Karadeniz ekosisteminin mevcut durumunun ve gelecekteki olası davranış biçimlerinin saptanması

Download
2008
Oğuz, Temel
Tuğrul, Süleyman
Mutlu, Erhan
Ediger, Dilek
Beşiktepe, Şengül
Uysal, Zahit
Karadeniz’e ilişkin oşinografik araştırmaları sistematik bir biçimde sürdürmeyi amaçlayan bu proje kapsamında ülkemize ait olan Ekonomik Kuşak içindeki toplam yaklaşık 150 istasyonda 2006-2007 döneminde üç sefer düzenlenerek fiziksel ve biyojeokimyasal ölçümler gerçekleştirilmiştir. Üç ölçüm döneminde gözlenen farklı akıntı sistemi ve su kolonu fiziksel yapısı, daha önceki gözlem ve model çalışmalarında ortaya konan değişken ve küçük döngüler ve kıvrımlardan oluşan genel akıntı dolaşım sisteminin yapısının varlığını desteklemektedir. Gerek öfofik tabakanın içinde gerekse daha altındaki hidrojen sülfürlü sulara kadar uzanan ara geçiş tabakasında son 15 yılda belirgin bir besin tuzu azalması ya da zenginleşmesi eğiliminin olmadığı anlaşılmaktadır. Öfotik tabaka N/P oranı genellikle Redfield oranı olan 16: 1 den daha düşük olup, sistemin nitrat tarafından kontrol edildiğini göstermektedir. Bakteri ve mesozooplankton hücre sıklığı ve biyokütle dağılımları ile akıntı dolaşım sisteminin yapısı, deniz suyu sıcaklığı ve tuzluğu arasında bir bağıntı gözlenmiştir. Mnemiopsis yoğunluğunda daha önceki çalışma peryoduna (1991-1995) göre bir azalmaya karşılık deniz anası ve P. pileus’nın ortalama bolluk değerlerinde bir artış saptanmıştır. Jelimsi madde yoğunluğu açısından 1990’lı yıllara göre önemli bir değişim gözlenmemesi, önemli ölçüde jelimsi madde ile fırsatçı türler olan Noctiluca scintillans ve Calanus euxinus popülasyonları barındırması ekosistemin yeni bir yarı-kararlı dengeye doğru yaklaştığı savını desteklemektedir. Çeşitli nedenlerle 1990lı yılların sonundan 2006 senesine kadar olan yaklaşık 10 yıllık dönemde Karadenizin ülkemize ait ekonomik kuşağında sürekli ve sistematik ölçümler yapılamaması bu sistemin 1980li yıllarda aşırı ötrafikasyon nedeni ile uğradığı değişiminin gelişimini tam olarak saptamayı olanaksız kılmaktadır. Bunun önümüzdeki on yıllarda tekrar etmemesi için, gerek Karadeniz gerekse diğer denizlerimizi içine alan bir Ulusal Deniz Araştırmaları Programı oluşturulmalı ve bu tür ölçümler uzun soluklu sistematik bir zemine oturtulmalıdır. Bu tür bir program, Avrupa Birliği tarafından desteklenen entegre projelerinin içinde yer almamızın ve bu sisteme entegrasyonumuzun ulusal ayağının oluşturması bakımından önemlidir.

