Ürünlerin Estetik Beğeni Odaklı Değerlendirilmesinde Göz İzleme Teknolojisinin Kullanımı- Bir Araştırma Önerisi

2020
İlhan, A. Ezgi
Togay, Abdullah
Tasarımcının, kullanıcı beğenisi için ürün tasarlaması ve kullanıcının da beğendiği ürünü satın alma isteği yadsınamaz bir gerçektir. Dolayısıyla, tasarımcı-ürün-kullanıcı üçlü ilişkisinde bir estetik kaygı vardır. Bir ürünle ilişki kurarken ilk etapta görsel elemanların (form, renk, doku gibi) dikkat çekmesi, estetik ve beğeni kavramlarının analiz edilmesi gereksinimini doğurmuş tur. Çalışma bu sebeple, bilgi ve beğeni kavramlarını derinleştirmeye odaklanır. Kullanıcıların estetik beğenisini anlamak için, çalışmada kullanıcıların iç dünyasına büyük etkisi olan gör meye odaklanılması ve göz hareketlerini kaydetmek üzere göz izleme teknolojisi kullanılma sı düşünülmüştür. Bu çalışma, göz izleme teknolojisinin tasarım disiplininde kullanılmasının yöntemsel arayışı için bir araştırma önerisi niteliğindedir. Tasarım disiplininde göz izleme tek nolojisinin kullanılmasının yöntemlerini ortaya koymak planlanan “ana çalışma”, onun çerçe vesini belirleyen mevcut çalışma ise yol gösterici bir “araştırma önerisi” olarak sunulmaktadır. Ana çalışmaya bir taslak oluşturması hedeflenen bu ön çalışmada seçilen ürün grubu üzerinden kullanıcı beğenisine dair bilgi elde edilmesi hedefi ve estetik yargıların genellenebilirliği sor gusuyla ürün analizleri yapılmıştır. Ürünlerin gösterim sayısı, süresi, detayı gibi bileşenlerin belirlenmesinde katılımcı yorumları ve bunun yanı sıra göz hareketlerinin verdiği sonuçların tasarım kararlarında kullanılabilme potansiyeli ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Ana çalışmada elde edilecek analizler sonucunda göz hareketleri izlenerek derin katmanlı beğeni bilgisi top lama; eğer bakma, görme, algılama ve beğenme arasında nicel bir ilişki kurulabilirse, tasarım disiplini için önemli çıktılar ortaya koyma potansiyeli tartışılmıştır.

Suggestions

A User-centred Materials Selection Approach for Product Designers
Van Kesteren , Ilse (Middle East Technical University, Faculty of Architecture, 2010)
In the materials selection process of user-centred design projects, the emphasis shifts from technology towards user-interaction aspects of products. Materials form the interface of the product with the user and influence the sense of quality, pleasantness of interaction, personality of the product, and the way it can be used. The human senses, as the interface of the user, play essential roles in this interaction. A new materials selection model has been created for the purpose of understanding the c...
Ürün Tasarım Sürecinde Ürün Okunabilirliği Kavramının Sesli Düşünme Protokolü İle Ölçülmesi: Karşılaştırmalı Ürün Analizi
Narter, Çınar (Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi; 2020)
Günümüzde ürün tasarımı etkinliğinin, kullanıcı deneyimi odaklı teknoloji ve üretim açısından hiç olmadığı kadar hızlı bir gelişme ve ivme içinde olduğu gözlemlenmektedir. Bununla birlikte ürün tasarımında uygulanan ve araştırılan birçok yöntemin tek başına ürünü anlamlandırma ve okuyabilme noktasında yetersiz kaldığı da görülmektedir. Bu nokta da endüstriyel ürünlerin kullanıcılar ile kurduğu iletişim düzleminin önemi ön plana çıkmaktadır. Ürün iletişimi, ürün okunabilirliği, kavramların ürün üzerinde...
Üreticilerin perakende satış noktasındaki raf yeri için rekabeti
Karaer, Özgen; Bakal, İsmail Serdar (null; 2016-07-13)
Perakende satış noktalarında ürün satışının sahip olunan raf alanlarına bağlı olarak oluşması üreticiler arasında bu raf yerlerine sahip olmak için bir rekabet ortamı oluşturur. Bu çalışma ile iki üreticinin perakendecinin raf alanı için rekabetleri oyun teorisi çerçevesinde incelenmektedir. Öncelikle iki üretici eş zamanlı olarak toptan satış fiyatlarını belirlerler; sonrasında perakendeci her iki üreticinin ürünü için sipariş miktarını belirler. Perakende satış noktasındaki son talep ise bu sipariş miktar...
Ürün Tasarımında Sağlarlık Yönetimi ve Sağlarlığın Eleştirel Analizi
Kaygan, Harun; Çelikkaya, Esma Burcu(2016-12-31)
Araştırmanın amacı, örnek ürünlerin vaka çalışmaları üzerinden, tasarlanmış ürünlerde sağlarlığın (affordance) tespitine ve eleştirel analizine imkan veren teorik bir çerçeve geliştirmektir.Aslen çevresel psikoloji alanına ait olan sağlarlık kavramına, tasarım araştırmalarında son dönemde başvurulmakta. Ancak kavramın mevcut yorumlarında ürünün ve kullanım ortamının toplumsal bağlamından kopuk ve olası ya da mevcut politik etkilerinden azade analiz yöntem ve araçları öneriliyor. Aksine, sağlarlık kavramı, t...
Construing product materials: developing senso-attitudinal maps through repertory grid technique
Derviş, Barış; Börekçi, Naz Ayşe Güzide Z.; Department of Industrial Design (2021-1-6)
Designing material and product experiences is a complex process that requires a comprehensive understanding over subjective dimensions such as cultural and psychological backgrounds of the individual, multisensory relations, and product contexts. It is becoming more essential for a designer to understand how materials are perceived. There is a growing need for designers to achieve information sources that represent idiosyncratic data of the user anticipations towards perceived material qualities in particul...
Citation Formats
A. E. İlhan and A. Togay, “Ürünlerin Estetik Beğeni Odaklı Değerlendirilmesinde Göz İzleme Teknolojisinin Kullanımı- Bir Araştırma Önerisi,” Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kültür ve Kongre Merkezi Ankara, Türkiye, 2020, p. 467, Accessed: 00, 2022. [Online]. Available: https://utak.metu.edu.tr/utak-2020/.