Lise matematik öğretmenlerinin modelleme ve modellemenin matematik öğretiminde kullanılmasına yönelik düşünceleri: bir hizmetiçi eğitim programının etkisi

2013-06-01
Matematik veya matematik dışındaki olay veya olgular arasındaki ilişkilerin matematiksel olarak ifade edilmesi, bu olay ve olgular içerisinden matematiksel örüntülerin ortaya çıkarılması süreci (VerschaX el, Greer, & De Corte, 2002) olarak tanımlanan matematiksel modelleme, öğrencilere kazandırılması hedeQ enen temel beceriler arasında önemli bir yere sahiptir (Common Core State Standards Initiative, 2010; TTKB, 2013). Bununla birlikte, öğretmenlerin belli bir konudaki düşünce ve inançları o alandaki uygulamalarını etkileyen en önemli faktörlerden biridir (Pajares, 1992). Bu bağlamda, öğretmenlerin matematiksel modelleme ve kullanımı hakkındaki düşüncelerinin onların sınıf-içi uygulamalarını etkileyen önemli faktörlerden birisi olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı modellemenin matematik öğretiminde kullanımıyla ilgili yaklaşık 10 ay süren bir hizmet-içi eğitim programına (HiEP) katılan, iki farklı liseden toplam 10 matematik öğretmeninin modelleme ve modellemenin matematik öğretiminde kullanılmasına yönelik düşüncelerini belirlemek ve bu düşüncelerin HiEP süresinde nasıl değiştiğini ortaya çıkarmaktır. HiEP kapsamında öğretmenlerle, çalışma öncesinde 5 günlük bir çalıştay, modelleme etkinliklerinin sınıf-içi uygulamalarına yönelik planlama-uygulama-değerlendirme süreçlerini içeren ve her bir öğretmenin üç uygulama yaptığı okul temelli eğitim çalışmaları, yıl ortası ve yılsonu toplantıları yapılmıştır. Öğretmenlerin modelleme ve modellemenin matematik öğretiminde kullanımıyla ilgili düşünceleri program öncesi, yıl ortası ve yılsonunda yapılan yarı-yapılandırılmış bireysel görüşmeler ve odak-grup görüşmeleri yoluyla elde edilmiştir. Veriler, nitel veri analizi çerçevesinde kodlanmış, oluşturulan kodlardan ortaya çıkan temalar kullanılarak raporlanmıştır. HiEP öncesi yapılan görüşmeler sonucunda öğretmenlerin modelleme hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıkları, birçoğunun ilk defa duyduğu modellemenin kullanımıyla ilgili belli bir düşünce oluşturmadıkları görülmüştür. Diğer yandan, öğretmenler modellemenin de dâhil olduğu gerçek hayat problemlerinin, öğrencilerin ilgilerini çekmek veya matematiğin kullanım alanlarını göstermek için kullanılabileceğini ifade etmiş ancak her konuda gerçek hayat problemi bulmanın zor olduğunu belirtmişlerdir. HiEP sürecinde ve sonunda elde edilen verilere göre öğretmenlerin düşüncelerinin; “modellemenin öğrenciler üzerindeki etkisi”, “modelleme kullanımıyla ilgili sınırlılıklar ve zorluklar” boyutlarında toplandığı görülmüştür. Öğretmenler, modelleme sorularının öğrencileri motive ettiğini, matematiğe ilgi duymalarını sağladığını, çözüm sürecinde kendi ürettikleri yöntem ve stratejileri kullanmalarına imkân sağladığını, günlük hayat ile matematiğin ilişkisini fark etmelerini sağladığını, böylelikle öğrencilerin konuyu ezbere değil nedenleriyle anladıklarını ifade etmişlerdir. Öğretmenler ayrıca, modelleme uygulamalarında grup-çalışması yapmanın, grup-içi ve gruplar arası fikir alışverişini sağladığını ve bu sürecin birbirlerinden öğrenmelerine yardımcı olduğunu belirtmişlerdir. Öğretmenler ileriki süreçte, konuya dikkat çekmek, öğrenilen konunun uygulaması, güncel hayatla birleştirme, kalıcı öğrenmenin sağlanması gibi amaçlarla modelleme uygulamaları yapmayı düşündüklerini belirtmişlerdir. Öğretmenler modelleme uygulamalarıyla ilgili sınırlılıkların en fazla müfredat yoğunluğunun yarattığı zaman sıkıntısından kaynaklanabileceğini ifade ederken, öğrencilerin seviyeleri, kendi tecrübe eksiklikleri ve sınav sisteminin modelleme uygulamalarını zorlaştıran etmenler olduğunu belirtmişlerdir. Elde edilen bulguların analizi öğretmenlerin matematiksel modelleme ve kullanımıyla ilgili düşüncelerinin HiEP’na katıldıktan sonra önemli ölçüde değiştiğini göstermektedir. Öğretmenler özellikle uygulama öncesi yapılan modelleme sorusu çözme süreci, toplantı ve bireysel görüşmelerin, bu toplantı ve görüşmelerde modelleme sorusu, öğrencilerin düşünme şekilleri ve uygulama planı üzerinde konuşmanın ve modelleme sorusunu sınıflarında uygulama deneyimlerinin süreçteki gelişimlerine ve düşüncelerine katkısı olduğunu ifade etmişlerdir. Bu çalışmanın sonuçları, uygulanan HiEP’nın öğretmenlerin modelleme ve modellemenin matematik öğretiminde kullanılmasına yönelik inançlarını etkilemesi bakımından önemli olduğunu göstermiştir. Ayrıca, öğretmenlerin modelleme uygulamalarının sınırlılıklarıyla ilgili düşünceleri ülkemizdeki matematik öğretmenlerinin bu uygulamaları sınıf ortamlarına taşımaları konusunda uzun süreli ve yakın desteğe ihtiyaçları olduğuna işaret etmektedir.
Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Sempozyumu, (20 - 22 Haziran 2013)

