Nehir Suyu Kalitesi Gözlem Verileri Yardımıyla Kimyasal Kirleticilerin Nehir Deşarjlarının Belirlenmesi

2019-10-12
Tezyapar, İpek
Ayvaz, Mustafa Tamer
Göktaş, Recep Kaya
Kargı, Pınar Gökçe
Kentel Erdoğan, Elçin
Mesta, Buket
Tezel, Ulaş
Bu çalışma geniş havza alanına ve çok sayıda kirletici kaynağına sahip nehirler için kirletici deşarj verilerinin elde edilmesi sorununa bir çözüm sunmaktadır. Çalışma TÜBİTAK tarafından desteklenen 115Y064 numaralı “Ergene Havzası Su Kalitesi Yönetimi İçin Kirletici Parmak İzine Bağlı Coğrafi Bilgi Sistemi Bazlı Karar Destek Sistemleri Geliştirilmesi” başlıklı projenin bir parçası olarak gerçekleştirilmiştir. Bu proje kapsamında Ergene Nehri’ne özgü hidrolik ve su kalitesi modelleri geliştirilmiştir. Matematiksel modelleme aracı olarak A.B.D. Çevre Koruma Ajansı (EPA) tarafından geliştirilmiş olan Storm Water Management Model (SWMM) kullanılmıştır. Gözlem dönemlerini temsil edecek kararlı-durum su kalitesi modellerinin geliştirilmesi aşamasında, nehre farklı noktalardan giren su ve kirletici miktarlarının belirlenmesi bir optimizasyon problemi olarak ele alınmıştır. İlk olarak modellenecek nehir ağının ve nehir kolları üzerindeki gözlem noktalarının konumlarının tanımlanmasını kolaylaştıran mekânsal takip şemaları oluşturulmuştur. Kütle korunumu varsayımına dayanarak, nehre farklı noktalardan giren su ve kirletici yüklerinin gözlem noktalarında ölçülen değerlere yakın değerler üretmesini amaçlayan optimizasyon problemi Excel-Çözücü eklentisi kullanılarak çözülmüştür. Yöntemin uygulanabilirliğini göstermek üzere hekza(metoksimetil)melamin (HMMM) organik kirleticisine ait gözlem verileri kullanılmıştır. Oluşturulan kararlı durum modelleri yardımı ile gözlem noktalarının dışında kalan akarsu kollarındaki debi ve konsantrasyon değerleri tahmin edilmiştir. Ayrıca hesaplanan kirletici deşarj değerleri kullanılarak dinamik model benzeşimleri gerçekleştirilmiş ve kirletici konsantrasyonlarının farklı mevsimlerde alabileceği değerler hesaplanmıştır. Geliştirilen yöntemin mekânsal takip şemalarının uygun şekilde oluşturulmasının ardından farklı nehirlere uygulanması mümkündür. Yöntemin hızlı bozunuma uğrayan kirleticiler için uygulanabilir hale getirilmesi için çalışmalar devam etmektedir. Anahtar Kelimeler: Ergene Nehri, hidrolik model, kirletici deşarjları, nehir suyu kalitesi, su kalitesi modeli, SWMM.
International Environmental Engineering Congress (IEECC2019)

Suggestions

Nehir Suyu Kalitesi Gözlem Sonuçlarının Hidrolik ve Taşınım Modelleri Yardımıyla İncelenmesi
Tezyapar, İpek; Kargı, Pınar Gökçe; Mesta, Buket; Ayvaz, Mustafa Tamer; Göktaş, Recep Kaya; Kentel Erdoğan, Elçin; Tezel, Ulaş (2018-10-27)
Bu çalışmanın amacı, matematiksel modellerin nehir suyu kalitesi izleme çalışmaları kapsamında üretilen saha gözlemleri ile kirletici ölçüm sonuçlarının değerlendirilmesindeki kullanılabilirliğinin araştırılmasıdır. Çalışma TÜBİTAK tarafından desteklenen 115Y064 numaralı “Ergene Havzası Su Kalitesi Yönetimi İçin Kirletici Parmak İzine Bağlı Coğrafi Bilgi Sistemi Bazlı Karar Destek Sistemleri Geliştirilmesi” başlıklı projenin bir parçası olarak gerçekleştirilmiştir. Bu proje kapsamında Ergene Nehri’ne özgü h...
Optimal management of coastal aquifers using heuristic algorithms
Demirbaş, Korkut; Altan Sakarya, Ayşe Burcu; Önder, Halil; Department of Civil Engineering (2011)
Excessive pumping in coastal aquifers results in seawater intrusion where optimal and efficient planning is essential. In this study, numerical solution of single potential solution by Strack is combined with genetic algorithm (GA) to find the maximum extraction amount in a coastal aquifer. Seawater intrusion is tracked with the potential value at the extraction well locations. A code is developed by combining GA and a subroutine repeatedly calling MODFLOW as a numerical solver to calculate the potential di...
Risk-based reservoir operation under drought conditions
Türkeri, Mustafa Kemal; Akyürek, Sevda Zuhal; Department of Civil Engineering (2019)
This study introduces a practical drought risk assessment methodology for reservoirs and hydraulic structures, which can be used in basin drought risk management. Reservoir operation study is used as a main tool in the risk assessment methodology. The methodology developed in this study contains a probabilistic deficiency analysis approach for reservoir inflows. Different scenarios are developed which include hydrological deficiencies for various return periods. Developed scenarios are also modified for cli...
Simulation of streamflow using hydrologic modeling system HEC-HMS
Erşahin, Berkan.; Kentel Erdoğan, Elçin; Department of Earth System Science (2020)
Basin models are fundamental for water resources assessment, analyzing quality and quantity of streamflow, managing water distribution systems, protecting and developing groundwater systems, flood protection, and water-supply forecasting. The integration of all hydrologic processes with their interconnections to each other at the basin scale is required for basin models. Mathematical basin models such as HEC-HMS are used for simulating hydrological processes in basin-scale to understand basin response to st...
Agricultural reuse of water and nutrients from wastewater treatment in İzmir Region
Sarıkaya, Ebru; Demirer, Göksel Niyazi; Department of Environmental Engineering (2012)
Rapid urbanization and population growth have represented a great challenge to water resources management, since wastewater generated in urban areas forms a non-conventional source, wastewater reuse is being recognized as a sustainable water management approach. This study focuses on with the potential and practibility of implementing wastewater reuse techniques in İzmir region, especially with the aim to use treated wastewater and nutrient for agriculture. To this end, qualititative and quantitative agricu...
Citation Formats
İ. Tezyapar et al., “Nehir Suyu Kalitesi Gözlem Verileri Yardımıyla Kimyasal Kirleticilerin Nehir Deşarjlarının Belirlenmesi,” presented at the International Environmental Engineering Congress (IEECC2019), Kocaeli, Türkiye, 2019, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: http://ieecc.org/files/IEECC_2019_Bildiri_Kitabi.pdf.