Date

2021-10-21

Author

Pinar, Ekin

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

469
views

0
downloads

Cite This

Bu bildiri minör bir sinemasal biçim olan ‘duyusal etnografik film’ kavramını Türkiye’deki belgesel sinema üretimi üzerinden ve yerellik ve evrensellik arasındaki gerilim temasını eksen alarak incelemektedir. Klasik ve geleneksel görsel etnografik pratiklerin sebep olduğu güç hiyerarşisine karşı çıkan bir yöntem olarak ortaya çıkan duyusal etnografik sinema, kuramını ortaya atan Lucien Castaing-Taylor’a göre, belirli biryer ve zaman bağlamına vurgu yaparak, bu bağlamdaki hem görüntülenen hem de görüntüleyen öznelerin bedensel ve duygusal (affective) deneyimlerini yansıtırken, bir taraftan da seyircide de benzer bir duyusal deneyim oluşturmayı amaçlar. Duyusal etnografik filmlerin en önemli özelliklerinden birisi, insanı merkezlerine oturtmayan ve sinemasal araçları da içine alan teknolojileri, yerel habitatı ve bu habitatı oluşturan nesne, bitki, hayvan ve insanları eşitlikçi bir çerçeveden ele alan yöntemleridir. Bu bakımdan duyusal etnografinin doğa ve kültür arasında oluşturulan yapay zıtlığa ve insanı eksen alan düşünce biçimlerine karşı çıkan yeni maddeselcilik felsefesine yakın durduğu söylenebilir. Kendilerini duyusal etnografik olarak tanımlamasalar da Türkiye’de üretilmiş Sırtlarındaki Hayat (Yeşim Ustaoğlu, 2004) ve Demsala Dawî Şewaxan (Son Mevsim Şavaklar, Kazım Öz, 2009) gibi bazı belgesel sinema örnekleri de yerel bir kültürün pratiklerini beden, duyu ve duygulara yaptıkları vurgu ile incelemeleri bakımından bu kategoriye yakınlık gösterirler. Bildiri bu iki belgeselin yerellik ve evrensellik kavramları arasındaki gerilimi ortaya koymaları açısından, özellikle de küreselleşme ve neoliberal ekonominin hüküm sürdüğü bu dönemdeki, önemlerine vurgu yapar. Bu gerilimi daha iyi ortaya çıkarmak adına bildiri, Sırtlarındaki Hayat ve Demsala Dawî Şewaxan’ı, Sweetgrass (Lucien Castaing-Taylor ve Ilisa Barbash, 2009) ve Leviathan (Lucien Castaing-Taylor ve Verena Paravel, 2012)’la beraber ele alarak karşılaştırmalı olarak analiz eder. Evreni bütüncül bir şekilde, nesne perspektifinden ve derin zaman ekseninde ele alan yeni maddeselciliğin etkileri bu filmlerde ortak bazı eğilimler ortaya koyarken, bir taraftan da yerel bağlama, pratiklere, dillere ve bu bağlamı oluşturan aktörler arasındaki bağlamla ilgili olarak ortaya çıkan ilişkilere yapılan vurgu her filmi kendine özgü kılmaktadır.

URI

https://hdl.handle.net/11511/94488
http://www.tfayy.org/2021_XXI_oezetler.html

Collections

Department of Architecture, Conference / Seminar