Türkiye' de biyokütleden temiz enerji eldesinin araştırılması

Download
2004
Atımtay, T. Aysel
Topal, Hüseyin
Bu çalışmada, Türkiye'de orman endüstrisi, gıda endüstrisi ve tarım artıklarından kaynaklanan biyokütlenin bir envanteri çıkarılmış, ve bu artıkların 1990-2000 yılları arasında nasıl bir değişiklik gösterdiği ortaya koyulmuştur. Daha sonra seçilen artıkların kabarcıklı ve dolaşımlı akışkan yatakta yanma karakteristikleri incelenmiş, özellikle emisyonları en aza indirecek yanma koşullarının ne olduğu tesbit edilmiştir. Yakılması denenen biyokütleler zeytinyağı endüstrisi artığı olan prina, meyve suyu endüstrisi artığı olan kayısı ve şeftali çekirdekleri, ayçiçeği ve pamuk yağı endüstrisi artıkları olan ayçiçeği posası ve pamuk çiğidi posasıdır. Bu artıkların yanma özellikleri, Türkiye' de en çok kullanılan linyit kömürlerinden biri olan ve ağırlıkça %1.8 kükürt içeren kömürün aynı sistemde yanması ile karşılaştırılmıştır. Ayrıca, artık olarak kullanılan biyokütlenin tek olarak yakılması yanında, kömürle değişik oranlarda karışımları hazırlanmış, yine bu karışımların değişik koşullar altında yanma özellikleri ve emisyonları incelenmiştir. Biyokütlenin yanma özelliklerinin incelendiği Kabarcıklı Akışkan Yataklı (KAY) yakma sistemi 102 mm iç çapında ve 900 mm yüksekliktedir. Yakma deneyleri sırasında sürekli olarak $CO, CO_2, SO_2, NO_x$ ve toplam hidrokarbon $(C_mH_n)$ emisyonları ölçülmüştür. Deney parametreleri (fazla hava oranı, akışkanlaşma hızı ve yakıt besleme hızı) değiştirilerek farklı kirleticilerin emisyonlarındaki değişimler izlenmiştir. Emisyon değerleri standartlarla karşılaştırılmış ve yanma verimleri hesaplanmıştır. Deneylerde kullanılan Dolaşımlı Akışkan Yatak (DAY) sistemi ise 125 mm çapında, 1800 mm yüksekliğindedir. Bu sistemde de KAY sisteminde kullanılan parametrelerin emisyonlar üzerindeki etkileri incelenmiştir. Yakma testleri sonunda, biyokütle içindeki uçucu maddelerin çok kısa sürede uçuculaştığı ve bu uçucuların çoğunlukla yatağın üst kısmında yandıkları gözlenmiştir. Yatakta ve yatağın üst kısmında ölçülen sıcaklık profilleri bu olayı doğrulamaktadır. Biyokütlenin kömür ile karıştırılarak beraberce yakıldığı deneylerde de, karışımdaki biyokütle oranı arttıkça yanma daha çok yatağın üst kısımlarındaki hacimde (freeboard) gerçekleşmektedir. Karışımdaki biyokütle oranı arttıkça, yanma gazlarındaki CO ve $(C_mH_n)$ emisyonlarında da önemli bir artış gözlenmiştir. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlara göre, KAY sisteminde yanma verimleri kömür için %98.8-%99.1, şeftali çekirdekleri için %96.0-%97.5, kayısı çekirdekleri için ise %93.4-%96.3 arasında değişmektedir. Kömür yakıldığında CO emisyonu çok az olmasına rağmen biyokütle yakıldığında ikincil hava ihtiyacını ortaya çıkaran yüksek CO ve $(C_mH_n)$ emisyonları oluşmuştur. Kömürün SO2 emisyonu 2400-2800 mg/Nm3 civarında iken çalışmada kullanılan biyokütle yakıtları için SO2 emisyonu sıfırdır. Yapılan tüm yakma deneylerinde $NO_x$ emisyonları, Türk Hava Kalitesi Kontrolü Yönetmeliği (1986) tarafından belirlenen sınır değerlerin altındadır. Biyokütlenin linyit kömürü ile beraber yakılmasında, karışıma ağırlıkça %0'dan %100'e kadar değişen oranlarda biyokütle katılmıştır. Yakıt karışımına ağırlıkça %25, %50 ve %75 biyokütle eklenme oranları için DAY sisteminde elde edilen verimler sırası ile %96.6-98.7, %94.9-98.5, %92.6-98.7 değerleri arasında değişmektedir. Bu çalışmada elde edilen sonuçlar biyokütle olarak tanımlanabilen gıda ve meyve suyu endüstrisinden çıkan artık maddelerin kömürle karıştırılarak kabarcıklı ve dolaşımlı akışkan yatakta yakılabileceğini, ve küçük ve orta ölçekli fabrikalarda temiz enerji eldesi için kullanılabileceğini göstermiştir. Yakılan artıkların biyokütle enerjisi olarak linyit kömürü ile rekabet edebilecek bir enerjiye sahip olduğu ve bu maddelerin yakılması için akışkan yatak sisteminin, özellikle Dolaşımlı Akışkan Yatak sisteminin biyokütleden yakılarak enerji elde edilmesi için çok uygun bir sistem olduğu gösterilmiştir.

