Endüstriyel Tasarım Eğitiminde ‘Açık-Kaynak-Tasarım’ Yönteminin Stüdyo Derslerine Uyarlanma Örneği

2014
Ovacık, Mine
Merter, Sevi
Gençtürk, Selin
Geleneksel tasarım eğitimine eleştirel bir gözle baktığımızda; temelinde, stüdyo kritikleri, jüri değerlendirmesi ve sonuçta eğitmenin not verdiği, hiyerarşik, demokratik olmayan bir eğitim ilişkisi görüyoruz. Bu hiyerarşinin, öğrencileri edilgenleştiren bir etkileşim biçimi olduğunu düşünüyoruz. Bu etkileşimde, öğrencinin, eğitmenin etkenliğine ve dersin gereklerine, not sistemine bağımlı kaldığını ve edilgenleştiğini izleyebiliyoruz. Bu hiyerarşik ilişkinin olumsuz bir öğrenci psikolojisi yaratığını; kavrayışın, katılımın, yaratıcılığın, sorgulamanın ve üretkenliğin bastırıldığını gözlemliyor ve deneyimliyoruz. Son yıllarda, ortak yaratıcılık (collective creativity) ve açık-kaynak tasarım (open-source design) yöntemleri, tasarım eğitimi almamış kişilerin katılımıyla tasarım sürecini demokratikleştiren yeni bir yapı olarak tasarım pratiğinde hızla yerini alıyor. Tasarımcının, ürünü kullanıcı için tasarladığı ve ürettirdiği, tek yönlü klasik tasarım sürecinin hiyerarşik yapısını eleştirerek ortaya çıkan bir oluşum deneniyor. Bu yöntemde, tasarımcı olmayanların tanınmamış, konuşulmamış veya duyulmamış duygu, düşünce, ihtiyaç ve taleplerinin çeşitli araç ve metotlarla paylaşılarak sürece dahil edildiği tasarım uygulamaları gerçekleşiyor. Bu çalışmanın amacı, demokratik yapıya sahip açık-kaynak tasarım yönteminin, tasarım eğitimine uyarlandığında eğitime nasıl bir katkı sağlayabileceğini araştırmaktır. Bu amaçla çalışma, gerçekleştirilmiş bir üniversite-sanayi işbirliği, ikinci sınıf ürün tasarımı stüdyosu projesinin sürecini ve sonuçlarını değerlendirerek konuyu tartışmaya açar. Fikir geliştirme süreci, eğitmenler, öğrenciler ve firma ekibinin ortak katılımıyla, stüdyo içinde yüz yüze ve stüdyo dışındaysa bir sosyal medya kanalında, kapalı bir grupta yürütülmüştür. Tasarım fikirleri ortak bir havuzda toplanmış ve seçilen fikirler tasarım sürecinde stüdyoda birlikte geliştirilmiştir. Sonuç olarak, stüdyo eğitimini demokratikleştirme çabasıyla denenen “bir açıkkaynak tasarım stüdyosu” modelini oluşturan projenin, amacı, hedefleri, araştırma ve tasarım süreçleri, iletişim, değerlendirme ve not ölçütlerini kapsar ve açık-kaynak tasarım stüdyosu için yapılacak ileri çalışmalar üzerine önerileri tartışmaya açar.

