Türkiye de Algısal Sapmalar

Date

2011-01-01

Author

Oran, Adil
Özdemir, Özlem

Metadata

Show full item record

Item Usage Stats

135
views

0
downloads

Günümüzde artık insanların karar verirken her zaman optimizasyon yapan rasyonel bireyler (homo economicus) gibi davranmadıkları kabul edilmektedir. Buna rağmen, davranışlar rasyonel olmasa veya gözükmese bile onları anlayıp, modelleyebilmek çok büyük önem taşır. Önceleri nispeten küçük bir topluluk tarafından (daha ziyade psikoloji alanında çalışan bir kesim) incelenen algısal sapmalar (cognitive biases) 1974 yılında Science dergisinde yayınlanan bir makaleyle Tversky ve Kahneman tarafından daha geniş kitlelere tanıtıldı. Günümüzde, egemen görüş olmamakla birlikte, bazı davranışsal modeller Ekonomi ve Finans alanlarına yavaş yavaş nüfuz ederek literatürde kendilerine daha geniş yer edinmektedir. Ülkemizde bu tür algısal sapmalar üzerine yapılmış kısıtlı sayıda çalışma olduğu için bu çalışmamızda literatürde yaygın olarak rastlanan ve bu çalışmada ele alınan bazı algısal sapmaların (çıpalama, referans noktaları, yanlı olasılık değerlendirme ve risk eğilimleri) gelişmekte olan ve değişken bir ortam olan Türkiye’de de varlığını araştırmak istedik. Çalışmamızda kullandığımız veri anket yöntemiyle toplandı. Kullandığımız ankette literatürdeki ölçeklerden yararlanarak sorular oluşturuldu ve üniversite öğrencilerinden başlayıp çalışanlara ve emeklilere kadar uzanan geniş bir yelpazeye uygulandı. Bu geniş kapsamlı anketin sonuçları analiz edildiğinde katılımcıların anlamlı oranda basit çıpalama algısal yanılgısı göstermediği, fakat referans noktası etkisinin güvenli bir alternatifin varlığı ile mevcut seçeneği teşvik edici olduğu, yanlı olasılık değerlendirme algısal sapmasının kumarbaz yanılgısı yönünde ağır bastığı ve risk eğiliminin bireysel kararlar üzerinde oldukça etkili olduğu bulunmuştur

Subject Keywords

Algısal Sapma, Karar Verme, Çıpalama, Referans Noktası, Anket, Türkiye

URI

https://hdl.handle.net/11511/84978
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/234837

Journal

DEU İşletme Fakültesi Dergisi

Collections

Department of Business Administration, Article

Suggestions

OpenMETU
Core

Türkiye'de Günümüzün Ve Geleceğin Yöneticilerinin Karar Verme Süreçlerindeki Bilgşsel Sapmaların İncelenmesi. Oran, Adil(2010-12-31) Günümüzde artık insanların davranışlarında her zaman maksimizasyon yapan rasyonel bireyler (homo economicus) gibi davranmadıkları kabul edilmektedir. Ancak, davranışlar rasyonel olmasa veya gözükmese bile onları anlayıp, modelleyebilmek çok büyük önem taşımaktadır. Ülkemizde bu tür bilişsel sapmalar üzerine yapılmış kapsamlı bir çalışmanın olmadığını ve bunun önemli bir eksik olduğu görüşündeyiz. Amacımız literatürde yaygın olarak rastlanan bilişsel sapmaların bazılarını seçip bunların Türkiye'deki günümüz ...
Türkiye’de kişilerarası sosyal güven ve bireysel belirleyicileri Aytaç, S. Erdem; Çarkoğlu, Ali; Ertan, Güneş (Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Ankara, Turkey), 2017-4) Kişilerarası sosyal güvenin ekonomik gelişme, düşük suç oranı gibi pek çok olumlu toplumsal durum ile ilişkisi literatürde kabul görmüş durumdadır. Bu nedenle Türkiye’de çok düşük düzeyde olan kişilerarası sosyal güvenin mikro düzeyde belirleyicilerini anlamak oldukça önemlidir. 2015 yılı sonunda Türkiye’nin seçmen yaşındaki nüfusunu temsil niteliğine sahip bir örneklem verilerine dayanarak yaptığımız analizde elde ettiğimiz bulgular kurumlara güvenin ve politik etkinlik algısının daha yüksek kişilerar...
Sexual Minority Public Officials' Dismissals Based on Disgraceful and Shameful Act Under Public Officials Laws Altay, Selin; Tokluoğlu, Ayşe Ceylan; Uygur, Gülriz; Department of Gender and Women's Studies (2022-12-30) Law as a state apparatus uses oppression to legitimize itself. This oppression can be the result of certain provisions direct impact on an individual, but it can also be the result of the uncertainty that is created by a provision. Legal certainty is a principle that is accepted not just by jurisprudence in Turkey but by every legal culture around the world. Legal certainty entails that the individual subjected to law should know which concrete action and phenomenon are subject to which legal sanctions or c...
Türkiye’nin rekabetçi avantajı: Stratejik yönetim perspektifinden bir değerlendirme Öz , Özlem (Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Ankara, Turkey), 2003-12-1) Uluslararası rekabet gücü kavramının değişik boyutları çeşitli disiplinlerden pek çok araştırmacının ilgisini çekmiştir. İşletme literatüründe de konuya ilgide özellikle 1990’lı yıllarda belirgin bir artış gözlendiği söylenebilir. Bu makale, Türkiye’nin rekabetçi yapısının tarihsel gelişimini ve mevcut durumunu ortaya koymayı ve işletmenin alt dalları olan stratejik yönetim ve uluslararası işletme literatürlerindeki son tartışmalar ışığında Türkiye’nin rekabetçi yapısına ve rekabetçi avantajının nitel...
Türkiye’de vergi ahlakının belirleyicileri Kaynar Bilgin, Handan (Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Ankara, Turkey), 2011-8) Vergilerin zorunlu bir ödeme şekline dönüşmesi ile birlikte yükümlülerin vergiye karşı olan tepkileri de ortaya çıkmaya başlamıştır. Yükümlülerin vergiye karşı davranışlarını belirleyen pek çok faktör bulunmaktadır. Bu faktörlerden biri olan vergi ahlakı vergi psikolojisi alanında önemli bir yere sahiptir. Vergi ahlakı yükümlülerin vergiye bakışını etkileyen bir faktör olduğundan, vergi ahlakının belirleyicilerini tespit etmek oldukça önemlidir. Vergi ahlakı vergi ödeme konusundaki içsel bir motivasyon olar...

Citation Formats

A. Oran and Ö. Özdemir, “Türkiye de Algısal Sapmalar,” DEU İşletme Fakültesi Dergisi, pp. 297–307, 2011, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/84978.