Göz İzleme Temelli ve Ebeveyn Aracılı Ortak Dikkat Becerileri Erken Müdahale Programının OSB’li Çocukların Sosyal İletişim Becerileri Üzerine Etkisi

2018
Özdemir, Selda
İşeri, Elvan
Büyüköztürk, Şener
Çağıltay, Kürşat
Özdemir, Suat
Bu araştırma projesinin birinci temel amacı OSB tanısı almış çocukların göz izleme beceriniinceleyerek OSB li çocuklarda gözlemlenen sıra dışı göz izleme örüntülerini saptamak veOSB li çocukların ortak dikkat becerilerini geliştirmeye yönelik bilgisayar aracılı bir erkeneğitim programı oluşturmaktır. Proje kapsamında araştırmanın birinci amacına yönelik olarakOSB li çocuklar (n=60) ve normal gelişim gösteren (NG li) çocuklardan (n=60) elde edilengöz izleme verileri içerisinde açıkça görülemeyen gizli kalmış ilişki ve desenlerin ortayaçıkarılması amacıyla veri madenciliği teknikleri uygulamaları gerçekleştirilmiş ve bilgisayararacılığıyla sunulan bir ortak dikkat becerileri programı oluşturulmuştur. Bu amaçdoğrultusunda insan yüzleri ve farklı sosyal bağlamları yansıtan beş set göz izlemedeğerlendirme materyalleri katılımcı çocuklara bilgisayar aracılığıyla sunulmuştur. Projeninikinci temel amacı OSB?li çocukların sosyal iletişim becerilerini desteklemek amacıylaEbeveyn Aracılı Ortak Dikkat Becerileri Erken Müdahale Programını oluşturmak ve iki eğitimprogramının birleştirilmesi ile oluşan Göz İzleme Temelli ve Ebeveyn Aracılı Ortak DikkatBecerileri Erken Müdahale Programı uygulamalarını 18-36 ay aralığında olan OSB tanısıalmış çocuklar ve ebeveynleri ile uygulayarak oluşturulan programın etkililiğini test etmektir.Projenin ikinci temel amacı erken müdahale programının etkililiği OSB tanısı olan deneygrubunda yer alan 28 ve kontrol grubunda yer alan 28 çocukla toplam 56 katılımcı ileincelenmiştir. Dört ay süren program uygulamalarının etkililiği programın başında vesonunda toplanan verilerinin karşılaştırılması aracılığıyla test edilmiştir. Programın katılımcıçocukların sosyal iletişim becerileri üzerine etkililiği ortak dikkat becerileri ve sosyal etkileşimbecerileri gözlem protokolleri ile programın katılımcı çocukların OSB semptomlarını azaltmaüzerine etkililiği Değiştirilmiş Erken Çocukluk Dönemi Otizm Tarama Ölçeği (M-CHAT), GaziErken Çocukluk Gelişim Değerlendirme Aracı (GEÇTA) ve BAYLEY III Bebeklerde ve KüçükÇocuklarda Genel Gelişim Ölçeği ile, çocukların dil ve iletişim becerilerini destekleme üzerineetkililiği Türkçe Erken Dil Gelişimi Testi (TEDİL) ile ve son olarak ta programın katılımcıçocukların göz izleme becerileri üzerine etkililiği göz izleme verilerinin incelenmesi aracılığıylagerçekleştirilmiştir. Ek olarak, uygulamaya katılan ailelerin program uygulamaları veprogramın katılımcı çocuklar ve ebeveynler üzerindeki etkileri ve programın sosyalgeçerliliğine yönelik görüşleri yarı yapılandırılmış soruların ve cevapların nitel analizleriaracılığıyla incelenmiştir. Uygulanan bilimsel araştırma projesinin sonuçları, 18-36 ayaralığında olan OSB?li çocukların sosyal uyaranlara yönelmede sergiledikleri atipik gözizleme örüntülerini belirlemede geliştirilen göz izleme protokolü ve veri madenciliğiuygulamalarının etkili olduğunu göstermiştir. Proje bulguları Göz İzleme Temelli ve EbeveynAracılı Ortak Dikkat Becerileri Erken Müdahale Programının katılımcı çocukların ortak dikkatve sosyal iletişim becerilerini desteklemede, genel gelişim düzeylerini desteklemede, dil veiletişim becerilerini desteklemede, OSB semptomlarını azaltmada ve insan yüzlerine dahafazla yönelmelerinde etkili olduğunu göstermiştir. Özetle, bulgular 18-36 ay aralığında olanOSB?li çocuklar için geliştirilen Göz İzleme Temelli ve Ebeveyn Aracılı Ortak Dikkat BecerileriErken Müdahale Programının etkiliğini program sonunda ulaşılan ilerlemelerle açık olarakgöstermiştir. Proje bulguları tartışılmış ileri araştırma ve uygulamalara yönelik önerilere yerverilmiştir.

