İzmir Bölge Morfolojisinin Fraktal Analiz Yöntemiyle İrdelenmesi

Date

2022-05-08

Author

Yetişkul Şenbil, Emine
Özdemir, Sıla

Metadata

Show full item record

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Item Usage Stats

240
views

0
downloads

Ekonomik, teknolojik ve kültürel değişiklikler doğrultusunda geleneksel kent-kır sınırlarının ortadan kalktığı, kentselliğin ağ ve düğümler vasıtasıyla daha geniş ölçeklerde gerçekleştiği kabulleri ortaya çıkmıştır. Yerleşme sistemleri ve kent-bölgeler doğa bilimlerine bağlı sosyal bilimler epistemolojisi doğrultusunda kendini organize eden, açık sistemler olarak tanımlanmaktadır. Kaotik bir yapıya sahip, doğrusal olmayan ve Öklid geometrisine indirgenemeyen yerleşme örüntüsünün nasıl temsil edileceği literatürde önemli bir çalışma alanı olarak görülmektedir. Kenti karmaşık bir sistem olarak elen alan yaklaşımlar arasında yer alan fraktal analiz; düzensiz, parçalı, kırıklı formları düşünmek, betimlemek ve hesaplamak için kullanılan bir matematiksel araçtır. Yerleşimleri kent-bölge sistemi olarak ele alan yaklaşımlar literatürde kısıtlıdır. Türkiye çalışmaları ise yerleşmelerin eski tarihli görsellerinin teminin güçlüğü nedeniyle güncel ve kısa geçmişe dayanan kent ve kent parçalarını ele almıştır. Bu çalışmada İzmir’in bir kent bölge olarak karmaşıklık kuramı bakış açısıyla zamana bağlı yerleşme sistemi ve mekânsal örüntüdeki değişikliklerinin 20. Yüzyıl ortasından itibaren ele alınmak üzere tespiti amaçlanmıştır. Kentsel dokular ve kent sistemleri yapıları gereği ölçeğe duyarlı olduklarından geniş bölge (extended region) ve çekirdek bölge (core-region) olmak üzere iki ölçek tespit edilmiştir. Kent-kır ve bölgenin sınır tespitlerindeki bulanıklık nedeniyle çalışmada fraktal bir yapıya sahip olan ulaşım sistemi analiz edilmiştir. Bu kapsamda çekirdek bölge için Harita Genel Müdürlüğünden ve geniş bölge için Karayolları Genel Müdürlüğünden temin edilen haritalar üzerinden 1950li yıllardan günümüze kadar İzmir kent-bölgesinin fraktal boyut değişimi, nüfus ve morfolojik gelişme eğilimleri irdelenmiştir.

