Akdeniz Kıyısal Bölge Sularında Dökü Alanları Belirleme Kriterleri İskenderun Ve Mersin Körfezi Uygulamaları

2016-06-03
Yücel, Nebil
Tuğrul, Süleyman
Akçay, İsmail
Başduvar, Şehmus
Sadighrad, Ehsan
Tezcan, Devrim
Örek, Hasan
Kıyısal deniz alanları ve iç suları tabanında zaman içerisinde katı malzeme (sediman) birikimi ve sığlaşma olmaktadır. Bu alanlarda ihtiyaç duyulan su derinliğini sağlamak için tabandaki sediman tabakasının taranması, çıkan malzemenin karada veya kıyıdan uzakta uygun deniz ortamına boşaltılması ihtiyacı doğmaktadır. Gelişmiş ülkelerde uygulanan tarama-dökü faaliyeti yönetimi yönetmeliklerinin benzeribiryönetmelik, mevzuatımızda henüz yoktur.Çevre ve Şehircilik Bakanlığı adına bu ihtiyacın karşılanması için, TÜBİTAK’ın desteği ile “Deniz Dip Tarama Uygulamaları ve Tarama Malzemesinin Çevresel Yönetimi” (DİPTAR-111G152) isimli bir KAMAG projesi, Üniversite ve TÜBİTAK-MAM (Gebze) ortaklığı ile yürütülmektedir. Bu çalışmanın temel hedefleri; taranacak katı malzemenin (sediman) sahip olması gereken temel jeo-kimyasal özellikler, organik ve inorganik kirlilik üst sınır değerleri kriterleri tabloları hazırlamak; dökü yapılabilir potansiyel deniz alanları için bilimsel kriterler tablosunun, farklı hidrodinamik ve ekolojik özelliklere sahip denizlerimiz için ayrı ayrı hazırlanmasıdır. Proje uygulaması olarak, mevcut ve yeni saha çalışmaları sonuçlarınıkullanarak,ülkemiz kıyısal bölgelerinde bütünsel (toplu olarak) sağlayan en uygun dökü alanlarının tespiti yapılmıştır. Ayrıca, devam eden dökü faaliyeti alanın izleme yaparak, özel amaçlı katı madde yayılım-çökelme modeli simülasyon sonuçlarının desteklenmesi ve dökü alanı uygunlunun sağlanması projenin hedeflerindendir. Akdeniz bölgesi için hazırlanan dökü alanı kriterlerine(toplam dökü miktarı, kıyıdan uzaklık ve derinlik, akıntı hızı, tuzluluk, biyo-optik özellikler, klorofil-a, besin tuzları, dip oksijen sınır değerleri) göre dökü alanı belirlenmesinin ilk uygulamaları Mersin ve İskenderun Körfezleri’nde yapılmıştır. Bunun için, Körfez sularında geçmişdönemlerde ve proje kapsamında (2014-2015)farklı mevsimlerde yapılan deniz çalışmaları değerlendirilmiş; iç körfez sularında, taslak yönetmelik kriterlerini sağlayan potansiyel dökü alanları belirlenmiştir. İskenderun iç körfez dip sularında, Eylül-Ekim döneminde kısmioksijen eksikliği gözlenmiş ve bu dönemde dökü faaliyetine sınırlama önerilmiştir. Mersin Körfezi’nde belirlenen dökü alanının uygunluğu, halen devam eden dökü faaliyetinin izlenmesi ile çok değişkenli test edilmektedir. İzleme sonuçlarına göre, Mersin iç körfezdeki dökü faaliyeti ile suya yayılan sedimanın dökü sahası içinde tabanda biriktiği, su kolonunda kısa süreli, düşük seviyeli fiziksel ve kimyasal kirlilik yarattığı gözlenmiştir. Elde edilen sonuçlar, taslak halindeki dökü alanı belirleme kriterlerinin uygunluğunu ve yeterliliğini desteklemektedir. Ancak, dökü faaliyetinin sedimandaki bentik yaşam üzerinde yaratığı olumsuz etkinin anlaşılması için sistematik ölçümlere ihtiyaç vardır.
Türkiye Deniz Bilimleri Konferansı (31 Mayıs - 03 Haziran 2016)

