperament, adult temperament and parenting attitudes. Teachers completed the child temperament questionnaire. Three sets of hierarchical multiple...
Representations of Personality Disorders Beliefs on Interpersonal Circumplex Model Akyunus, Miray; Gençöz, Tülin (2016-06-01) Cognitive Theory and Interpersonal Circumplex Model explaining cognitive and interpersonal patterns of personality disorders (PD) are well established in personality literature. The main objective of the study is to investigate the representations of personality beliefs defined by Cognitive Theory on the Interpersonal Circumplex space and to integrate these two models. Analyses were conducted with 962 adults of a community sample (302 men, 660 women) after the participants who are on psychiatric treatment o...
The Relationship between birth order, perceived parenting styles, and early maladaptive schemas Nilüfer, Gözde; Canel Çınarbaş, Deniz; Department of Psychology (2016) The aim of the current study was to investigate the relationship between birth order, perceived parenting styles, and early maladaptive schemas. We aimed to investigate differences in schema domains and perceived parenting styles based on birth order status of individuals. For this purpose, 294 individuals participated in the study. They were between the ages of 18 and 30. Only participants whose parents were still married were included in the study. Also, participants were excluded if their parents had die...
Parental acceptance-rejection/control and sypmtoms of psychopathology : mediator roles of personality characteristics Yakın, Duygu; Gençöz, Tülin; Department of Psychology (2011) The purpose of the present study was to examine the relationships between parental acceptance-rejection/control, personality constructs and symptoms of psychopathology. In this regard, 801 university students (440 females and 361 males) between the ages of 18 and 47 (M = 21.85, SD = 2.59) participated in the present study. The data of the study were collected by a package of questionnaires consisting of Demographic Information Sheet, Mother Form of Parental Acceptance-Rejection/ Control Questionnaire, Fathe...
The impact of perceived parental control on internalization and ego-depletion Helvacı, Elif; Sümer, Nebi; Department of Psychology (2010) The aim of the current study is to examine the potential parenting factors and mediating mechanisms that lead to ego-depletion within the framework of Self-Determination Theory. Previous research has suggested that whereas behaviourally controlling and autonomy-supportive parenting contributes to the development of autonomous motivation, psychologically controlling parenting leads to introjected motivation for self-regulation. Moreover, recent studies have shown that as compared to introjected regulation, a...

Citation Formats

M. Akyunus and S. Akbay, “Algılanan Ebeveynlik Biçimlerinin Kişiler Arası Döngüsel Model Üzerinde Temsili,” Ayna Klinik Psikoloji Dergisi, vol. 9, no. 1, pp. 160–181, 2022, Accessed: 00, 2022. [Online]. Available: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ayna/issue/68692/995535.