Üniversite, Halk ve Yerel Yönetim İş Birliğinde Toplumsal Tasarım Yaklaşımı: “Üretimin Yerelliği: Kapıdağ – Erdek”

2018
Ateş Akdeniz, Aysun
Öz, Gizem
Toplumsal tasarım, toplumsal fayda sağlamak üzere değişimler yaratma bağlamında sıkça tartışılan kavramlardan biridir. Politik ve sosyal çevrenin büyüyen problemleri, sosyal değişim ve dönüşümleri tetikleyen faktörler arasında yer almaktadır. Son birkaç yıldır Kapıdağ Yarımadası hızla ilerleyen endüstrileşme projeleri ile bölgenin süregelen mevcut yerel üretim mekanizmaları arasında gerilimli bir kıskaca sürüklenmektedir. Bu süreçte, bölgeye özgü üretimsel, fiziksel ve sosyal kaynakların kendi varlıklarını devam ettirebilmeleri, mevcut çevresel dokunun ve yerel geçim olanaklarının sürekliliği için bir ihtiyaç olarak karşımıza çıkmaktadır. “Üretimin Yerelliği: Kapıdağ – Erdek” projesi farklı üretim araçları arasındaki bu ihtiyaçtan doğarak üniversite, halk ve yerel yönetim iş birliğiyle geliştirilmiştir. Proje, İstanbul Bilgi Üniversitesi Mimarlık Fakültesinden iki yürütücü ve 24 öğrencinin katılımı ve Erdek Belediyesi, Erdek Ticaret Odası, bölgedeki çeşitli sivil toplum kuruluşları ve yerel halkın iş birliği ile 14-2 Ağustos 201 tarihlerinde Erdek–Kapıdağ’da gerçekleştirilmiştir. Projede sosyal ve materyal arasındaki ilişkiler ağını keşfedip haritalandırarak, toplumsal değişim için yapılabilecek müdahaleleri görünür hâle getirmek hedefenmiştir. Bu amaçla, 2 hafta süren çalışmada Kapıdağ Yarımadası’ndaki köyler ve Erdek merkezi etnografik saha çalışmaları ile incelenmiş, bulgular yedi farklı kategoride Kapıdağ’ın varlıkları olarak belgelenmiştir. Belirlenen bu varlıklar üzerinden geleceğe yönelik geliştirilen fikirlerin de sunulduğu paftalar Erdek ilçe merkezinde sergilenmiştir. Bu sergi öğrencilerin yerel halk ile buluşup üretilen fikirler üzerinden geri bildirim almalarını sağlayan açık bir platforma dönüşmüştür. Bu bildiride, Kapıdağ Projesi farklı katılımcıların iş birliği ile gerçekleşen toplumsal tasarım için bir araştırma vakası olarak ele alınmıştır. Proje kapsamında ortaya çıkan öneriler, bu bildiride tasarımcının toplumsal tasarım sürecinin yapılandırılmasındaki duyarlı rolü üzerinden tartışmaya açılmıştır. Bu bağlamda Kapıdağ Projesi adı geçen paydaşlar arasında gerçekleştirilebilecek faaliyetlerin ilk adımı olmuş ve araştırma sürecindeki farklı bilgi setine sahip grupların aynı düzlemde buluşmalarını sağlayıcı bir rol üstlenmiştir.