Suggestions

Mersin ve İskenderun Körfezi TRIX değerleri ve biyokimyasal parametrelerle değişimi
Tuğrul, Süleyman; Akçay, İsmail; Özhan, Koray (null; 2016-12-23)
Yarı kapalı kıyısal deniz ekosistemleri karasal kaynaklı baskılarla nehir suları ve evsel atıksuların taşımış olduğu organik ve inorganik kirleticilerden olumsuz etkilenmektedir. İskenderun ve Mersin Körfezi kıyısal suları bunun en tipik örneğidir. Özellikle kirletilmiş nehir suları ve evsel atıksu deşarjlarıyla bu iki körfez iç sularına taşınan organik/inorganik besin tuzları ötrofik durumun gelişmesine yol açmış ve körfez ekosisteminin biyokimyasal özellikleri ve ışık geçirgenliğinde çok belirgin olumsuz ...
Mersin Körfezi'nde ihtiyoplankton dağılımı ve bolluğu
Ak-örek, Yeşim; Tuğrul, Süleyman; Örek, Hasan (2016-06-03)
Mersin Körfezi'nde pelajikte yer alan kemikli balıkların yumurta ve larvalarının dağılım ve bolluğunu belirlemek amacıyla25-26 Aralık 2014, 22 Şubat- 3-4 Mart 2015, 30 Nisan 2015 ve 22 Ekim 2015 tarihlerinde R/V Bilim-2 araştırma gemisi ile örneklemeleryapılmıştır.Vertikal ihtiyoplankton örneklemeleri; çapı 70 cm, ağ uzunluğu 130 cm ve ağ göz açıklığı 500 mikron Hensen tipi plankton kepçesi ile Aralık döneminde 13, Şubat- Mart döneminde 10, Nisan ve Ekim dönemlerinde 12 adet istasyonda gerçekleştirilmiştir....
Kullanıcıların Duyusal Ürün Deneyimlerini Değerlendirme Biçimleri Üzerine Bir Araştırma Kurgusu
Coşkun, Merve; Şener Pedgley, Bahar (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2014)
Ürün deneyimi, ürün-kullanıcı etkileşimi sonucu zamanla şekillenen çok katmanlı ve karmaşık bir yapıdan oluşmaktadır. Duyuların tasarımda merkez alındığı ürün deneyimi ya da başka bir deyişle, duyusal ürün deneyimi de bu bütünün en önemli katmanlarından biri olup, ürünün kullanıcı tarafından algılanması, yorumlanması ve deneyimlenmesini doğrudan ya da dolaylı bir şekilde etkilemektedir. Bu çalışma, ürün kullanımı esnasında özellikle işleve yönelik ürün etkileşimlerinden doğan duyusal deneyimlere odaklanmakt...
Maden Atık Barajlarının Geoteknik Özellikleri Ve Stabilitesi
Huvaj Sarıhan, Nejan(2011-12-31)
Atık barajları, maden işletimi sonucu ortaya çıkan çoğunlukla sulu (slurry) kıvamdaki maden atıklarının çevreye yayılarak zarar vermesini önleyecek şekilde depolanması için yapılır. Baraj gövde malzemesi olarak, arazideki doğal malzeme ve maden atığı/pasası ile bunların karışımından oluşturulan toprak/kaya dolgu kullanılır. Son 30 yılda maden sektöründe, ciddi boyutlarda can ve mal kaybına yol açmış, ve çevresel felaketlere neden olmuş önemli atık barajı stabilite problemi yaşanmıştır. Ülkemizde bir kaza da...
Elektrikli Ev Aletleri Sektöründe Sürdürülebilirlik İçin Tasarım: Kaynakların Verimli Kullanımı ve Ürün Bakımı ve Onarımı Konularında Tasarımcı ve Üretici Yaklaşımlarının ve Farkındalığının Anlaşılması
Bakırlıoğlu, Yekta; Turhan, Senem; Doğan, Çağla (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2014)
Çevreye uygun çözümleri yaygınlaştırmak için yaşam döngüsü analizi (life cycle assessment) odaklı eko-tasarım yaklaşımları ürün tasarımı ve üretimi alanlarında öne çıkar. Ancak bu gelişmeler, tüketim ve kullanıcı alışkanlıkları düşünüldüğünde elektronik atık ve kaynak tüketimini ve ilgili olumsuz sosyal ve çevresel etkileri azaltamaz (Cooper 2010). Tasarım ve sürdürülebilirlik alanında yapılan çeşitli çalışmalara rağmen, daha da kısa ömürlü ürünler üretilmeye devam edilmekte ve bu durum mevcut tüketim alışk...
Citation Formats
N. Yücel et al., “Akdeniz Kıyısal Bölge Sularında Dökü Alanları Belirleme Kriterleri İskenderun Ve Mersin Körfezi Uygulamaları,” presented at the Türkiye Deniz Bilimleri Konferansı (31 Mayıs - 03 Haziran 2016), Ankara, Türkiye, 2016, Accessed: 00, 2021. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/84751.