Ankara Kalesi Bölgesi’ndeki Zanaatların Sürdürülebilir Tasarım ve Yerelleşme Odaklı Değerlendirmesi

2018
On dokuzuncu yüzyıldan itibaren endüstrileşmeyle birlikte ortaya çıkan seri üretim, standardizasyon ve otomasyon gibi kavramların yaygınlaşmasıyla, endüstri öncesi toplumların temel üretim yöntemi ve kültürel paylaşımı olan zanaat tabanlı küçük ölçekli yerel üretim, yerini küresel endüstriyel üretime bıraktı. Ancak, küreselleşen endüstriyel üretim çağında gelenek sel zanaatlar, sosyal, çevresel ve ekonomik faydalar sunan yerel yaklaşımlar ile sürdürülebilir gelişmeye katkıda bulunma potansiyelini taşırlar. Bu bildiri, sürdürülebilirlik için tasarımın,zanaat bilgi ve becerilerinin desteklenmesine ve bu alanda gittikçe kaybolmakta olan yerel bilgive becerilerin yeniden canlandırılmasına yönelik olası katkılarını inceleyen, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümünde tamamlanan bir lisansüstü tez araştırmasından çıkan bulgu ve sonuçları sunar. Bu teze konu olan saha çalışmasında, tarihi, kültürel ve sosyo ekonomik açıdan öneme sahip bir zanaat üretim bölgesi olarak Ankara Kalesi bölgesi seçildi. Tasarım araştırması kapsamında, bu bölgede saha gözleminin yanı sıra, bir nahtustası, makrame ustası, sepetçi ve iki bakırcı usta olmak üzere farklı alanlardan beş zanaat ustasıyla detaylı görüşmeler yapıldı. Sürdürülebilirlik için yerelleşmenin etkilerine yönelik derinlemesine bir araştırma yapabilmek amacıyla, mevcut zanaat pratikleri kapsamında, zanaatçıların bilgi ve becerileri, zanaat ürünleri, çalışma koşulları, ihtiyaçları, tercihleri ve beklentileri, odaklanılan zanaat alanları üzerinden karşılaştırmalı bir değerlendirmeyle sunuldu. Saha çalışmasısonucu elde edilen sonuç ve çıkarımlar, zanaatların sürdürülebilirlik için desteklenmesi amacıyla, yerel bilgi ve becerilerin katılımcı ve birlikte tasarım yaklaşımları benimsenerek, tasarımsüreçlerine dâhil edilmesine yönelik öneriler sunar.

Suggestions

Ankara Kalesi Bölgesi’ndeki Zanaatların Sürdürülebilir Tasarım ve Yerelleşme Odaklı Değerlendirmesi
Tokat, Aslıhan (ODTÜ Mimarlık Fakültesi, 2018-08-01)
On dokuzuncu yüzyıldan itibaren endüstrileşmeyle birlikte ortaya çıkan seri üretim, standardizasyon ve otomasyon gibi kavramların yaygınlaşmasıyla, endüstri öncesi toplumların temel üretim yöntemi ve kültürel paylaşımı olan zanaat tabanlı küçük ölçekli yerel üretim, yerini küresel endüstriyel üretime bıraktı. Ancak, küreselleşen endüstriyel üretim çağında geleneksel zanaatlar, sosyal, çevresel ve ekonomik faydalar sunan yerel yaklaşımlar ile sürdürülebilir gelişmeye katkıda bulunma potansiyelini taşırlar. B...
Evrensel Tasarım ve Sürdürülebilirlik Arakesitinde Uluslararası Bir Tasarım Yarışması Örneği: Braun Prize
Dolap, Hatice Kübra; Özkaraman Şen, Meltem (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2016)
Bu çalışmada, son dönemlerde sıkça duyduğumuz kaliteli yaşam ve inovasyon gibi kavramlara eşlik eden evrensel tasarım ve sürdürülebilirlik kavramları ara kesitinde uluslararası bir tasarım yarışması olan Braun Prize örneği ele alınarak, ödül alan ve finale kalan ürünler üzerinden her iki tasarım yaklaşımının endüstriyel ürün tasarımındaki kullanımı irdelenmiştir. Çalışma kapsamında tasarlanmış yaratıcı çözümlere erişebilme imkanı tanıyarak tasarım farkındalığı yaratan yarışmaların endüstriyel ürün tasarımın...
Toplumsal Sorunlara Odaklanan Ana Tasarım Yaklaşımlarının Derlenmesi
Akdur, Selin Gürdere (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2016)
Tasarımın sosyal sorumluluk boyutuna olan ilginin kökleri derin olmakla birlikte, kavram özellikle son on yılda artan bir ilgiyle daha fazla öne çıkmaya başlamıştır. Buna paralel olarak, alanı kapsayan tartışmalar da artış göstermiş, özellikle kavramın adlandırılması ve kapsamı konusundaki fikirler çeşitlenmiştir. Tasarımın toplumları ve sistemleri dönüştürücü gücüne olan ortak inançla, tasarımcıların sosyal sorumluluklarını hatırlatarak konuyu vurgulayan öncülerin, kavramı benzer amaçlarla fakat farklı yak...
Çalıştay 6. Açık Tasarım: Mutfak Pratikleri
Bakırlıoğlu, Yekta; Oğur, Dilruba; Turhan, Senem (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2016)
Bu çalıştay açık bir paylaşım ortamını taklit ederek, açık ve sürdürülebilir tasarım çözümlerinin bu geniş ve şeffaf beraber yaratım sürecinde nasıl geliştiğini veya değiştiğini keşfetmeyi amaçlamıştır. Çalıştay sürdürülebilir tasarım kapsamında ürün ve parça ömrünün uzatılması konusuna odaklanmıştır. Bu konuyla ilişkili olarak kişiselleştirme için tasarım, duygusal dayanıklılık, kullanım sonrası süreçler için tasarım (bakım, tamir, yeniden kullanım, yenileme) ve parça standartlaşması gibi konular da irdele...
Kişiselleştirme Yoluyla Kullanıcıları Tasarım Sürecinde Etkin Kılan Yöntem ve Yaklaşımların Sürdürülebilirlik İçin Ürün Tasarımı Açısından Değerlendirilmesi
Ozan, Ezgi; Doğan, Çağla (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2014)
Bu bildiriye konu olan doktora çalışması, ürünlerin kişiselleştirilmesi yoluyla kullanıcıların tasarım sürecine etkin olarak katılımını sağlayan mevcut yöntemleri ve tasarım odaklı sürdürülebilirlik yaklaşımlarını, kişiselleştirmenin sürdürülebilir üretim, tüketim ve özellikle ürün ömrünün uzatılmasıyla ilgili olası sonuçlarını tartışmak amacıyla değerlendirerek sınıflandırır. Kişiselleştirmenin, kullanıcı-ürün bağını güçlendirme yoluyla ürün ömrünün uzatılmasında ve dolayısıyla tüketimin sürdürülebilirlik ...
Citation Formats
A. Tokat and Ç. Doğan, “Ankara Kalesi Bölgesi’ndeki Zanaatların Sürdürülebilir Tasarım ve Yerelleşme Odaklı Değerlendirmesi,” Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kültür ve Kongre Merkezi Ankara, Türkiye, 2018, p. 45, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/74606.