Mikroplastik Partiküllerin ve Plastik Katkısı Olan "Bisfenol A" Organik Bileşiğinin Mersin Körfezi'nde Dağılım Gösteren Bazı Zooplankton Türleri Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi

2018
Örek, Ak Yeşim
Kıdeyş, Ahmet Erkan
Yılmaz, Mesut
Özhan, Koray
Karahan, Arzu
Proje kapsamında Erdemli açıklarındaki transekt borunca 3 istasyonda ve bölgedeki bazınehirlerde 2016 Agustos?undan itibaren en az 1 yıl boyunca aylık örneklemeler yapılmıs,ayrıca laboratuvarda çesitli zooplankton türleri ile birçok deney gerçeklestirilmistir.Türkiye?de ilk defa yapılan ölçümlerle, deniz suyunda 4.33-16.92 ug/L aralıgında degistigigörülen BPA kirleticisi, nehir sularında göreceli olarak biraz daha yüksek olarak, 4.14-29.92ug/L aralıgında ölçülmüstür.Çalısılan 3 istasyondan Nansen siseleri ile elde edilen deniz suyu örneklerinindegerlendirmelerinin sonucunda toplamda 5956 adet mikroplastik parçacıgı tespit edilmistir.%87 lik oranla diger mikroplastik parçacıklarına göre daha yogun olan ve Fiber olarakadlandırılan parçacıkların çogunlugunun mavi (%31), siyah (%43) ve kırmızı (%10) renklioldugu görülmüstür. Bu örnekleme sonucu mikroplastik yogunlugunun 444 - 49 000 adet/m³arasında degistigi bulunmus olup, bu degerlerin su kolonu için bulunan önceki birçokçalısmadan daha yüksek oldugu da görülmüstür.Zooplankton agı ile yapılan örneklemelerde yatay çekimlerde en yüksek mikroplastikmiktarları 21396 Adet/m² (ya da 59.4 adet/m³) olarak Nisan 2017?de 100m derinliktekiistasyondan elde edilmistir. Zooplankton biyokütlesinin de Nisan 2017 (16 mg/m3) ve deHaziran 2017 (12 g/m3) dönemlerinde bilhassa 20 m ve 100 m de bulunan istasyonlardadiger aylara göre daha yüksek oldugu gözlenmistir. Nisan 2017?deki yagmur ve selolusumunun 100m derinlikteki istasyonun hem zooplankton ve hem de mikroplastikmiktarlarındaki yüksek degerlerinde etkili oldugu gözlenmistir. Hem dikey ve hem de yatay agçekimleri göz önüne alındıgında mikroplastiklerin metre küpte en fazla 1 mg civarında oldugutespit edilmistir. Dikey çekim sonuçlarına göre, mikroplastiklerin bilhassa kıyı istasyonundazaman zaman (Kasım 2016?da) zooplankton biyokütlesinin %28?ini olusturduklarıhesaplanmıstır.Yogun olarak mikroplastige maruz bırakılan zooplankton türlerinin çesitli evrelerinin çogununlaboratuvar sartlarında mikroplastik tükettigi gözlenmistir. Yogun mikroplastik oldugundabireylerin vücutlarının üzerine bu mikroplastiklerin yapısarak canlının hareket kabiliyetinikısıtladıgı ve dolayısıyla beslenememesine yol açarak ölümlere neden oldugu gözlenmistir.Farklı BPA dozlarına maruz bırakılan kladoser türü Daphnia magna bireylerinde Comet testiaçısından 50 ppb, 100 ppb ve 10 ppm dozlarındaki hasarlar anlamlı bulunmustur bunakarsılık 1 ppm gibi yüksek bir dozda hasar tespit edilememistir.