URI

https://hdl.handle.net/11511/96892

Conference Name

Türkiye Kentsel Morfoloji Araştırma Ağı III. Kentsel Morfoloji Sempozyumu

Collections

Department of City and Regional Planning, Conference / Seminar

Suggestions

OpenMETU
Core

İzmir Metropoliten Alanı ile Kent Bölge Arasındaki Ulaşım Davranışlarının Değişimi Şenbil, Metin; Yetişkul Şenbil, Emine; Özuysal, Mustafa (2021-12-02) Sanayi devrimiyle birlikte artan kentsel nüfus, ulaşım sistemi üzerinde baskı oluşturup sistemin verimsizleşmesine, buna bağlı birçok problemin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu problemlere çözüm getirme noktasında “Sürdürülebilir Ulaşım” kavramı önem kazanmıştır. Bu kapsamda, ulaşımda sürdürülebilirliğe katkı sağlama adına “paylaşımlı hareketlilik”, “multimodal hareketlilik” ve “hizmet olarak hareketlilik” gibi birtakım yeni kavramlar gündeme gelmiştir. Son zamanlarda özellikle ulaşım sisteminin ge...
İzmir'de Bölgeselleşme ve Kümelenme Eğilimleri: 2009-2019 Yetişkul Şenbil, Emine; Kul, Fahrettin; Aydın, Neşe (2021-12-02) Bu çalışmada İzmir ilinin ekonomik coğrafyası, istihdam verileri üzerinden sektörler bazında incelenmekte ve kümelenme eğilimleri araştırılmaktadır. 2009 ve 2019 yıllarına ait Sosyal Güvenlik Kurumu istihdam verilerini kullanarak tarım, sanayi ve hizmet sektörleri bazında kümelenme coğrafyasını ortaya koyan bu ampirik çalışmada, kümelenmedeki değişimin yanı sıra kümelenmenin bizatihi kendisinin işkollarındaki istihdama ne şekilde etki ettiği üzerinden de çıkarımlar yapılmaktadır. Bu doğrultuda yapılan anali...
İzmir Örneğiyle Bir Araştırma Projesinin Geliştirilmesi: Türkiye’de Değişen Yerleşme Örtüsünün Yorumlanması Yetişkul Şenbil, Emine (null; 2019-12-15) 1980 sonrasından başlayarak küreselleşme, teknolojik ilerleme, ekonomik, sosyal ve demografik değişimle birlikte coğrafi ve siyasi gelişmelerin de etkisiyle Türkiye’de mekansal örüntü değişmiştir. Bu değişim sürecinde yerleşim sistemindeki temel ana-kent/ çevre, kentsel/ kırsal, kent-merkezi/ kent-çeperi gibi ikilemler giderek ortadan kalkmış ve insanların mekanla kurduğu ilişkiler farklılaşmıştır. Yerleşmeler artık sadece sınırları belirgin olan yapılar bütünü ile değil çeşitli ölçeklerdeki, yoğunlu...
İzmi̇r Kent Bölgesi̇nde İZBAN’ın Mahalle Nüfus Deği̇şi̇mi̇ne Etki̇si̇ Şenbi̇l, Metin; Yeti̇şkul, Emine; Gökçe, Buğra (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 2020) Bu çalışma banliyö raylı sistem yatırımının, nüfus değişikliğine etkilerini ortaya çıkarmak için hazırlanmıştır. Buna dayalı olarak, bir kent bölgenin ana çekim noktalarını birbirine bağlayan hızlı ve güvenilir raylı sistemlerin, istasyonları civarında nüfus artışına neden olduğunu ileri sürmekteyiz. Bu doğrultuda, İzmir kent bölgesinde hızlı toplu taşıma erişimi sağlayan İZBAN banliyö sistemini örnek çalışma olarak kullandık. İZBAN’a doğrudan erişimi olan mahalleler ile diğer mahallelerdeki nüfus değişimin...
A Study on Visibility Analysis of Urban Landmarks: The Case of Hagia Sophia (Ayasofya) In Trabzon Kalın, Arzu; Yılmaz, Demet (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 2012-6-1) Nüfus artışını kaldırabilecek fiziksel mekânları, fiziksel altyapıları aynı hızla ve düzenle büyütemeyen kentler için doğa ile bütünleşmenin kaybolduğu ve toplumsal yaşam biçimlendirme birlikteliğinin koptuğu plansız, kimliksiz, estetikten uzak, yaşanabilirliği zayıf mekânlara dönüşmek, kaçınılmazdır. Bu değişim kendini en çarpıcı biçimde insankent ilişkisinde göstermektedir. İnsanlar kolay anlaşılır, kimlikli, okunabilir kentler yerine çarpık yapılaşmanın olduğu kalitesiz çevrelerde yaşamlarını sürdürmek z...

Citation Formats

E. Yetişkul Şenbil and S. Özdemir, “İzmir Bölge Morfolojisinin Fraktal Analiz Yöntemiyle İrdelenmesi,” presented at the Türkiye Kentsel Morfoloji Araştırma Ağı III. Kentsel Morfoloji Sempozyumu, Ankara, Türkiye, 2022, Accessed: 00, 2022. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/96892.