Suggestions

Toplumsal Sorunlara Odaklanan Ana Tasarım Yaklaşımlarının Derlenmesi
Akdur, Selin Gürdere (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2016)
Tasarımın sosyal sorumluluk boyutuna olan ilginin kökleri derin olmakla birlikte, kavram özellikle son on yılda artan bir ilgiyle daha fazla öne çıkmaya başlamıştır. Buna paralel olarak, alanı kapsayan tartışmalar da artış göstermiş, özellikle kavramın adlandırılması ve kapsamı konusundaki fikirler çeşitlenmiştir. Tasarımın toplumları ve sistemleri dönüştürücü gücüne olan ortak inançla, tasarımcıların sosyal sorumluluklarını hatırlatarak konuyu vurgulayan öncülerin, kavramı benzer amaçlarla fakat farklı yak...
Tasarım Eğitimi Projelerinde Tasarım Araştırmasının Fikir Geliştirmeyle Bütünleştirilmesinde Eğitimcilerle Öğrenciler Arasındaki İşbirliği
Eren, Gizem Hediye; Korkut, Fatma; Burgazlı, Levent (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2016)
Tasarım eğitimi projelerinin erken aşamalarında gerçekleştirilen tasarım araştırması, öğrencilerin tasarım problemlerini yaratıcı bir şekilde ele almaya hazırlanmasında önemli bir rol oynar. Bir eğitim projesinde tasarım süreci, öğrencilerin eğitimcilerle birlikte katettikleri bir süreç olmasına rağmen tasarım araştırması ve fikir geliştirme ile ilgili yöntemler, daha çok öğrencilerin kullanımına yöneliktir; eğitimciler ve öğrenciler arasındaki iş birliğinin etkisi ve rolü çoğunlukla ihmal edilir. Acemi tas...
Çocuklarla Yaratıcı Tasarım Araştırması: Uygulamaya Yönelik Zorluklar ve Öneriler
Süner, Sedef; Erbuğ, Çiğdem (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2014)
Kullanıcıya ilişkin bilginin tasarıma entegre edilmesi, giderek önem kazanan ve zenginleşen bir konudur. Kolaj çalışmaları (Visser vd. 2005), kart sıralama (Martin ve Hannington 2012) ve deneyim yansıtma modellemeleri (Turhan 2013) gibi yaratıcı (generative) ve katılımcı teknikler, kullanıcıları bilgi ve deneyimleriyle tasarım sürecine katmaktadır. Bu tür tekniklerle katılımcılar tasarlanmış ürünlerin test edicisi olmaktan çıkıp, ilk aşamalarından itibaren bilgi ve deneyimleriyle tasarım sürecini yönlendiri...
Yaratıcı Tasarım Uygulamalarında Bir Atölye Çalışması: Tasarım İşbirliğinin Bileşenleri ve Küresel Bir Soruna Tasarımın Yaklaşımı
Tezel, Elçin (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2018)
Gelişen ekonomik, sosyal ve çevresel koşullar, tasarım disiplinlerinin iş birlikçi yaklaşımları kullanmalarını zorunlu kılmaktadır. İş birlikçi yöntemler, tasarlama sürecine farklı katkıları bulunabilecek katılımcıların eşdeğer şartlarda sürece ve son ürüne katkı sağlamasını hedefemektedir. İş birlikçi yöntemlerin artan önemine karşılık, tasarımcıların diğer yetenek grupları ile çalışma yöntemlerine ait bilgi sınırlıdır. Bu çalışmada, tasarımın küresel ölçekte sorunların çözümünü tetikleyebilecek farkındalı...
Esnek ve Uyarlanabilir Pişirme Platformları için Tasarım Önerileri:Sürdürülebilirlik için Açık Tasarım Yaklaşımı Odaklı Bir Eğitim Projesi
Doğan, Çağla (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2018)
Bu çalışma, tasarım eğitimine konu olan mutfak pratikleri odaklı, açık tasarım ve sürdürülebilirlik ölçütlerini içeren bir eğitim projesinin planlanma ve yürütülme süreçlerini sunar. Sonbahar 201 döneminde tamamlanan bu eğitim projesi, üçüncü yıl endüstriyel tasarım stüdyo dersinin, iki farklı bölümüne katılan toplam 48 tasarım öğrencisi, bir öğretim üyesi ve yarı zamanlı katkı veren bir eğitim asistanını kapsadı. On iki hafta olarak planlanan proje, temel aşamalarında ve değerlendirme süreçlerinde, öğrenc...
Citation Formats
A. Ateş Akdeniz and G. Öz, “Üniversite, Halk ve Yerel Yönetim İş Birliğinde Toplumsal Tasarım Yaklaşımı: “Üretimin Yerelliği: Kapıdağ – Erdek”,” Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kültür ve Kongre Merkezi Ankara, Türkiye, 2018, p. 79, Accessed: 00, 2022. [Online]. Available: https://hdl.handle.net/11511/97391.