“James Clarence Mangan’ın Osmanlı şiiri üzerine yazdığı notlar: “Literae Orientales. Ottoman Poetry. Fifth Article.”

Date

2019-12-31

Author

Arıkan, Arda
Birlik, Nurten

Metadata

Show full item record

Item Usage Stats

372
views

0
downloads

James Clarence Mangan (1803-1849) İrlanda edebiyatının en önemli isimlerinden biri olmakla birlikte şair ve yazarın özellikle Orta Doğu ve Türk dünyası ile ilgili eserleri halen incelenmeyi beklemektedir. Şiirleri ve düzyazıları ile tanınan Mangan, yaşamı boyunca Osmanlı Divan edebiyatınınbilinen şiirleriniİngiliz diline tercüme yoluyla aktarmıştır.Mangan, tercümelerinin yayımlanması esnasında bazı şiirleri tercüme olarak göstermiş ancak bugünaslında bunların Osmanlı şiirlerinin birebir tercümeleri değil,Osmanlı şiir geleneğine öykünülerek yeniden kaleme alınmış eserler olduğu ortaya çıkmıştır. Osmanlı şiir geleneğinin İrlanda, İngiltere ve tüm Avrupa’da tanınmasında önemli bir rol oynayan Mangan Avrupa’da Oryantalist Rönesans olarak adlandırılan edebi hareketin de etkisiyle Avrupa merkezli olmayan bir bakış açısı geliştirmiş ve eserlerinde Osmanlı coğrafyasını ve estetiğini olumlu bir çerçevede ele almıştır. Bu çalışmada, Mangan’ın1844 yılında kaleme aldığı“LITERAE ORIENTALES. OTTOMAN POETRY. FIFTH ARTICLE.”başlıklı düzyazısının bir incelemesi sunulmaktadır. Çalışmanın amacı Mangan’ın Osmanlı şiir geleneği hakkında verdiği bilgileri dilimize kazandırmak ve bunun sonucunda da şair ve yazarın tercüme ve özgün eserlerine düşünsel olarak dayanak teşkil eden düşünceleri ortaya koymaktır. Çalışmada Mangan’ın aktardığı bilgilerin Osmanlı şiirini etkileyen en önemli edebi mirasın Fars edebiyatı olduğu belirtilmekte ve Osmanlı şiirinin başat şairlerinin eserlerinden bahsedilmektedir. Osmanlı şiirine “derin bir dinsel coşku” kadar “narin bir melankoli” havasının da hakim olduğununu belirten Mangan, Sufilerin Osmanlı şiirine olan etkisinden bahsettikten sonra özellikle metinde verilen bilgiler ışığında Abdülkadir Geylani olduğunu düşündüğümüz “Abu-l Kasim of Geelan” isimli bir dervişten de bahsetmektedir. Eserinde Binbir Gece Masalları’nın İngilizceye tercüme edilmesini sağlayan Edward William Lane’e atıfta bulunarak Geylani’nin şeytan tarafından sınanmasını da ayrıntılarıyla betimlemekte ve bu sınanışın sonucunda Geylani’ye sessizce “La ilaha illa llah” diye tekrar etmesinin öğütlendiğini yazmaktadır. Mangan’ın “doğaüstü” bir deneyim olarak naklettiği bu ve benzer ifadeler döneminin Rasyonalist bakış açısıyla bakıldığında eleştirilir niteliktedir.Buna karşın, Mangan’ınyazını onun fantastik kurgu dünyasına olan tutkusunu ve hem deOsmanlı şiir geleneğini coşkun bir ilahi aşkla ilişkilendirmesiniörneklemektedir

Subject Keywords

Tasavvuf, Sufi, Abdülkadir Geylani, İrlanda edebiyatı, Osmanlı Şiiri, James Clarence Mangan

URI

https://hdl.handle.net/11511/80620
https://www.researchgate.net/profile/Songuel_Oezer2/publication/338422213_KONAKLAMA_ISLETMELERI_VE_UYGULANAN_ANIMASYON_FAALIYETLERININ_HIZMET_SATISLARINA_ETKISI_KAVRAMSAL_BIR_DEGERLENDIRME/links/5e14403992851c8364b5fa36/KONAKLAMA-ISLETMELERI-VE-UYGULANAN-ANIMASYON-FAALIYETLERININ-HIZMET-SATISLARINA-ETKISI-KAVRAMSAL-BIR-DEGERLENDIRME.pdf

Conference Name

Anadolu 3. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, 28 - 29 Aralık 2019

