Date

2015-11-14

Author

Öztürk, İbrahim

Metadata

Show full item record

Item Usage Stats

473
views

0
downloads

Cite This

Trafik ortamında sürücülerin yaşadıkları öfke duygusunu nasıl ifade ettiği hem kendilerinin hem de diğer yol kullanıcılarının güvenliğini önemli ölçüde etkilemektedir. Bu öfke birçok farklı şekilde ifade edilebilmektedir. Sürücülerin genel kişilik özellikleri, onların trafikte yaşadıkları öfke duygusunu ve bu duyguyu ifade etmeyi tercih ettikleri yolları şekillendirmekte önemli roller oynamaktadır. Bu çalışma kapsamında cinsiyet rolleri (erkeksilik/kadınsılık), düşmanlık, genel öfke ve sürücü öfkesinin sürücülerin sürücü öfkesini ifade etme şekilleri ile ilişkisi araştırılmaktadır. Değişkenler arasındaki ilişkiler, ilişkilerin yönü ve etkilerine göre değerlendirilerek kuramsal bağlamda açıklanmaktadır. Çalışmaya 261 ehliyet sahibi üniversite öğrencisi sürücü katılmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması 21.64’tür ve %50.6’sı erkek sürücüdür. Katılımcılar uygun örnekleme yöntemi kullanılarak bulunmuş ve çalışma internet üzerinden anket uygulaması yapılarak tamamlanmıştır. Yapılan analizler sonucunda kadınsı cinsiyet özelliği ile öfkenin sözel, bedensel veya araçla ifade edilmesi boyutları arasında anlamlı negatif yönde, ve öfkenin uyum sağlayıcı/yapıcı ifade edilmesi boyutu arasında anlamlı pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Düşmanlık ve genel öfke kişilik özellikleri ile sürücü öfkesi, öfkenin sözel, bedensel, veya araçla ifade edilmesi boyutları arasında anlamlı pozitif yönde, uyum sağlayıcı/yapıcı ifade edilmesi ile anlamlı negatif yönde bir ilişki bulunmuştur. Yapılan regresyon analizleri sonucunda öfkenin sözel ifade edilmesi boyutundaki varyans düşmanlık, genel öfke ve sürücü öfkesi boyutları ile önemli bir ölçüde açıklanmaktadır. Erkeksilik, kadınsılık, düşmanlık, genel öfke ve sürücü öfkesi öfkenin bedensel ifade edilmesinde varyansı anlamlı ölçüde açıklamaktadır. Aynı şekilde cinsiyet rolleri, genel öfke ve sürücü öfkesi öfkenin araçla ifadesi boyutunu anlamlı ölçüde açıklamaktadır. Son olarak, erkeksilik, kadınsılık ve sürücü öfkesi öfkenin uyum sağlayıcı/yapıcı ifade edilmesi boyutu anlamlı oranda açıklamaktadır. Çalışma sonucunda cinsiyet rollerinin ve kişilik özelliklerinin genç sürücülerin sürücü öfkelerini ifade etme şekillerini önemli ölçüde etkilediği bulunmuştur. Düşmanlık ve genel öfke halinin sürücü öfkesini ve bu öfkenin ifade şekilleri üzerinde etkilerinden dolayı trafik güvenliğini olumsuz anlamda etkilediği söylenilebilir. Ayrıca kadınsı cinsiyet özelliğinin sürücü öfkesinin uyum sağlayıcı/yapıcı şekilde ifade edilmesini arttıracağı için trafik ve yol güvenliğine olumlu katkı yapacağı ifade edilebilir. Anahtar kelimeler: Trafik güvenliği, sürücü davranışları, sürücü öfkesi, cinsiyet rolleri

Subject Keywords

Trafik güvenliği, Sürücü davranışları, sürücü öfkesi, cinsiyet rolleri

URI

https://hdl.handle.net/11511/80289
https://www.researchgate.net/publication/325895628_Cinsiyet_Rolleri_Dusmanlik_Genel_Ofke_ve_Surucu_Ofkesinin_Genc_Suruculerin_Surucu_Ofke_Ifadesine_Etkisi

Collections

Department of Psychology, Conference / Seminar