Suggestions

Denizlerdeki Mikrobiyal Reaksiyonların Yeni Yaklaşımlar Kullanılarak Araştırılması: Genetik, Biyojeokimya ve Modelleme
Tuğrul, Süleyman; Salihoğlu, Barış; Ibello, Valeria; Örek, Hasan; Karahan, Arzu(2018)
ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü tarafından Mersin Körfezi?nde 1997 yılından bu yanasürdürülen Erdemli Zaman Serisi (ETS) programı dahilinde ölçülen degiskenlere ek olarak, buproje kapsamında toplam su kolonu derinligi 200 metre olan istasyonda altı farklı derinliktenbir yıl boyunca aylık periyotlarda deniz suyu örneklemesi yapılmıstır. Bu örneklerde yeni nesildizileme yönteminin kullanıldıgı amplikon dizilemesi (metagenomik) analizleri yapılarakbiyojeokimyasal döngülerde önemli roller oynayan bakteri türleri...
HES’ler (HidroElektrik Santralleri) ve Deniz Ekosistemlerine Olası Etkileri
Yücel, Nebil; Uysal, Zahit; Örek, Ak Yeşim; Örek, Hasan; Çevik, Cem; Tuğrul, Süleyman; Koçak, Mustafa(2019)
Göksu nehri tatlı su girdileri özellikle kıs (Subat) ve ilkbahar (Nisan) aylarında deniz yüzeyi veyüzeye yakın alt tabakaların sıcaklık, tuzluluk ve yogunluk dagılımlarında belirgindegisikliklere sebep olmus ve bölgede hakim Küçük Asya Akıntısı etkisi ile batı yönlü yayılımgöstermistir. Yaz ve sonbahar dönemlerinde nehir debisinin düsük olması nedeni ile etki alanısınırlı kalmıstır. Tatlı su etki alanında açıklara oranla besin tuzu yükleri daha yüksek çıkmıstır.Deniz çalısma alanı yüzey sularında besin tuzl...
Doğu Akdeniz Bölgesindeki Tsunami Tehlikesinin Belirlenmesi
Aydın, Baran; Kanoğlu, Utku(2018)
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Arastırma Kurumu (TÜBITAK) tarafından 3001 - Baslangıç Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı kapsamında desteklenen bu proje çalısması ile DoguAkdeniz bölgesinin tsunami potansiyelinin belirlenebilmesi ve bölge için hazırlanacak tsunamirisk ve taskın haritaları için bir altyapı olusturulması amaçlanmıstır. Bu dogrultuda bölgeiçerisinde seçilen önemli kıyı noktaları için çesitli deprem senaryoları olusturulmus, budepremler sonucunda meydana gelecek olası bir tsunaminin kıyılarımı...
Organize sanayi bölgelerinde çevre kirliliğini minimize edici teknolojilerin ve maliyet boyutlarının belirlenmesi (ODTÜ, DEÜ, İTÜ raporları)
Atımtay, Aysel; Sarıkaya, Z. Hasan(1995)
Organize Sanayi Bölgelerinin son yıllarda sayılarının giderek artması ve bu artışla beraber gelen çevre sorunlarının da büyümesi üzerine, sorunlara çözüm bulmak amacıyla DPT tarafından 1991 yılında başlatılan "Organize Sanayi Bölgelerinde Çevre Kirliliğini Minimize Edici Teknolojilerin ve Maliyet Boyutlarının Belirlenmesi" projesi, bu yıl son aşamasına gelmiştir. Bu rapor projenin üçüncü yılında yapılan çalışmaları kapsamaktadır. Projenin bundan önceki yıllarında yapılan çalışmalar çerçevesinde, pilot olara...
Organize sanayi bölgelerinde çevre kirliliğini minimize edici teknolojilerin ve maliyet boyutlarının belirlenmesi; 1991 sonuç raporu
Müezzinoğlu, Aysen; Atımtay, Aysel; Sarıkaya, Z. Hasan(1992)
Organize Sanayi Bölgeleri (OSB), dengeli kalkınma ve düzenli şehirleşmenin sağlanması, sanayileşmenin çevre sorunlarına yol açmayacak biçimde gerçekleştirilmesi amacıyla, Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) tarafından yatırımların yönlendirilmesinde bir planlama aracı olarak ele alınmaktadır. Ancak uygulamada, bu amaçlara tam olarak ulaşılamamakta ye çeşitli sorunlarla karşılaşılmaktadır. Örneğin, gerek inşaatı tamamlanmış, gerekse yapımı süren OSB'lerde, arıtma tesisleri için yatırım kararlarının verilmesi gün...
Citation Formats
A. Y. Örek, A. E. Kıdeyş, M. Yılmaz, K. Özhan, and A. Karahan, “Mikroplastik Partiküllerin ve Plastik Katkısı Olan “Bisfenol A” Organik Bileşiğinin Mersin Körfezi’nde Dağılım Gösteren Bazı Zooplankton Türleri Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi,” 2018. Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: https://app.trdizin.gov.tr/publication/project/detail/TWpBd09EUTA.