Date

2015-12-31

Author

Topal, Çağatay
Akgün, Recep

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

277
views

0
downloads

Cite This

Bu projenin amacı üç temel belirleyici öğe üzerinde şekillenmektedir. Bunlardan birincisi uluslararası göç hareketlerinin önemli bir uğrağı olan Türkiye’nin, 2000’li yıllardan itibaren artan sayıda mülteci nüfusuna misafir ülke olarak sınırlarını açması ve başta 1951 Cenevre Sözleşmesi olmak üzere taraf olduğu uluslararası antlaşmalar çerçevesinde “transit” ülke konumunda olması ve belli yükümlülükler üstlenmesidir. İkinci önemli öğe, Türkiye 2000’li yılların başından bu günlere, Irak’tan, İran’dan, Afganistan’dan ve Afrika ülkelerinden gelen sığınma başvuru sahiplerine, transit bir ülke olarak ikamet izni vermektedir; belli genelgeler ve yasal düzenlemeler kapsamında belli hak ve sosyal hizmetlere erişimlerini mümkün kılmaktadır. Son önemli nokta ise, Türkiye’den sığınma talep eden bu grupların başvurusu hem İç İşleri Bakanlığı tarafından hem de Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) Türkiye ofisi tarafından paralel olarak değerlendirilmesidir. BMMYK Türkiye ofisinin mülteci olarak tanımladığı başvuru sahiplerinin “güvenli üçüncü ülkeye yerleştirme” politikası kapsamında, Türkiye’ye kota açan Amerika, Avustralya ve Kanada ülkelerinden birine kalıcı olarak yerleştirilmesidir. Bu üç öğenin kompozisyonu altında bu çalışmanın amacı, Türkiye gibi bir transit ülkeden, Amerika gibi bir hedef ülkeye yerleştirilen Irak’lı mültecilerin, bu göç yolculuğu sırasında sosyal hak ve özgürlükleri “mülteci” kimliği altında nasıl deneyimledikleri sorusu oluşturmaktadır. Türkiye’de sosyal bilimlerde henüz çok fazla görünür olmayan mülteci gerçekliği, bu proje kapsamında bir doktora tezi çalışması olarak, özgün bir sosyolojik değerlendirme sunabilmek için Türkiye ve Amerika karşılaştırması içermektedir. Bu çerçevede, hem transit ülke hem de hedef ülke uygulamalarının öznesi olan mültecilerin bu süreçleri nasıl tecrübe ettiğini anlamak ve mültecilerin hedef ülkedeki sosyal ve iktisadi koşullarının bir analizini, doktora tezi kapsamında yürütmeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda en önemli soru Türkiye’den, Amerika’ya yerleştirilen Irak’lı mültecilere nasıl ulaşılabileceği olabilir. Bu sorunun cevabı çalışmanın gerekçesi olarak da görülebilir. Uzun süre sığınmacılar ve mültecilerle ilgili bir sivil toplum örgütünde çalışan sosyal bilimciler olarak, bu projenin asistanının, profesyonel işi gereği, danışmanlık verdiği birçok mülteci Amerika’ya yerleştirilmiş ve şu an Amerika’da ikamet etmektedir. Dolayısıyla, mültecilerin Türkiye’de geçirdikleri zorlu süreç ve gelecek beklentileri sahada mültecilerle beraber belli noktalarda tecrübe edilmiştir. Özellikle Türkiye’deki iltica sisteminin nasıl çalıştığı, sosyal hizmetlere ve haklara erişimin nasıl mümkün olduğu tecrübe edilen en önemli unsurdur. Bu anlamda Amerika’daki saha çalışması, Türkiye’de kalan ve danışan olarak kendilerine hizmet sağlanan mülteciler aracılığıyla yürütülecektir. Bu kapsamda, sahadaki deneyimin sosyal bilimlere aktarımında hâlihazırda kurulmuş bu güven ilişkisinin bir fırsat olarak değerlendirilmesi; sosyal bilimler alanında önümüzdeki yıllarda daha da görünür ve detaylı bir araştırma sorunsalı olacak, zorunlu göç ve mülteci gerçekliğine önemli bir katkı sağlayacaktır. Bu katkının en önemli yanı uluslararası arenada, zorunlu göçün öznelerinin izlediği göç yolunu ve bu yoldaki deneyimlerini Türkiye ve Amerika özelinde işliyor olması olacaktır.

Subject Keywords

Sosyal Bilimler, Sosyoloji

URI

https://hdl.handle.net/11511/61522

Collections

Department of Sociology, Project and Design