Levant Baseni'nin yüzey suyu sıcaklığı'ndaki yakın zamanlı ısınma eğilimleri

2016-01-01
Akpınar, Anı
Fach, Bettina A
Arkın, Şadi Sinan
Oğuz, Temel
Salihoğlu, Barış
Deniz Suyu Yüzey Sıcaklıkları (DYS) bütün dünyada artış göstermekte olup, Akdeniz’de yapılan çalışmalar, bu bölgede de DYS’leri arttığına işaret etmektedir. DYS’ler karışım olayları ve Akdeniz’in genel akıntı sistemi üzerinde kritik bir rol oynamakta ve dolaylı olarak ta ekosistemin işleyişi ve biojeokimyasal döngüler üzerinde de muhtemel etkileri olmaktadır. Bu çalışmada, Akdeniz’in ısınma trendleri (eğilimleri) DYS verileri kullanılarak incelenmiştir.1982-2012 zaman aralığı için günlük olarak DYS verileri (AVHRR Pathfinder v5.2, uydu gece geçişi)edinilmiş, düşük kaliteli pikseller analizden çıkarılmış ve son olarak günlük verilerin ortalamaları alınarak toplamda 372 aydan oluşan aylık veri setine çevrilmiştir. Levant DYS’sinin zamansal ve bölgesel değişkenliğinin belirlenmesi için Ampirik Ortogonal Fonksiyon (EOF) analizi yapılmıştır. DYS’nin doğrusal trendleri (eğilimleri) ve anomalileri (DYSA) hesaplanmıştır. DYS’nin birinci EOF modu toplam değişkenliğin ~%92’sini açıklamakta olup sezonsal döngüye sahiptir. Yıllar arası ve on-yıllı değişkenlilerin anlaşılması için DYSA veri seti oluşturulmuş ve alçak geçirgen filtre (low-pass filter, 12 aylık hareketli ortalama) uygulanmıştır (buradan itibaren F-DYS olarak geçmektedir.) F-DYS’nin EOF analizi, birinci modun toplam değişkenliğin %87’sini açıkladığını ve Levant Baseni’nin ana akıntı sistemi özelliklerini temsil ettiğini ortaya çıkarmıştır. F-DYS’nin zamansal değişiminde, 1998’e kadar negatif anomaliler, 1998’den sonra ise pozitif anomaliler görülmüştür. Birinci bölgesel EOF modunda görülen oluşumlar ve 1982- 2012 zaman aralığında her piksel için trend(eğilim) hesaplanmasıyla oluşturulan trend haritasındaki oluşumlar birebir benzerlik göstermektedir. En yüksek ısınma oranları, Rodos Girdabı, Iera-Petra, Mersa-Matruh ve Latakia(Lazkiye) girdap(eddy) bölgeleri ve Antalya baseninde görülmüştür. 1982-2012 yılları arasında Levant Baseni deniz yüzey sıcaklığının gösterdiği genel ısınma eğilimi 0.006oC/yıl olarak bulunmuş olup, bölgesel olarak 0.005-0.008oC/yıl aralığında değişmektedir. İklimsel salınımların Levant Baseni deniz yüzey sıcaklığına olan etkilerini görmek amacıyla Kuzey Atlantik Salınımı (NAO) ve Doğu-Atlantik Batı-Rusya (EA-WR), indeksleriyle olan ilişkisine bakılmıştır. F-DYS, NAO ile 1 ay gecikmeli olarak negatif korelasyon göstermiş, EA-WR indeksi ile de bir ay gecikmeli olarak negatif korelasyon göstermiştir. Bu durum, Levant Baseni’nin iklimsel salınımlara Karadeniz’den farklı bir yanıt verdiğini önermekte olup EA-WR’nın Karadeniz DYS’si üzerinde daha etkin olduğuna işaret etmektedir.
Türkiye Deniz Bilimleri Konferansı, (1 Ocak - 31 Aralık 2016)