Suggestions

Endüstriyel Tasarım Eğitiminde Temsil Araçlarının Kullanımı ve Proje Geliştirme Süreci Üzerine Değerlendirme
Karadoğaner, Alper; Börekçi, Naz Ayşe Güzide Z. (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2018)
Endüstriyel tasarım eğitiminde, tasarım öğrencilerinin projelerini etkileyen çeşitli faktörler bulunmaktadır. Ürün geliştirme sürecinde kullanılan temsil araçları (çizim, yazı, grafik, taslak maket, üç boyutlu model ve benzeri) tasarım projelerinin gelişiminde önemli rol oynamaktadır. Kullanılan bu temsil araçları, süreçte birbirlerini desteklemekte, tasarım projelerinde geliştirilen ürünlerin özelliklerinin (ürün formu, ürün mekanizması, kullanıcı arayüzü ve benzeri) gelişim sürecini ve masa kritiklerini f...
Endüstriyel Tasarım Eğitiminde Temsil Araçlarının Kullanımı ve Proje Geliştirme Süreci Üzerine Değerlendirme
Umulu, Sıla; Korkut, Fatma (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2018)
Kullanıcı olarak çocuklar ve onlar için ürün tasarlayan yetişkinler olarak tasarımcılar, dünyayı farklı biçimlerde deneyimlemenin yanı sıra farklı entelektüel niteliklere sahiptirler. Bu nedenle, çocukların tasarım sürecine katılımcı olarak davet edilmesi, bu özel kullanıcı grubu hakkında bir anlayış geliştirmek açısından önem taşır. Bu çalışma, endüstriyel tasarım eğitiminde tasarım sürecinin erken aşamalarını ele almaktadır ve çocukların ihtiyaç ve tercihlerini anlamalarında endüstriyel tasarım lisans öğr...
Endüstri Ürünleri Tasarımı Eğitiminde Zaman Temelli Görsel Anlatımın Algısal Etkileri
Özgen Koçyıldırım, Dalsu; Coşkun, Aykut; Bakırlıoğlu, Yekta (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2014)
Zaman temelli anlatımlar (hareket aracılığıyla zaman sürecinde değişimi görünür kılan anlatımlar), izleyicinin dikkatini çekmek ve etkin bir iletişim sağlamak için, başta reklamlarda olmak üzere farklı sektör ve ortamlarda, artan bir yaygınlıkta kullanılmaktadırlar. Bu anlatımların etkin olmalarının başlıca nedenleri hareket unsurunun evrimsel olarak algısal üstünlük sağlaması ve hikaye kullanımının insan iletişiminde temel bir unsur olmasıdır. Film ve animasyon gibi zaman temelli görsel anlatımlar, sağladı...
Endüstriyel Tasarım Öğrencilerinin Tasarım Öge ve İlkelerini Yansıtması Üzerine Bir Durum Çalışması
Kapkın, Engin; Kapkın, Zeynep Baskıcı (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2016)
Temel tasarım, çağdaş tasarım eğitiminde genelde ilk yılda yer alan ve kökleri Bauhaus geleneğine dayanan giriş dersidir. Dersin temel programını doğal ve yapay olgularda var olduğuna inanılan tasarım öge ve ilkeleri oluşturur. Bu derste tasarımın temel bilgi, beceri ve vizyonu aktarılır, ve öğrencilerden bu birikimi eğitimleri süresince uygulamaları beklenir. Öğrenciler bu kavramları kullanarak görsel çözümler üretir ve sunar. Sunumun ortak bir dili sözel veya yazılı olarak yansıtması tartışma fırsatının o...
Endüstriyel Tasarım Eğitiminde Kapsayıcı Tasarım İçin Bir Yöntem Önerisi
Aydın, Merve; Maralcan Gülmen, Meltem (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2020)
Bildiriye konu olan çalışmanın amacı, kapsayıcı tasarım yaklaşımını ürün tasarımı sürecine entegre ederek lisans seviyesinde bir tasarım stüdyosunda uygulamak üzere bir yöntem öner mek ve bu yöntemin etkinliğini incelemektir. Bu çalışmada, Steinfeld ve diğerleri (1979) tara fından konut yaşam standartlarıyla ilgili erişilebilirlik konularının incelenmesi için geliştirilen ve bir insanda görülebilecek sağlık durumlarını A harfinden N harfine kadar 15 başlık altında sınıflandıran bir ideogramı da içeren En...
Citation Formats
M. Ovacık, S. Merter, and S. Gençtürk, “Endüstriyel Tasarım Eğitiminde ‘Açık-Kaynak-Tasarım’ Yönteminin Stüdyo Derslerine Uyarlanma Örneği,” Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Amfisi, 2014, p. 107, Accessed: 00, 2022. [Online]. Available: https://utak.metu.edu.tr/files/2014/10/UTAK2014_BildiriKitabi.pdf.