Collections

Department of Foreign Language Education, Conference / Seminar

Suggestions

OpenMETU
Core

Batı’nın Osmanlı Coğrafyasına Bakışını TersineÇeviren İrlandalı Şair: James Clarence Mangan Birlik, Nurten (2018-06-01) İrlandalı şair ve düzyazı yazarı James Clarence Mangan hem Osmanlı Divan şiirlerini çevirmiş hem de bazı şiirlerini çeviri kisvesi altında Osmanlı şiir geleneğine öykünerek yazmıştır. Osmanlı şiir geleneğinin Avrupa’da tanınmasında önemli bir rol oynayan şair Avrupa’da Oryantalist Rönesans olarak adlandırılan akımın etkisiyle Avrupa merkezli olmayan bir bakış açısı geliştirerek yazdığı şiirlerde Osmanlı coğrafyasını ve estetiğini olumlu bir çerçevede yansıtmıştır. Bütün bunlara karşın, şair hakkında Türkiye...
J. C. Mangan’ın Üç Öyküsünde Toplumsal Hafıza Ve Kontrat: “Otuz Kavanoz,” “Cübbeli Adam” ve “Gri Cübbeli Köylü” Birlik, Nurten (2022-11-01) 19. yüzyıl İrlanda edebiyatını önemli ölçüde etkileyen ve Yeats’den önce en önemli İrlandalı şair olarak kabul edilen (Sturgeon, 2010, s.76; Quin, 2008, s. 20) İrlanda milliyetçisi şair, öykücü ve düzyazı yazarı J. C. Mangan’ın öykücülüğü, Batı dünyasında ve ülkemizde, birkaç çalışmanın dışında ele alınmaz. Mangan’ın üç öyküsünde (“Otuz Kavanoz,” “Cübbeli Adam” ve “Gri Cübbeli Köylü”), kontrat, unutturulan geçmiş, bellek, otoriteye başkaldırı, zorba bir güç olarak Britanya, İrlanda pagan geçmişi gibi bazı o...
A “Historical Project”: Doubling Indl Exhibition Catalogue Mutlu Tunca, Gülru (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 2013-12-1) İtalyan mimarlık tarihçisi ve eleştirmeni Manfredo Tafuri, 1968 yılında yayınlanan Mimarlık Teorileri ve Tarihi adlı kitabı ile dönemin mimarlık söyleminde yeni bir çığır açmıştır. Mimarlık disiplinini ideolojinin eleştirisi olarak yorumladığı kuramı ile mimarlık eleştirisini politik ve Marksist bir zemine oturtan devrimci anlayışla Amerikan eleştirel söyleminin 1968 sonrası kurumsallaşmasında mutlak etkisi olmuştur. Bu bağlamda çalışma, bahsedilen düşünsel etkileşimi ve mimarlık söyleminde meydana gelen il...
Thomas Hobbes'un Computatio Sivelogica’ sına dair genel notlar Bağçe, Samet (null; 2019-12-31) Thomas Hobbes (1588-1679) daha çok siyaset felsefesinden ötürü meşhur olarak addedilir her ne kadar John Watkins’in haklı olarak iddia ettiği gibi siyaset felsefesinin, onun tabiat felsefesinden türetilmiş olsa da. Oysa döneminin önemli olan felsefecilerinden Gottfried W. Leibniz’den (1646-1716) başka mantık alanında çok önemli değerlendirmeleri ve iddiaları olan felsefecidir. Kneale’ler (1971) çalışmasında 14. asrın sonundan 19. asrın ikinci yarısına kadar mantık alanında kayda değer hiçbir ilerlemenin olm...
Osmanlı İktisat Tarihinin Konusu Olarak İstanbul'un Hububat, Et ve Deri İhtiyaçlarının Tedariki: Kurum ve Uygulamalar (1744-1807) Han, Ayhan; Yıldırım, Onur; Çelik, Güldane; Ağır, Münis Seven; Engin, Hakan(2014) Erken modern dönem Osmanlı iktisadi politikalarına yöne veren iaşecilik anlayışı, on sekizinci yüzyılın ikinci yarısında önemli bir dönüşüm süreci geçirmiştir. İmparatorluğu çepeçevre saran iaşe ağlarının kilit noktasında olan Eflak ve Boğdan gibi bölgelerin siyasi konumunda Küçük Kaynarca (1774)’nın perçinlediği değişiklikler, Osmanlı iaşe politikalarına darbe vuran en büyük gelişme olmuştur. III. Selim dönemi (1789-1807) Osmanlı politik iktisadının yüzyıllardır payandası...

Citation Formats

A. Arıkan and N. Birlik, ““James Clarence Mangan’ın Osmanlı şiiri üzerine yazdığı notlar: “Literae Orientales. Ottoman Poetry. Fifth Article.”,” Diyarbakır, Türkiye, 2019, vol. 2019, p. 1, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/80620.