Suggestions

Türkiye'de Balıkçılık Kaynaklarının Optimum Yönetimi İçin Piyasa Tasarımı
Küçükşenel, Serkan(2010-12-31)
Bu projede, Türkiye'de balıkçılık sektöründeki iç dinamikler göz önünde bulundurularaktan balıkçılık kaynaklarının optimum yönetimi için, kota sistemine dayalı, ve finansal piyasa araçlarını kullanan bir mekanizma tasarımı yapmaktır. Yapılacak olan bu çalışmanın faydaları iki ana başlık altında toplanabilir. Öncelikle, bu proje Türkiye'de balıkçılık sektöründe sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması için gerekli altyapının oluşturulması ve bu süreçte kullanılabilecek politika ve stratejik seçeneklerinin geliş...
Opportunities and barriers for the application of solar heat for industrial processes technologies to Turkish industrial parks
Akdemir, Sevgi Deniz; Baker, Derek Keıth; Kurt, Zöhre; Department of Earth System Science (2021-1-14)
Establishing alternative energy sources is one of Turkey's main goals, as stated by the Eleventh Development Plan (2019-2023). Therefore, understanding the possibility of applying such options is a need in the field. The thesis focuses on identifying the non-technical barriers and solar heat opportunities for industrial processes (SHIP) in Turkish industrial parks (IP). The thesis is expressly framed to support the definition of a European Common Research and In...
Türkiye deki Toprak Neminin NOAH Hidrolojik Yeryüzü Modeli İle İncelenmesi
Bulut, Burak; Yılmaz, Mustafa Tuğrul; Sönmez, İbrahim; Şorman, Ali Ünal (2014-09-18)
Ülkemizde ve dünyada sosyoekonomik açıdan büyük maliyetlere sebebiyet veren tarımsal kuraklığın incelenmesi, bu doğal afetin niteliklerinin (şiddet, süre, etki alanı) anlaşılması ve mümkün olan tedbirlerin araştırılması açısından çok kritiktir. Tarımsal kuraklığı gözlemlemede kullanılan en önemli parametrelerden birisi olan toprak nemi farklı metotlar kullanılarak elde edilebilir. Toprak nemi verilerinin en yaygın, tutarlı ve güvenilir olanlarından birisi ise hidrolojik modellerden elde edilenleridir. Hidro...
Türkiye’de İç Borçların İktisadî Etkilerinin VAR Tekniğiyle Analizi
Özgen, Ferhat Başkan; Güloglu, Bülent (Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Ankara, Turkey), 2004-6)
Bu makalede 1988:12-2003:4 döneminde iç borçlarla diger belli başlı makroekonomik değişkenler arasındaki nedensellik ilişkileri sınanmış, ilişkilerin yönü ve büyüklüğü, VAR tekniğiyle belirlenmeye çalışılmıstır. VAR tekniğinden elde edilen etki-tepki fonksiyonları, Monte Carlo simülasyonu kullanılarak iyileştirilmistir. Çalışma sonuçları, iç borçlar üzerinde en önemli değiskenin merkez bankası parası olduğunu göstermektedir. Faiz oranı, döviz kuru, faiz dışı bütçe harcamaları da iç borçlar üzerinde etkili o...
Türkiyede Büyük Teleskoplar İçin GIS Kullanılarak Yer Seçimi Çalışması
Aksaker, Nazım; Yerli, Sinan Kaan; Erdoğan, Mehmet Akif; Erdem, Erdi; Kaba, Kazım; Aslan, Zeki; Bakış, Volkan; Demircan, Osman; Eker, Zeki; Evren, Mustafa Serdar; Keskin, Varol; Küçük, İbrahim; Özdemir, Tuncay; Özışık, Tuncay; Selam, Selim Osman (2020-12-11)
Bu çalışmada Türkiye'de potansiyel gözlemevleri için yer seçimi çalışmaları Çok Kriterli Karar Analizi {\itshape (ÇKKA)} ve Coğrafi Bilgi Sistemleri {\itshape (CBS)} içerisinde uydu görüntüleri kullanılarak yapılmıştır. Bulutluluk, Sayısal Yükseklik Modeli, Yapay Işıklılık, Yoğuşabilir Su Buharı miktarı, Aerosol Optik kalınlığı ve rüzgar hızı katmanları CBS içerisinde çalışıldı. ÇKKA'nın sonucu olarak Türkiyedeki en uygun yerlerin güney batıdan kuzey doğuya çizilen bir doğrunun doğu kısmında olduğu belirlen...
Citation Formats
T. A. Atımtay and H. Topal, “Türkiye’ de biyokütleden temiz enerji eldesinin araştırılması,” 2004. Accessed: 00, 2020. [Online]. Available: https://app.trdizin.gov.tr/publication/project/detail/TlRnNU5qWT0.