Yolda öfke ifadesi : Sürücü dürtüselliği ve cinsiyet rolleri

2016-09-07
Öztürk, İbrahim
Öztürk, İbrahim
Öz, Bahar
Trafik kazaları, özellikle genç sürücüler için tüm dünyada ve Türkiye’de önemli bir sağlık problemi olarak karşımıza çıkmaktadır (Dünya Sağlık Örgütü, 2015). Dürtüsellik ve cinsiyet roller sürücü davranışlarını etkileyen ve şekillendiren önemli faktörlerdendir. Dürtüselliğin sürücü davranışlarına etkilerine bakıldığında farklı türlerdeki dürtüsellik özelliklerinin sürücü davranışlarını farklı açılarda olumsuz olarak etkilediği bulunmuştur. Ancak yapılan bu çalışmaların çoğu dürtüselliği genel bir yapıda ele almış, trafik ortamına yönelik davranışlara odaklanmamıştır (Bıçaksız ve Özkan, 2016). Cinsiyet rolleri özellikle erkeksi cinsiyet rolü yüksek olan sürücülerin trafikte daha fazla olumsuz çıktı yaşadığı bulunmuştur (Özkan ve Lajunen, 2005). Bu çalışmanın amacı cinsiyet roller, dürtüsellik ve trafik ortamındaki sürücü öfke ifadesinin ilişkisini araştırmaktır. Araştırma 18 – 66 yaş arasındaki 474 ehliyet sahibi sürücü ile gerçekleştirilmiştir. Hiyerarşik regresyon analizi sonuçlarına göre erkeksi cinsiyet özelliği ve sürücü sıkışıklığı gibi dürtüsellik boyutu yüksek olan sürücüler daha fazla saldırgan ifade yollarını tercih etmektedir. Dürtüselliği yüksek olan sürücüler ayrıca öfkelerini araçla ifade etmeyi de tercih etmektedirler. Literatürde ilk defa sürücü dürtüselliği, cinsiyet rolleri, ve sürücü öfke ifadesi bu çalışmada birlikte çalışılmıştır. Bu bulgular eğitim ve karşı önlem geliştirme alanlarındaki karar vericiler için de büyük önem taşımaktadır.
19. Ulusal Psikoloji Kongresi (05 - 07 Eylül 2016)

Suggestions

Cinsiyet Rolleri, Düşmanlık, Genel Öfke ve Sürücü Öfkesinin Genç Sürücülerin Sürücü Öfke İfadesine Etkisi
Öztürk, İbrahim (null; 2015-11-14)
Trafik ortamında sürücülerin yaşadıkları öfke duygusunu nasıl ifade ettiği hem kendilerinin hem de diğer yol kullanıcılarının güvenliğini önemli ölçüde etkilemektedir. Bu öfke birçok farklı şekilde ifade edilebilmektedir. Sürücülerin genel kişilik özellikleri, onların trafikte yaşadıkları öfke duygusunu ve bu duyguyu ifade etmeyi tercih ettikleri yolları şekillendirmekte önemli roller oynamaktadır. Bu çalışma kapsamında cinsiyet rolleri (erkeksilik/kadınsılık), düşmanlık, genel öfke ve sürücü öfkesinin sürü...
Sürücü dürtüselliğinin cinsiyet ve trafikteki öfke ifadeleri bağlamında incelenmesi
Öztürk, İbrahim; Öz, Bahar (null; 2016-09-07)
Trafik kazaları, özellikle genç sürücüler için tüm dünyada ve Türkiye’de önemli bir sağlık problemi olarak karşımıza çıkmaktadır (Dünya Sağlık Örgütü, 2015). Bireysel özellikler ve kişilik faktörleri riskli sürücü davranışlarının meydana gelmesi ile yakından ilişkilidir. Dürtüsellik ve sürücülük öfkesi, trafikteki pek çok farklı negatif sonuçla ilişkili bulunmuştur (Bıçaksız ve Özkan, 2016). Bu çalışmanın amacı, genç sürücülerde, sürücü dürtüselliğine ilişkin cinsiyet farklılıklarının olup olmadığının belir...
Genç Sürücülerde Sürücü Becerileri ve Sürücü Davranışları Arasındaki İlişki
Öztürk, İbrahim; Özkan, Türker (2018-10-01)
Karayolu trafik kazaları dünya genelinde tüm yaş grupları, özellikle genç sürücüler, için önde gelen halk sağlığı problemlerinden biridir. Sürücü davranışları ve sürücü becerileri kazaya etki eden önemli insan faktörlerindendir. Özellikle sürücü davranışları ve sürücü becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi trafik ortamındaki insan faktörlerinin doğası ile ilgili detaylı bilgi sunmaktadır. Bu çalışmada, genç sürücülerde sürücü davranışları ve sürücü becerileri arasındaki ilişki incelenmiştir. Çal...
Kullanılan Araç Segmenti ile Sürücü Davranışı/Sürüş Yeteneği Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
Yüzer, Günay Emel; Azık, Derya; Öz, Bahar; Yüce, Ayşe Nur (2020-10-01)
Karayolu güvenliği, yol kullanıcıları, araçlar ve çevre ile ilgili birçok faktöre ve bu faktörlerin birbirleri ile olan ilişkilerine bağlıdır. En çok göz önünde olan yol kullanıcılarının sürücüler olması sebebiyle, trafik güvenliği araştırmalarında genel olarak sürücü davranışları odak noktası olarak alınmaktadır. Trafik ortamında kişilerden ve kişilik özelliklerinden ayrı olarak, sürücü davranışlarını şekillendiren birçok etmen mevcuttur. Örneğin, bir aracın kapasitesi sürücülerin trafikte ihlal ve/veya ha...
Profesyonel Sürücülerde Mesleki Stres ve Sapkın Sürücü Davranışları İlişkisinde Tükenmişlik Seviyesinin Aracı Rolü
Fındık, Gizem; Özkan, Türker (2018-04-01)
İş kaynaklı stres, işin gerektirdikleriyle çalışanların sahip oldukları özellikler arasındaki uyumsuzluğa verilen, çalışanların başa çıkma becerilerini zorlayan bir tepki olarak tanımlanmaktadır. Tükenmişlik ise iş kaynaklı strese uzun süre maruz kalma sonucunda oluşabilecek olumsuzluklardan biridir. Mesleki stres ve tükenmişlik profesyonel sürücülerde birtakım olumsuz bireysel ve kurumsal sonuçlara yol açabileceği gibi, sürücü davranışlarını da etkileme potansiyeline sahiptir. Mevcut çalışmanın amacı, prof...
Citation Formats
İ. Öztürk, İ. Öztürk, and B. Öz, “Yolda öfke ifadesi : Sürücü dürtüselliği ve cinsiyet rolleri,” İzmir, Türkiye, 2016, p. 58, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/72158.