Date

2016-12-01

Author

Gökalp, Gökçe

Metadata

Show full item record

Item Usage Stats

370
views

0
downloads

Cite This

Örgütlerin yaşadığı krizler örgütün amaçları ve varlığını tehdit eden, örgütün risk önleyici önlemlerini yetersiz kılabilecek nitelikte, beklenmedik ve hızlı değişikliklerin söz konusu olduğu ve örgütün ani tepkisini gerektiren, planlama ve karar mekanizmalarını olumsuz biçimde etkileyen, gerilimli durumlar¨ olarak açıklanmıştır. Erdur-Baker’ın (2014) belirttiği gibi, bir durumun kriz olarak nitelendirilmesi için kriz durumunun ardından, göreceli olarak stres yaşanması ve genelde kullanılan başa çıkma yöntemlerinin işe yaramaması gerekmektedir. McFarlane (1999) her kriz durumunun stres yarattığını da söylemektedir. Örgütler, kriz durumlarıyla karşılaştıklarında örgüt zarar görmeden bu durumu atlatabilmek için etkili kararlar vermek durumundadırlar. Çok bileşenli bir kurum olan okullardaki kriz durumları ve kriz anında karar verme de ayrıca ele alınması gereken bir konudur. Okulların günlük yönetimindeki tek kesinlik, hiç bir kesinliğin olmamasıdır (Liou, 2014). Bu nedenle okullardaki idari işler karmaşıklık, öngörülmezlik ve belirsizlik ile karakterize edilmiştir. Çünkü küçük görünebilecek bir olay, okul sistemi içerisinde bir bozukluğa ya da türbülansa neden olabilir (Peterson, 2001). Okul çalışanları ve öğrenciler tarafından sürekli değişen ve kullanılan teknolojinin okul kültürlerine kattığı dinamizm de göz önüne alındığında okul ortamları kriz durumları ile karşılaşmaya çok yatkındır (Liou, 2014). Bu nedenle okullarda krize müdahalede kullanılacak teori, model ya da pratiklerin kriz durumlarının dinamizmine uyumlu olması gerekir. Okul krizleri en genel tanımıyla Seeger (2002) tarafından, okulla ilişkili (okulun içinde ya da dışında gerçekleşmiş olabilir) belirsizlik, karmaşıklık ve aciliyet içeren travmatik olaylar olarak tanımlanmıştır. Okuldaki bir kriz okulun tüm üyelerini, öğrencilerini, çalışanlarını ve öğrencilerin ailelerini kapsar ve bu durum sadece okulun iyi oluşunu değil tüm toplumu etkisi altına alır (Liou, 2009). Dolayısıyla krizler önemli kararların alınarak iyileştirilmesi gereken kritik zamanlardır. Kriz durumları bir yandan belirsizlikler, karmaşıklıklar ve zaman kısıtlamalarını beraberinde getirirken bir yandan da etkili kararlar alınarak krizi en az zararla atlatmayı gerektirmektedir. Bu çelişkiyi göz önüne alarak bu bölümde a) krizin yarattığı stres ve onun etkileri irdelenmiş .a b) karar vermenin tanımı yapılarak farklı karar verme modelleri incelenmiş c) kriz durumlarında karar verme olgusunu kapsayan karar verme kuramları tartışılmıştır. . Karar verme kuramları bağlamında özellikle gerçek (belirsizliklerle dolu vestresli) ortamlarda karar verme süreçlerini irdeleyen “doğal karar verme modeli” incelenerek, bu modelin okullardaki kriz durumlarında karar verme sürecini anlamak için uygunluğu tartışılmıştır. Daha sonra özellikle okul ortamındaki kriz durumlarında stres ve karar verme arasındaki ilişki tartışılmıştır. Son olarak kriz durumlarında doğru kararlar vermek için neler yapılabileceğiyle ilgili bazı öneriler sunulmuştur.

URI

https://hdl.handle.net/11511/72463

Collections

Department of Educational Sciences, Book / Book chapter