Tasarımda Çocuk Temsilleri Üzerine Bir Derleme Çalışması

2018
Süner, Sedef
Erbuğ, Çiğdem
Tasarımcılar için kullanacı imgeleri, tasarım sürecinde dolaylı ya da doğrudan, açık veya örtük biçimlerde referans olmaktadır. Tasarlanan ürünün kimler tarafından kullanılacağını tahayyül etmek, tasarlama eylemini somutlaştırmakta ve tasarım kararlarını meşrulaştırmakta bir aracı haline gelir. Söz konusu kullanıcı grubu, tasarlama eylemini yapanın imgelemiyle örtüştükçe, bu kullanıcıların gerçek hayat deneyimlerine temas eden anlamlı ve isabetli ürünler geliştirilebilmesi olasılığı artar. Çocuklar için ürünler, mekânlar ve hizmetler tasarlarken, çocuk kullanıcı temsillerinin gerçek hayattaki çocuk olma deneyimiyle örtüştürülmesi, yetişkin kullanıcılara kıyasla daha zor sağlanabilmektedir. Bu durumun temel sebeplerinden bir tanesi, nesil farkından kaynaklı olarak, yetişkin tasarımcıların çocuk kullanıcıların bakış açılarını tahayyül etmekte zorlanmaları ya da bunlar hakkında kendi geçmiş çocuk olma deneyimlerinden veya çevrelerindeki sınırlı gözlemlerinden yola çıkarak bazı varsayımlarda bulunmalarıdır. Çocuklara ve çocukluğa dair toplumsal kurgular da bu tür varsayımların önünü açmaktadır. Bu nedenle son yıllarda, tasarım alanlarında, çocuk kullanıcı imgelerini bireysel ve kültürel yargılara değil, gerçek yaşam deneyimlerine dayandırmaya yönelik hassasiyet artmaktadır. Tasarım alanlarında çocuk kullanıcıların temsiline yönelik çeşitli yaklaşımlar mevcuttur. Bu temsiller inşa edilirken, dolaylı ve doğrudan çeşitli kaynaklara başvurulmaktadır. Gelişim psikolojisi kuramları ve müfredat hedeferi gibi dolaylı temsillerin yanı sıra, çocukların test edici, bilgi sağlayıcı ya da tasarım ortağı gibi paydaşlıklarla kimlik bulduğu -ya da onlara bu kimliklerin atfedildiği- doğrudan temsil pratikleri de mevcuttur. Bu bildiri, tasarım sahası ile kullanıcı sahasını birbirine yakınlaştırmayı, dolayısıyla yetişkin tasarımcı kurgularıyla çocuk kullanıcıların gerçek yaşam deneyimleri arasındaki mesafeyi kapatmayı hedefeyen yöntem ve yaklaşımların genel bir çerçevesini sunmayı amaçlamaktadır. Bu hedef doğrultusunda, çocuklar için ve çocuklarla tasarım alanlarında tarifenen yöntem ve yaklaşımlar ile sıklıkla başvurulan bilgi kaynakları, çocuk kullanıcıların tasarım sürecinde nasıl konumlandırıldıkları açısından incelenmiştir. Ardından, çocukların tasarım alanında ne tür imgelerle (olgunlaşmamış çocuk, öğrenen çocuk, uzman çocuk vb.) temsil edildiğine ve böylece tasarımda çocuk kullanıcının inşa edilmesine dair bir derleme sunulmuştur.