Suggestions

Karadeniz’in Yüzey Suyu Sıcaklığı’ndaki Yakın Zamanlı Isınma Eğilimlerinin Uzaktan Algılama İle Çıkarımı
Akpınar, Anıl; Fach, Bettina A; Arkın, Şadi Sinan; Oğuz, Temel; Salihoğlu, Barış (2016-01-01)
Birçok çalışma, Karadeniz’de dahil olmak üzere, bütün dünyada Deniz Yüzey Sıcaklıklarının (DYS) arttığını göstermektedir. DYS’lerin soğuk su oluşumu, karışım olayları ve Karadeniz’in genel akıntı sistemi üzerinde kritik bir rolü vardır. Dolayısıyla da ekosistemin işleyişi ve biojeokimyasal döngüler üzerinde de muhtemel etki oluşturmaktadır. Bu çalışmada, Karadeniz’in ısınma trendleri (eğilimleri) DYS verileri kullanılarak incelenmiştir.1982-2012 zaman aralığı için günlük olarak DYS veri...
Levantin baseni pikoplankton (Heterotrofik bakteri ve cyanobakteri) içerik ve dinamikleri
Tuğrul, Süleyman; Uysal, Zahit; Yıldız, Ç. Yeşim(2004)
Levantin baseni kıta sahanlığı sularında bir yıl süre ile aylık aralıklarla üç istasyonda pikoplankton (heterotrofik bakteri ve cyanobakteri) içerik ve dinamikleri çalışıldı. Bu grubun ortam kimyasal ve fiziksel parametreleri ile zaman ve yer boyutlarında ilişkileri irdelendi. Sahanlık suları genelde dinamik bir yapı sergilemekte, kış dönemi dikey karışımlar su kolonunda mevcut besin tuzları derişimi ve askı yük dağılımım direkt etkilemektedir. Kış dönemi bakteri populasyonu azalmış ve su kolonunda homojen ...
Karadeniz'de ağır metal kirliliği
Ünsal, Mustafa; Çağatay, Namık; Bekiroğlu, Yılmaz; Kıratlı, Nur; Alemdağ, Nigar; Aktaş, Muammer; Sarı, Erol(1998)
Bu rapor, Türkiyenin doğu ve bat Karadeniz kıyılarında cıva, bakır, kurşun, kadmiyum ve çinkonun karasal kaynaklarım belirlemek amacıyla yapılan çalışmaların sonuçlarını içermektedir. Bunun için doğu Karadeniz'de 6 kaynak ve 4 referans istasyonundan Ağustos, Ekim ve Aralık aylarında alınan midye ve sediman örneklerinde, batı Karadeniz'de 2 karnak ve 2 referans istasyonundan Aralık ayında alınan sediman ve deniz suyu örneklerinde adı geçen bu metaller ölçülmüştür. Elde edilen sonuçlara göre doğu Karadeniz'de...
Karadeniz' de yaşayan Mnemiopsis' in solunum yoluyla harcadığı enerji miktarının belirlenmesi
Kıdeyş, Ahmet Erkan(1996)
Bu çalışmada Karadeniz'e 1980'li yılların sonunda Atlantikten kazara taşınan ktenofor Mnemiopsism oksijen tüketimi değişik sıcaklıklarda tesbit edildi. Oksijen tüketiminin Mnemiopsis'in vücut hacmi ile orantılı olarak arttığı gözlendi. Mnemiopsis'te kuru ağırlık (mg) ile oksijen tüketimi (R; $\mu$ l birey^{-1} saat^{-1}$ ) arasındaki ilişki 20 °C için; Log10 R = 0.46 + 0.86 Kuru Ağırlık, ve 8 °C için; Log10 R = 0.46 + 0.86 Kuru Ağırlık, denklemleri ile tanımlandı. Karadeniz'de Mnemiopsis'in boy dağılımı...
Karadeniz Kıyılarında Deniz Kaynaklı Doğal Afetlerin Modellenmesi için Yeni Araçlar ve Risk Değerlendirmesi
Yalçıner, Ahmet Cevdet; Güler, Işıkhan; Ergin, Ayşen; Özyurt Tarakcıoğlu, Gülizar(2016)
Karadenizde, kapalı bir havza olmasına rağmen, aşırı şiddetli fırtınalar ve fırtınakabarmaları, tsunami, ender dalgalar ve hortumlar periyodik olarak görülmektedir. Ekstremfırtınaların frekansında son yıllarda artış olduğu düşünülmektedir. Projenin genel amacı, doğalafetlerle (tsunami, fırtınalar ve ender dalgalar) ilişkili olan uzun dönemli dalgaları modellemekve kıyıda yarattıkları etkileri yeni araçlar ve sayısal analiz teknikleri ile çalışılmış ve yeniyazılım ve araçlar üretilmiştir. Fırtına kabarmasını...
Citation Formats
A. Akpınar, B. A. Fach, Ş. S. Arkın, T. Oğuz, and B. Salihoğlu, “Levant Baseni’nin yüzey suyu sıcaklığı’ndaki yakın zamanlı ısınma eğilimleri,” presented at the Türkiye Deniz Bilimleri Konferansı, (1 Ocak - 31 Aralık 2016), 2016, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/88157.