Tasarım aktivizmi olarak katılımcı tasarım ve tasarımcının katılım deneyimi: ODTÜ Asistan Dayanışması örneği

2014-09-12
Süner Pla Cerda, Sedef
Kaygan, Harun
119Anaakım siyasetten kentsel politikaya, eğitimden tasarıma kadar pek çok mecrada tartışıla-gelmiş olan katılım kavramı, “karar alma süreçlerinin paydaşlarla paylaşılması vasıtasıyla de-mokrasinin tesisi” olarak tanımlanıyor. Ancak Bill Cooke ve Uma Kothari’nin tiranlık, Markus Miessen’in ise sahte bir romantizm ve kabus olarak yorumladığı katılım olgusunu, katılan ve katılıma davet edenler arasındaki iktidar biçimini sorgulamadan, muktedirin sunduğu seçe-nekleri “uzlaşma” yanılgısıyla meşrulaştırması şeklinde de okumak mümkün. Tasarım alanına baktığımızda, “kullanıcı odaklılık” ekseninde kullanıcıların karar alma süreçlerine dahil edil-mesi biçimindeki iyimser yaklaşımın baskın olduğunu görüyoruz. Yöntem olarak kullanıcıların küçük ölçekte tasarım ekiplerine dahil olarak bilgileriyle katkıda bulunduğu kurguların ötesine gitmeyen katılımcı deneyimler, rol dağılımı açısından sorgulanmıyor, “meşrulaştırma” eleşti-risinden de nasiplenmiyor; dahası, alternatif yöntem arayışları da pek yaygın değil. Tasarım aktivizmi (Fuad-Luke) yahut politik tasarım (DiSalvo) ile katılımın kesiştiği nokta, hem katılı-mın farklı düzeylerinde katılımcıların rolü, hem de politik bir alanda tasarımın ve tasarımcının rolü üzerine farklı bakış açıları sunabilir. Tasarımcının da bu politik mücadelenin öznesi ve doğrudan parçası olduğu bir alanda, tasarımda katılım ve tasarımla katılımın dönüşümünün de-neyimlenmesi mümkün olacaktır. Bu bildiride, bir tasarımcının bir lisansüstü tasarım dersi kap-samında gerçekleştirilen bir projeyi yürütmesi ve aynı üniversitedeki Asistan Dayanışması’na dahil olması üzerinden katılımın farklı düzey ve biçimlerdeki deneyimleri tartışılıyor.
Ulusal Tasarım Araştırmaları Konferansı 2014: Eğitim, Araştırma, Meslek ve Sosyal Sorumluluk (10 - 12 Eylül 2014)

Suggestions

Tasarım Aktivizmi Olarak Katılımcı Tasarım ve Tasarımcının Katılım Deneyimi: ODTÜ Asistan Dayanışması Örneği
Süner, Sedef; Kaygan, Harun (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2014)
Anaakım siyasetten kentsel politikaya, eğitimden tasarıma kadar pek çok mecrada tartışılagelmiş olan katılım kavramı, “karar alma süreçlerinin paydaşlarla paylaşılması vasıtasıyla demokrasinin tesisi” olarak tanımlanıyor. Ancak Bill Cooke ve Uma Kothari’nin tiranlık, Markus Miessen’in ise sahte bir romantizm ve kabus olarak yorumladığı katılım olgusunu, katılan ve katılıma davet edenler arasındaki iktidar biçimini sorgulamadan, muktedirin sunduğu seçenekleri “uzlaşma” yanılgısıyla meşrulaştırması şeklinde d...
Tasarım Eğitimi Projelerinde Tasarım Araştırmasının Fikir Geliştirmeyle Bütünleştirilmesinde Eğitimcilerle Öğrenciler Arasındaki İşbirliği
Eren, Gizem Hediye; Korkut, Fatma; Burgazlı, Levent (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2016)
Tasarım eğitimi projelerinin erken aşamalarında gerçekleştirilen tasarım araştırması, öğrencilerin tasarım problemlerini yaratıcı bir şekilde ele almaya hazırlanmasında önemli bir rol oynar. Bir eğitim projesinde tasarım süreci, öğrencilerin eğitimcilerle birlikte katettikleri bir süreç olmasına rağmen tasarım araştırması ve fikir geliştirme ile ilgili yöntemler, daha çok öğrencilerin kullanımına yöneliktir; eğitimciler ve öğrenciler arasındaki iş birliğinin etkisi ve rolü çoğunlukla ihmal edilir. Acemi tas...
Toplumsal Sorunlara Odaklanan Ana Tasarım Yaklaşımlarının Derlenmesi
Akdur, Selin Gürdere (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2016)
Tasarımın sosyal sorumluluk boyutuna olan ilginin kökleri derin olmakla birlikte, kavram özellikle son on yılda artan bir ilgiyle daha fazla öne çıkmaya başlamıştır. Buna paralel olarak, alanı kapsayan tartışmalar da artış göstermiş, özellikle kavramın adlandırılması ve kapsamı konusundaki fikirler çeşitlenmiştir. Tasarımın toplumları ve sistemleri dönüştürücü gücüne olan ortak inançla, tasarımcıların sosyal sorumluluklarını hatırlatarak konuyu vurgulayan öncülerin, kavramı benzer amaçlarla fakat farklı yak...
Çalıştay 4. Disiplinler Arası Tasarım Deneyimi: Türkiye’deki Mültecilerin Geçici ve Kalıcı Yaşamları için Tasarım Fikri Geliştirme Çalıştayı
Yılmaz, Aslıhan (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2016)
Bu çalıştay, endüstri ürünleri tasarımı lisans öğrencilerinin, tasarım disiplininin doğal dinamiği olan tasarım metodolojisini lisans eğitiminin odaklandığı ‘nesne’ tasarlamanın dışında kullanmaya yönelik bir deneyim atölyesidir. Bu deneyim atölyesi, değişen dünya düzeninde gelişen tasarım uygulamalarının farklılıkları ve benzerlikleri dönüştürerek tanımladığı yeni tasarım alanlarından ‘sosyal tasarım, toplumsal yenilik için tasarım’, ve yenilikçi fikirlerin etkinliğini artıran ‘servis tasarımı, kullanıcı d...
Dijital Portfolyo: Sayısal Ortamda Geliştirilen Endüstri Ürünleri Tasarım Sürecinin Dokümantasyonuna Yönelik Uygulama.
Şener Pedgley, Bahar(2013-07-01)
Öğrencilerin konvansiyonel çizim becerilerini sayısal ortama aktarmasına ve sayısal ortamda geliştirilen öğrenci projelerinde tasarım sürecinin etkili dokümantasyonuna katkıda bulunacak olan ‘Dijital Portfolyo’ projesi, aynı zamanda Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümünde akademik personel, öğrenci, projelere danışmanlık veren uzman ve firmalar arasında, tasarım sürecine ait bilgi paylaşımını ve iletişimi güçlendirmeyi amaçlamaktadır. Araştırma, içeriği ve ele aldığı problemler çerçevesinde özellikle Endüstri ...
Citation Formats
S. Süner Pla Cerda and H. Kaygan, “Tasarım aktivizmi olarak katılımcı tasarım ve tasarımcının katılım deneyimi: ODTÜ Asistan Dayanışması örneği,” Ankara, Türkiye, 2014, p. 119, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://utak.id.metu.edu.tr/files/2014/10/UTAK2014_BildiriKitabi.pdf.