Suggestions

Öğretim Dili İngilizce Olan Programlara Kayıtlı Öğrencilerin Akademik Yazma Özyeterlikleri: Akademik Okuma, Akademik Sosyalleşme ve Alan İlgisi Üzerine Bir Modelleme Çalışması
Çapa Aydın, Yeşim(2018-12-31)
Bu çalışmada, Üniversite öğrencilerinin İngilizce akademik yazma özyeterlikleri, İngilizce okumaya yönelik ilgileri, İngilizce akademik okuma özyeterlikleri, akademik sosyalleşme ve seçtikleri bölümün alan ilgisi arasındaki ilişkinin yapısal eşitlik modeli ile test edilmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklemini, Ankara ili sınırları içerisinde öğretim dili İngilizce olan İktisadi İdari Bilimler Fakültesine bağlı programlarda eğitimlerini sürdüren lisans öğrencileri oluşturacaktır.
Ortak geçmişe yönelik ebeveyn-çocuk konuşmalarının 60-72 aylık çocukların sürdürülebilir kalkınma konularına ilişkin bellek gelişimine etkisi: Vermikompostlama çalışması
Olgan, Refika(2018-12-31)
Araştırmanın amacı vermikompost ile ilgili etkinlikler sırasında ve sonrasında 60-72 aylık okul öncesi dönem çocukları ve anneleri arasında geçen etkinlikler ile ilgili konuşmaların çocukların organik artıkların geri dönüşümü, kompost döngüsü ve vermikompostlamada role sahip olan kırmızı solucanların ve sürdürülebilirliğin öğrenme üzerine etkisinin incelenmesidir. Araştırma örneklemini Ankara ili sınırları içerisinde bulunan devlete bağlı bir okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 60-72 aylık okul öncesi dö...
Göçmen Öğrenci Uyumu ve Başarısı için Çokkültürlü Öğretmen Eğitimi
Tezgiden Cakcak, Sebahat Yasemin(2018-12-31)
Türkiye’de eğitimlerini sürdüren göçmen çocukları üzerine yapılan çalışmalar göçmen öğrencilerin dilsel-kültürel uyum sorunları yaşadıklarını, okullarında ayrımcılığa ve/ya akran zorbalığına maruz kaldıklarını göstermektedir. Göçmen çocukların Türkiye’ye uyum sağlamaları ve başarılı olmaları için öğretmenlerin bu konuda eğitim almaları büyük önem taşımaktadır. Bu araştırma kapsamında ABD’nin Northern Arizona Üniversitesi’nde öğretmen adaylarına bu alanda eğitim veren Çokkültürlü Öğretmen Eğitimi programı in...
İlköğretim Öğrencilerinin ve Öğretmen Adaylarının Sürdürebilirlik Bilincinin İncelenmesi
Öztekin, Ceren; Şen, Mehmet(2017-12-31)
Bu çalışma, ilköğretim öğrencilerinin ve fen bilgisi öğretmen adaylarının sürdürülebilirliğin üç bileşeni (çevresel, sosyal, ekonomik) ve bu bileşenlerin etkileşimi hakkındaki bilgi ve farkındalık düzeyi ile sürdürebilir kalkınma hakkında ne kadar bilinçli, bilgili olduklarını, tutumlarını ve davranışlarını ortaya çıkarmak üzere planlanmıştır. İki aşamadan oluşan çalışmada öncelikle eğitim alanında sıkça kullanılan çizim tekniğinden faydalanılarak ilköğretim öğrencileri ve fen bilgisi öğretmen adaylarına, s...
Beyin Cerrahi Uzmanlık Eğitimi Öğrencileri için Kesintisiz Mobil Öğrenme Platformu Geliştirilmesi ve Değerlendirilmesi
Aşkun, Cengiz Savaş(2015-12-31)
Bu araştırmanın amacı tıp fakülteleri ile eğitim ve araştırma hastanelerinde yer alan beyin cerrahisi uzmanlık eğitimi programlarındaki araştırma görevlilerinin eğitimlerinin bir parçası olan ameliyatlarda yer almadan önce ilgili ameliyatın gerektirdiği teorik ve pratik bilgileri test edebilmelerine olanak sağlayacak mobil öğrenme ortamı geliştirmek ve geliştirilen bu ortamın etkinliğini değerlendirmektir. Araştırmada önerilen mobil uygulamanın geliştirilmesine olan ihtiyaç beyin cerrahisi uzmanlık eğitmenl...
Citation Formats
S. Özdemir, E. İşeri, Ş. Büyüköztürk, K. Çağıltay, and S. Özdemir, “Göz İzleme Temelli ve Ebeveyn Aracılı Ortak Dikkat Becerileri Erken Müdahale Programının OSB’li Çocukların Sosyal İletişim Becerileri Üzerine Etkisi,” 2018. Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: https://app.trdizin.gov.tr/publication/project/detail/TVRnd05UQXc.