Suggestions

Karadeniz stok tesbiti projesi balıkçılık araştırmaları
Ünlüata, Ü.; Kıdeyş, A.e.; Mutlu, E.; Bingel, F.; Gücü, A.c.; Nıermann, U.; Doğan, M.; Kayıkçı, Y.; Avşar, D.; Bekiroğlu, Y.; Genç, Y.; Okur, H.; Zengin, M.(1996)
Bu rapor "Karadeniz Stok Tayini" projesinin başlangıç aşamasını ve bunu izleyen dönemde yürütülen balıkçılık çalışmaları ile daha önce yapılmış araştırmalarıdan çıkartılan sonuçları kapsamaktadır. Projeye destek veren Uluslararası ve Ulusal kuruluşlar olarak NATO-İstikrar için Bilim Programı (NATO-SfS), Devlet Planlama Teşkilatı (DPT), Türkiye Bilimsel be Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Tarım ve Köyişleri Bakanlığı (BAKANLIK) yer almaktadır. Orta Doğu Teknik Üniversitesi-Deniz Bilimleri Enstitüsü (ODTÜ-D...
Fark-holografik interferometri tekniği ile katılarda büyük deformasyonların ve yer değiştirmelerin doğrudan ölçülmesi
Aydın, Ramazan; Ecevit, Necati F.(1993)
Adi holografik interferometri yöntemlerini kullanmak suretiyle birbirine benzeyen fakat şekilsel ve yapı bakımından küçük farklılıklar gösteren iki cisimdeki deformasyonlann ya da yer değiştirmelerin doğrudan karşılaştırılması mumkun olamamakatadır. Fark holografik interferometrik ölçum teknigi incelenen cismin pozlandırılmasında ozel bir yontem kullanarak adi interferometrinin karşılaştığı güçlükleri ortadan kaldırmaktadir. Fark holografik interferometride incelenen cisim (test obje) daha once hazirianrms....
Karadeniz stok tayini 1990 yılı raporu
Bıngel, Ferit; Doğan, Murat; Stepnowskı, Andrzej; Gücü, C. Ali; Kayıkçı, Yusuf; Mutlu, Erhan(1991)
Bu raporda , genelde , Karadeniz Balık Stoklarının Tespiti projesinin oluşturulma aşamaları, faaliyetleri ile proje çalışmalarının dönemsel sonuçlarına yer verilmektedir. Söz konusu proje, yurt dışı kaynağı olarak NATO-istikrar için Bilim Programı (NATO-SFS), yurt içi kaynağı olarak ta Devlet Planlama Teşkilatı, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu, Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı (BAKANLIK) tarafından desteklenmektedir. Orta Doğu Teknik Üniversitesi-ErdemIi Deniz Bilimleri Enstitüsü projeyi yürüt...
Ulusal deniz ölçüm, izleme ve araştırma programı Orta ve Doğu Karadeniz'de ekonomik önemi olan bazı deniz organizmalarında ağır metallerin belirlenmesi alt projesi 1991 yılı raporu
Ünsal, Mustafa; Yemenicioğlu, Semal; Ataç, Ülkü; Aktaş, Muammer; Kayıkçı, Yusuf; Akdoğan, Şengül; Doğan, Murat(1992)
Bu raporda," Orta ve Doğu Karadeniz'de Ekonomik önemi Olan Bazı Deniz Ürünlerinde Ağır Metallerin Belirlenmesi Projesi " çerçevesinde yapılan ölçümlerden elde edilen sonuçlar ve bu sonuçların yer ve zamana göre değişimlerine yer verilmiştir. Adı geçen proje, Devlet Planlama Teşkilatı CDPTX Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)' nun parasal katkısı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı - Trabzon Su ürünleri Araştırma Enstitüsü'nün (TKB-TSÜAE) tekne, personel, araç ve gereç katkısıyla Orta Doğu Teknik...
Karadeniz' de gerçek zamanlı dolaşım ve soğuk ara sularının oluşumunun sayısal modellerle incelenmesi
Beşiktepe, T. Şükrü(2002)
Karadeniz'in sahip olduğu değişik fiziksel, kimyasal ve biyolojik oşinografik özellikler onu diğer denizlerden farklı kılar ve üretken ve sığ tatlı su tabakası altında yer aln büyük anoksik tuzlu tabakalaşma için tek örnektir. Farklı ölçeklerdeki değişik işlemlerin varlığı Karadeniz'i modeller için mükemmel bir test alanı yapar. Su-tuz dengesi, hemen hemen kapalı olması ve sınırlı büyüklüğü gibi özel karakteristikleri nedeniyle kıyı açıkdeniz etkileşimi araştırmalrı için olduğu kadar karasal, orta ölçekli v...
Citation Formats
T. Oğuz, S. Tuğrul, E. Mutlu, D. Ediger, Ş. Beşiktepe, and Z. Uysal, “Karadeniz ekosisteminin mevcut durumunun ve gelecekteki olası davranış biçimlerinin saptanması,” 2008. Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: https://app.trdizin.gov.tr/publication/project/detail/T1RReU16TT0.