Suggestions

Tasarım Eğitimi Projelerinde Tasarım Araştırmasının Fikir Geliştirmeyle Bütünleştirilmesinde Eğitimcilerle Öğrenciler Arasındaki İşbirliği
Eren, Gizem Hediye; Korkut, Fatma; Burgazlı, Levent (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2016)
Tasarım eğitimi projelerinin erken aşamalarında gerçekleştirilen tasarım araştırması, öğrencilerin tasarım problemlerini yaratıcı bir şekilde ele almaya hazırlanmasında önemli bir rol oynar. Bir eğitim projesinde tasarım süreci, öğrencilerin eğitimcilerle birlikte katettikleri bir süreç olmasına rağmen tasarım araştırması ve fikir geliştirme ile ilgili yöntemler, daha çok öğrencilerin kullanımına yöneliktir; eğitimciler ve öğrenciler arasındaki iş birliğinin etkisi ve rolü çoğunlukla ihmal edilir. Acemi tas...
Tasarım Kurgusu Kullanarak Kullanım Bilgisi Toplama ve Tasarım Öngörüleri Oluşturma
Tuna, Nagihan; Çağlar, Emre (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2018)
Çalıştayda, tasarım kurgusu literatüründen oluşturulmuş yöntemler kullanılarak yakın gelecekteki bağlantılı ve akıllı bir mutfak ürünün erken tasarım ve fikir oluşturma süreçleri denenecektir. İki aşamalı olarak planlanan çalıştayın ilk aşamasında katılımcılar onar kişilik iki gruba ayrılacaklardır. Her grup bir araştırmacı tarafından gözlemlenecektir. İlk aşamada, her bir gruptaki katılımcılardan, sırayla akıllı ürün ve o ürünün kullanıcısı rolüne girip, karşılıklı etkileşimi not etmeleri beklenmektedir. İ...
Tasarımda Bir Veri Toplama Aracı Olarak Cultural Probes Yönteminin İncelenmesi
Merzalı Çelikoğlu, Özge; Timur Öğüt, Şebnem; Krippendorf, Klaus (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2016)
Bu bildiride, tasarımda kullanıcı verisi elde etmede cultural probes yönteminin uygulanması ve bu şekilde elde edilen verinin tasarımcılar tarafından değerlendirilmesine ilişkin yürütülmüş olan araştırmanın ilk bölümü sunulmaktadır. Kuramsal olarak cultural probes yönteminin örtülü gözlem yöntemleriyle olan ilişkisi tartışılmış ve bu bağlamda kullanıcıların gönüllü olarak katıldığı bir ampirik çalışma yürütülmüştür. Çalışma sonucunda elde edilen bulgular ile tasarımda kullanıcı araştırmalarında cultural pro...
Bir Katılımcı Tasarım Süreci: Etkileşimli Kiosklar için Örnek Olay Çalışması
Yıldırım, Yasemin; Orhun , Simge Esin (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2016)
Günümüzde bilgiye erişim sağlanabilmesi amacı ile tasarlanan etkileşimli kioskların üstlendikleri işlevler artmakta ve kullanımları hızla yaygınlaşmaktadır. Bu sabit etkileşimli araçların, sundukları içeriğin organizasyonu veya sunumu veya fiziksel olarak konumlandıkları noktalar sebebi ile kullanıcıların ihtiyaçlarına yeteri kadar karşılık veremedikleri ve işlevlerini yerine getiremedikleri gözlemlenmektedir. Yapılan araştırmalar, etkileşimli tasarımlarda hedeflenen bilgi alışverişinin kullanıcı senaryolar...
Çocuklar için Empatik Tasarım
Süner, Sedef; Günay, Aslı; Kulaksız, Mert (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2018)
Kullanıcılarla empatik bağ kurabilmek, tasarımcılar için kullanıcı ihtiyaçlarına ve beklentilerine anlamlı karşılıklar üretebilmek açısından önemli bir araçtır. Çocuklar için ürün ve sistemler geliştirirken onlarla kurulacak empatik bağ, tasarımcılar açısından kritik bir öneme sahiptir; çünkü tasarımcı ve kullanıcı perspektiferi arasındaki farklılıklar, nesil farkıyla da birleşerek iyice açılmaktadır. Çocuk kullanıcılar genellikle yetişkin bakış açısıyla karakterize edilmekte, çocukların ilgi, bilgi ve bece...
Citation Formats
S. Süner and Ç. Erbuğ, “Tasarımda Çocuk Temsilleri Üzerine Bir Derleme Çalışması,” Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kültür ve Kongre Merkezi Ankara, Türkiye, 2018, p. 395, Accessed: 00, 2022. [Online]. Available: http://utak.metu.edu.tr/utak-2018.