Suggestions

Matematik öğretmen eğitimcisi yeterlikleri: öğretmenlerin, doktora öğrencilerinin ve öğretmen eğitimcilerinin öncelikleri
Erbaş, Ayhan Kürşat; Kol, Murat; Çetinkaya, Bülent (null; 2017-05-14)
Problem Durumu Teknolojinin hızlı gelişimi ve bilimsel bilginin katlanarak artması toplumsal dinamiklerin, ihtiyaçların ve bireylerde olması gerektiği düşünülen niteliklerin değişmesine neden olmuştur. Esnek ve üretici düşünme, bulduğu çözümü gelecekte nerede kullanacağına dair öngörüye sahip olma, problem çözme, muhakeme etme, disiplinler arası bir yapı ile matematiksel düşünme gibi özellikler sahip olunması beklenen niteliklerin başında gelmektedir. Beklentilerdeki bu değişimler, okullarda verilen matemat...
Matematik öğretiminde matematik tarihinin yeri Türk Portekiz İspanyol ve Fransız matematik öğretmenlerinin görüşleri
Hatısaru, Vesife; Erbaş, Ayhan Kürşat (null; 2012-06-15)
Bu çalışmanın amacı farklı uluslardan (5 Türk, 2 Portekiz, 1 İspanyol ve 1 Fransız) bir grup matematik öğretmeninin, matematik öğretim ve öğreniminde matematiğin tarihinden yararlanılmasıyla ilgili görüşlerini karşılaştırmaktır. Veriler, yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla toplanmıştır. Her bir görüşme ortalama 50 d.k. sürmüş ve video/ses kaydına alınmıştır. Elde edilen veriler çözümlenerek Liu’nin (2003) okul matematiği programlarında matematik tarihinin kullanılması için öne sürdüğü beş neden bağ...
Üniversite öğrencilerinin kurdukları matematik problemlerinin değerler açısından incelenmesi
Bulut, Safure; Aktaş, Fatma Nur (null; 2018-10-04)
Problem kurma, öğrencilerin somut durumlara yönelik olarak yapmış oldukları kişisel yorumları ve bunları anlamlı matematiksel problemler olarak biçimlendirmeyi içeren bir süreçtir(NCTM, 2000). Problem kurma yöntemini kullanarak yapılan değerlendirmeler öğretmene detaylı bilgi vermede etkili bir yoldur (Munroe, 2016). Problem kurma öğrencilerin düşünme süreçlerini, değerlerini, anlayışlarını ve matematiksel yetkinliklerini incelemek için bir değerlendirme aracı olarak da kullanılabilir. Çünkü problem kurma a...
Okul öncesinde süreç odaklı FeTeMM eğitimi: Öğretmen görüşleri
Sadık, Olgun (2019-12-01)
Bu çalıĢmada, kuramsal bir çerçeve kullanılarak okul öncesi öğretmenlerine uygulanan süreç odaklı bir FeTeMM mesleki eğitim semineri hakkında katılımcı öğretmen görüĢlerinin tespit edilmesi amaçlanmıĢtır. Yapılan çalıĢmada nitel araĢtırma tasarımı kullanılmıĢ ve açık uçlu soruların yer aldığı durum tespiti ve eğitim sonrası öğretmen görüĢlerinin sorulduğu iki adet anket uygulanmıĢtır. Elde edilen veriler tematik analiz metodu kullanılarak analiz edilmiĢtir. Elde edilen veriler doğrultusunda ortaya çıkan bul...
Ortaokul Matematik Öğretmen Adaylarının Ondalık Gösterimlerle Çarpma ve Bölme İşlemlerinde Kullandıkları Hesaplamaya Dayalı Stratejiler
Yemen Karpuzcu, Secil; Kandil, Semanur; Işıksal Bostan, Mine (2017-12-01)
Bu çalışmanın amacı ortaokul matematik öğretmen adaylarının ondalık gösterimlerle çarpma ve bölme işlemlerinde kullandıkları hesaplamaya dayalı stratejileri incelemektir. Bu amaçla, öğretmen adaylarının, ondalık gösterimlerle yapılan çarpma ve bölme işlemlerinde ondalık işaretin yerini belirlemeye ilişkin performanslarına, ondalık gösterimlerle çarpma ve bölme işlemlerini yaparken kullandıkları stratejilere ve bu işlemleri yaparken ortaya çıkan hatalarına odaklanılmıştır. Çalışma Ankara’da bir devlet üniver...
Citation Formats
D. Ören Vural, B. Çetinkaya, A. K. Erbaş, C. Alacacı, and E. Çakıroğlu, “Lise matematik öğretmenlerinin modelleme ve modellemenin matematik öğretiminde kullanılmasına yönelik düşünceleri: bir hizmetiçi eğitim programının etkisi,” Trabzon, Türkiye, 2013, p. 82, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/84356.